زمستان
زِمِستان در نیمکره شمالی، چهارمین فصل از فصلهای سال گاهشماری خورشیدی و نخستین فصل گاهشماری میلادی است. این فصل سردترین فصل سال است. زمستان در نیمکره شمالی بر اساس تقویم جلالی ماههای دی، بهمن و اسفند است این در حالیست که در نیمکره جنوبی ماههای تیر، مرداد و شهریور زمستان است.
زمستان معمولاً سردترین فصل سال است. در این فصل، در برخی نواحی، دمای هوا به پایین صفر درجهٔ سانتیگراد و در کشوری مانند روسیه حتی تا -۵۱ سانتیگراد نیز میرسد. در زمستان بعضی حیوانات مانند خرس به خواب زمستانی میروند و در فصل تابستان دوباره زندگی را از سر میگیرند.
از زیباترین جلوههای طبیعت در فصل زمستان بارش برف و تغییر چهره طبیعت است. بارش برف مهمترین نماد فصل زمستان در ایران است.
فرهنگ
زمستان در فرهنگ ایرانی فصل شب نشینی و شبهای بلند است. ایرانیان از باستان، اولین شب از فصل زمستان را به عنوان بلندترین شب سال، شب یلدا، نامیده و آن را جشم میگرفتند.
به علت انحراف محوری زمین، تغییرات در ویزان و زاویه تابش خورشید، زمستان دارای شبهای بلند و روزهای کوتاهی است.
میوههای زمستانی
از میوههای فصل زمستان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ترتیب | روزها | نام | فصل | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
فارسی | فارسی | پشتو | هزارگی | کردی | ||||
(ایران) | (افغانستان) | (افغانستان) | (افغانستان) | |||||
۱ | ۳۱ | فروردین | حَمَل | وری | اورال | خاکهلێوه | ۲۱ مارس – ۲۰ آوریل | بهار |
۲ | ۳۱ | اردیبهشت | ثَور | غویی | اید | گوڵان | ۲۱ آوریل – ۲۱ می | |
۳ | ۳۱ | خرداد | جَوزا | غبرګولی | بررید | جۆزهردان | ۲۲ می – ۲۱ ژوئن | |
۴ | ۳۱ | تیر | سَرَطان | چنګاښ | سرتایستو | پووشپهڕ | ۲۲ ژوئن – ۲۲ ژوئیه | تابستان |
۵ | ۳۱ | مرداد | اَسَد | زمری | چیله تایستو | گهلاوێژ | ۲۳ ژوئیه – ۲۲ اوت | |
۶ | ۳۱ | شهریور | سُنبُله | وږی | آخیر تایستو | خهرمانان | ۲۳ اوت – ۲۲ سپتامبر | |
۷ | ۳۰ | مهر | میزان | تله | تخم ریز | ڕهزبهر | ۲۳ سپتامبر – ۲۲ اکتبر | پاییز |
۸ | ۳۰ | آبان | عَقرَب | لړم | برگ ریز | خهزهڵوهر | ۲۳ اکتبر – ۲۱ نوامبر | |
۹ | ۳۰ | آذر | قَوس | لیندی | چیله زمستو | سهرماوهز | ۲۲ نوامبر – ۲۱ دسامبر | |
۱۰ | ۳۰ | دی | جَدْی | مرغومی | بامو | بهفرانبار | ۲۲ دسامبر – ۲۰ ژانویه | زمستان |
۱۱ | ۳۰ | بهمن | دَلو | سلواغه | سیاه بار | ڕێبهندان | ۲۱ ژانویه – ۱۹ فوریه | |
۱۲ | 29-30 | اسفند | حوت | کب | نجیر | رهشهمه | ۲۰ فوریه – ۲۰ مارس |