ژانویه
ژانویه (فارسی دری: جنوری) نخستین ماه سال میلادی در گاهشماری گریگوری و گاهشماری ژولینی است و یکی از هفت ماه سال میلادی است که ۳۱ روز دارد. در بیشتر نقاط جهان نخستین روز این ماه با نام «روز سال نو» شناخته شدهاست. ژانویه در بیشتر نقاط نیمکرهٔ شمالی دومین ماه زمستان است و بهطور متوسط از دیگر ماههای سال سردتر میباشد ولی در نیمکرهٔ جنوبی دومین ماه تابستان و گرمترین ماه در سال است.
واژه شناسی
واژهٔ فارسی ژانویه برگرفته از فرانسوی Janvier است. ریشهٔ این واژه از نام ژانوس (در روم باستان Ianuarius) خدای آغازها و «خدای دروازهها و دربها» گرفته شدهاست. ریشهٔ این مطلب به اساطیر روم بازمیگردد. واژهٔ لاتین ianua به معنی «در» است و ژانویه به عنوان در ورودی سال. در سنتهای گذشته، گاهشمار رومی تنها ۱۰ ماه داشت و از ۳۰۴ روز تشکیل شده بود و زمستان در آن یک دورهٔ بی ماه بود.
شماره | نام فرانسوی | شمار روز | نام انگلیسی | نام روسی |
---|---|---|---|---|
۱ | ژانویه | ۳۱ | جَنیوئری | یَنوَر |
۲ | فوریه | ۲۸ یا ۲۹ | فِبریوئری | فیروْرَل |
۳ | مارس | ۳۱ | مارچ | مَرت |
۴ | آوریل | ۳۰ | اِیپریل (آپریل) | اَپریل (با یای مجهول) |
۵ | می | ۳۱ | مِی | مَی |
۶ | ژوئن | ۳۰ | جون (جوئن) | اییُن |
۷ | ژوئیه | ۳۱ | جولای | اییُل |
۸ | اوت | ۳۱ | آگِست یا آگوست | اَوْگُست |
۹ | سپتامبر | ۳۰ | سِپتِمبِر | سینتْیَبر |
۱۰ | اکتبر | ۳۱ | آکتُبِر یا اُکتُبِر | اوکتیَبر |
۱۱ | نوامبر | ۳۰ | نُوِمبِر | نویَبر |
۱۲ | دسامبر | ۳۱ | دِسِمبِر | دیکَبر |