کرج

کَرَج مرکز استان البرز، مرکز شهرستان کرج و یکی از کلان‌شهرهای ایران است، که در فاطمه کمتر از ۲۰ کیلومتری تهران، پایتخت ایران قرار گرفته است. کلان‌شهر کرج نیز بیست و دومین کلان‌شهر پرجمعیت جنوب غربی آسیا است.

نماهایی از شهر کرج

اطلاعات شهر
کشور:	ایران
استان:	استان البرز
شهرستان:	شهرستان کرج
نام(های) پیشین:	کوه‌رج، کراج، کاوک، کرژ
جمعیت:	۱٬۵۹۲٬۴۹۲ نفر
رشد جمعیت:	۴/۷٪ افزایشی
تراکم جمعیت:	۷٬۵۰۰ نفر بر کیلومتر مربع
مساحت:	۲۲۰ کیلومتر مربع
ارتفاع:	۱٬۳۰۰ متر
شهردار:	مهرداد کیانی
پیش‌شمارهٔ تلفن:	۰۲۶
شناسهٔ ملی خودرو:	ایران ۶۸، ایران ۲۱، ایران ۳۸، ایران ۳۰،
میانگین دما:	۱۵٫۱ درجهٔ سانتی‌گراد
میانگین بارش:	۲۵۱٫۷ میلی‌متر
روزهای یخبندان:	۵۰ روز

کرج در کوهپایه‌های رشته کوه البرز مرکزی با وسعت ۱۶۰ کیلومتر مربع قرار دارد. در سال ۱۳۸۹ شهر کرج تا قبل از تشکیل استان البرز، بخشی از استان تهران بود؛ با تشکیل استان البرز، شهر کرج به عنوان مرکز استان البرز اعلام شد. این شهر به علت موقعیت مناسب جغرافیایی، موقعیت اقتصادی منحصر به فرد به جهت داشتن شهرک‌های صنعتی پر تعداد و همجواری با کلان‌شهر تهران بسیار مهاجرپذیر است. کرج بعد از تهران بزرگ‌ترین شهر پذیرایی مهاجر در ایران است و به همین علت به آن لقب «ایران کوچک» داده اند. اکثر جمعیت این شهر را جوانان تشکیل داده اند، و همچنین بالاترین میزان رشد جمعیت یا زاد و ولد را به خود اختصاص داده‌است. این شهر در میان کلان‌شهرهای ایران یکی از بالاترین رشد جمعیت را با عدد سالانهٔ ۴/۷ درصد دارد.

واژه شناسی

تعابیر گوناگونی برای نام شهر کرج ارائه شده، که البته اکثر این تعابیر گوناگون معانی نزدیک به هم دارند.

فرهنگ نفیسی واژه کرج را به معنی گوی، گریبان، چاک و شکاف جامه معنا کرده است. محمدحسین بن خلف تبریزی هم درکتاب خود "برهان قاطع" درباره نام کرج گفته است: بفتح اول وسکون ثانی وجیم گوي گریبان را گویند. که این تعبیر نیز همان معنی را می‌دهد.

فریدون جنیدی که از صاحب نظران زبان و فرهنگ ایران است. در مقاله‌ خود به نام «گزارشی پیرامون معنی واژه کرمان» بخش اول این واژه یعنی «کر» را در نام مناطق فلات ایران نظیر کرمان، کرکوک، کرمانشاه، کرند، کرج و ... را مشابه هم می‌داند و آنها را برگرفته از واژه اوستایی کئری (kaeri)، به معنی رشته‌کوه است.

جنیدی با توجه به موقعیت جغرافیایی کوهستانی کرج، این تعبیر از نام این شهر را منطقی‌ترین معنای نام کرج خوانده است که ریشه‌ای ایرانی و اوستایی دارد.