تومور
تومور (به انگلیسی: Tumor) اصطلاحی برای توصیف رشد غیر طبیعی سلولها (نئوپلاسم) است که در نهایت منجر به تشکیل یک توده میشود، این توده یا تومور میتواند خوش خیم یا غیرسرطانی (Noncancerous)، بدخیم یا سرطانی (Cancerous) باشد.
علاوه بر این، در برخی موارد تومور ممکن است در حالت پیش سرطانی قرار گیرد یا این که هیچگونه پتانسیل سرطانی از خود نشان ندهد. به عبارت دیگر، یک تومور یک «نئوپلاسم» (Neoplasm) است که در آن رشد غیرطبیعی بافت بدن منجر به ایجاد توده با اندازه بزرگ میشود که قابل مشاهده است.
انواع متنوعی از تومورهای خوش خیم و بدخیم وجود دارند. تومورهای خوش خیم قابل پیش بینی هستند و بسیاری از آنها نیازی به درمان ندارند. با این حال، تومورهای بدخیم یکی از عوامل اصلی مرگ و میر انسانها در سراسر جهان به شمار میروند. در حالت کلی روند تکثیر DNA دارای مکانیسمهای دقیقی برای کنترل صحت انجام سنتز، تصحیح و ترمیم آن است و یک سیستم ایمنی سالم به طور کلی میتواند سلولهای نئوپلاستیک را تشخیص داده و آنها را قبل از تکثیر تخریب کند، این گونه تومورها از گروه تومورهای نادر نیستند.
برخی از تومورها منشا ارثی و ژنتیکی دارند، علاوه بر این، تروما (Trauma) یا صدمات موضعی نیز میتوانند یکی از عوامل ایجاد تومور محسوب شوند. با این حال، بسیاری از تومورها نیز در اثر عوامل محیطی و سبک زندگی، مانند قرار گرفتن در معرض سموم محیطی و یا عواملی مانند دود دخانیات، آلودگی هوا، اشعه ماوراء بنفش، مواد شیمیایی و ویروسها به وجود میآیند.
تومور، نئوپلاسم و سرطان
اصطلاحات تومور، نئوپلاسم و سرطان مترادف نیستند اما ممکن است با یکدیگر در بخشهایی هم پوشانی داشته باشند. به دلیل این که این اصطلاحات گاهی به اشتباه به جای یکدیگر به کار میروند، در این بخش به تعریف دقیق هر یک از آنها میپردازیم:
نئوپلاسم
نئوپلاسم یک اصطلاح پزشکی است که برخلاف رشد سلول سالم و بافت طبیعی، به تکثیر غیرطبیعی سلولها اشاره دارد. هنگامی که رشد سلولها از بافتهای طبیعی اطراف آن فراتر رفته و با آنها هماهنگ نباشد، در نتیجه رشد غیرطبیعی در بافت ایجاد شده و نئوپلاسم تشکیل میشود.
تومور
تومور اصطلاحی برای تشکیل توده غیرطبیعی بافت است که توسط یک نئوپلاسم ایجاد میشود. با این که نئوپلاسمها اغلب باعث ایجاد توده یا تومور میشوند، اما یک نئوپلاسم همیشه موجب ایجاد یک توده قابل رویت نمیشود. به عنوان مثال، لوسمی نوعی نئوپلاسم است که با افزایش غیرطبیعی گلبولهای سفید نابالغ به وجود میآید ولی هیچ گاه تبدیل به توده نمیشود.
سرطان
سرطان اصطلاحی برای نئوپلاسم بدخیم است. سرطان نه تنها با رشد کنترل نشده سلولها (تقسیم بیش از حد نرمال) مشخص میشود، بلکه توانایی انتشار این سلولهای غیرطبیعی تقسیم شونده از محل اصلی خود به سایر بافتها را نیز دارد، این انتشار ممکن است به بافتهای مجاور باشد که به آن «تهاجم» (Invasion) میگویند و همچنین گاهی این سلولها به مکانهای دورتر از بافت محل اصلی خود انتشار مییابند که در این حالت گفته میشود که سرطان متاستاز (Metastasis) داده است.