هوشنگ ابتهاج

امیرهوشنگ ابتهاج با تخلص ه.ا. سایه از معروفترین شعرای معاصر ایران  ۶ اسفند ۱۳۰۶ در رشت به دنیا آمد. او شاعر و پژوهشگر بود و آثار متعددی داشت.

تصویر رنگی هوشنگ ابتهاج در منزل شخصی اش

اطلاعات شخصی
نام(های):	امیر هوشنگ ابتهاج
لقب(ها):	ه. الف. سایه
تاریخ تولد:	ششم اسفندماه 1306
محل تولد:	رشت
تاریخ فوت:	19 مرداد ماه 1401
محل دفن:	آرامگاه باغ محتشم رشت
پیشه:	شاعر و پژوهشگر
نام پدر:	میرزا آقاخان ابتهاج
نام مادر:	فاطمه رفعت
همسر(ها):	آلما مایکیال
فرزندان:	یلدا، کیوان، آسیا، کاوه

هوشنگ ابتهاج دوران ابتدایی را در رشت گذراند و دوره دبیرستان را در تهران سپری کرد. اولین کتاب او با نام نخستین نغمه‌ها در سال ۱۳۲۵ منتشر شد.

هوشنگ ابتهاج همچنین سرپرست یکی از برنامه‌های پر مخاطب رادیو به نام گل‌ها بود و برنامه موسیقیایی گلچین هفته را پایه گذاری کرد. ابتهاج بعد از واقعه میدان ژاله در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ در اعتراض به حکومت پهلوی کار در رادیو را رها کرد.

اشعار عاشقانه‌ای که در دوران جوانی ابتهاج منتشر شده‌اند، اغلب تحت تاثیر عشق او به دختری ارمنی در رشت با نام گالیا بوده اند. از جمله این اشعار می توان به شعر دیریست گالیا... اشاره کرد.

هوشنگ ابتهاج در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ بعد از تحمل بیماری کلیوی و در اثر کهولت سن در ۹۴ سالگی در شهر کلن آلمان درگذشت و پیکر او ۵ شهریور ۱۴۰۱ در باغ محتشم رشت به خاک سپرده شد.

منزل شخصی هوشنگ ابتهاج با نام خانه ارغوان به ثبت سازمان میراث فرهنگی رسیده است. شعر ارغوان از سروده های معروف هوشنگ ابتهاج برای درخت ارغوانیرکه در حیاط این خانه است سروده شده.

هوشنگ ابتهاج اشعار متعددی در غالب شعر نو، غزل و مثنوی سروده است.

جوایز

بنیاد موقوفات محمود افشار

نشان عالی هنر برای صلح

آثار

تصویر هوشنگ ابتهاج در کنار همسرش آلما

نخستین نغمه‌ها، ۱۳۲۵

سراب، ۱۳۳۰

سیاه‌مشق،۱۳۳۲

شبگیر، ۱۳۳۲

زمین، ۱۳۳۴

چند برگ از یلدا، ۱۳۴۴

یادنامه، مهر ۱۳۴۸

تا صبح شب یلدا، ۱۳۶۰

یادگار خون سرو، ۱۳۶۰

حافظ به سعی سایه

آینه در آینه (برگزیدهٔ اشعار)، ۱۳۶۹

تاسیان (اشعار ابتهاج در قالب نو)، ۱۳۸۵

پیر پرنیان‌اندیش ۱۳۹۱

بانگ نی، ۱۳۹۵

‏هدیه (برگزیدهٔ اشعار)، ۱۳۹۷

هوشنگ ابتهاج دفترهای شعر سیاه مشق و تاسیان را که مجموعه ای از همه اشعار او هستند، با تجدیدنظر و ایجاد تغییراتی در محتوا به چاپ‌های بعدی رساند.

بانگ نی نیز کتاب دیگری از هوشنگ ابتهاج است که البته در پاییز ۱۳۹۵ بدون آگاهی او منتشر شد.

ابتهاج و امام حسین

هوشنگ ابتهاج شعری ناتمام برای امام حسین علیه السلام سروده است که این شعر به ویژه پس از مرگ او شهرت زیادی پیدا کرد:

«یا حسین بن علی

خون گرم تو هنوز

از زمین می‌جوشد

هرکجا باغ گل سرخی هست

آب از این چشمه خون می‌نوشد.

کربلایی است دلم»