دی
دی (در فارسی افغانستان: جدی، در پشتو: مرغومی، در کردی: بهفرانبار) دهمین ماه گاهشماری خورشیدی و نخستین ماه فصل زمستان است که بعد از پایان ماه آذر آغاز میشود و 30 روز دارد و بعد از آن ماه بهمن شروع میشود.
مناسبتهای رسمی
فهرستی از مناسبهای دی ماه که به صورت رسمی در تقویم قرار گرفته است:
- ۱ دی روز میلاد خورشید؛ جشن خرم روز، نخستین جشن دیگان
- ۴ دی جشن کریسمس
- ۵ دی زمین لرزه ی بم
- ۵ دی سالروز شهادت آشو زرتشت، اَبَراِنسان بزرگ تاریخ
- ۸ دی دی به آذر روز، دومین جشن دیگان
- ۱۱ دی جشن آغاز سال نو میلادی
- ۱۳ دی شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی [1398 خورشیدی]
- ۱۵ دی دی به مهر روز، سومین جشن دیگان
- ۱۶ دی غرق شدن کشتی سانچی [1396 خورشیدی]
- ۱۸ دی سانحه پرواز 752 هواپیمایی اوکراین [1398 خورشیدی]
- ۱۹ دی درگذشت اکبر هاشمی رفسنجانی [1395 خورشیدی]
- ۲۰ دی قتل امیرکبیر به دستور ناصرالدین شاه قاجار [1230 خورشیدی]
- ۲۳ دی دی به دین روز، چهارمین جشن دیگان
- ۳۰ دی آتشسوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو [1395 خورشیدی]
رویدادهای مهم ملی
فهرستی از رویدادها مهم ملی دی ماه:
ترتیب | روزها | نام | فصل | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
فارسی | فارسی | پشتو | هزارگی | کردی | ||||
(ایران) | (افغانستان) | (افغانستان) | (افغانستان) | |||||
۱ | ۳۱ | فروردین | حَمَل | وری | اورال | خاکهلێوه | ۲۱ مارس – ۲۰ آوریل | بهار |
۲ | ۳۱ | اردیبهشت | ثَور | غویی | اید | گوڵان | ۲۱ آوریل – ۲۱ می | |
۳ | ۳۱ | خرداد | جَوزا | غبرګولی | بررید | جۆزهردان | ۲۲ می – ۲۱ ژوئن | |
۴ | ۳۱ | تیر | سَرَطان | چنګاښ | سرتایستو | پووشپهڕ | ۲۲ ژوئن – ۲۲ ژوئیه | تابستان |
۵ | ۳۱ | مرداد | اَسَد | زمری | چیله تایستو | گهلاوێژ | ۲۳ ژوئیه – ۲۲ اوت | |
۶ | ۳۱ | شهریور | سُنبُله | وږی | آخیر تایستو | خهرمانان | ۲۳ اوت – ۲۲ سپتامبر | |
۷ | ۳۰ | مهر | میزان | تله | تخم ریز | ڕهزبهر | ۲۳ سپتامبر – ۲۲ اکتبر | پاییز |
۸ | ۳۰ | آبان | عَقرَب | لړم | برگ ریز | خهزهڵوهر | ۲۳ اکتبر – ۲۱ نوامبر | |
۹ | ۳۰ | آذر | قَوس | لیندی | چیله زمستو | سهرماوهز | ۲۲ نوامبر – ۲۱ دسامبر | |
۱۰ | ۳۰ | دی | جَدْی | مرغومی | بامو | بهفرانبار | ۲۲ دسامبر – ۲۰ ژانویه | زمستان |
۱۱ | ۳۰ | بهمن | دَلو | سلواغه | سیاه بار | ڕێبهندان | ۲۱ ژانویه – ۱۹ فوریه | |
۱۲ | 29-30 | اسفند | حوت | کب | نجیر | رهشهمه | ۲۰ فوریه – ۲۰ مارس |