دوپامین
دوپامین که در زبان انگلیسی به آن Dopamine میگویند، مخفف آن DA می‌باشد. دوپامین یک نوع ترکیب آلی است که جزو خانواده فنتیل آمین‌ها و همچنین کاتکولامین‌ها می‌باشد. دوپامین نقش بسیار مهمی را در بدن و مغز ایفا می‌کند. پیش ساز‌های این ماده در کلیه و مغز سنتز می‌گردد و در اغلب گیاهان و جانوران نیز سنتز می‌شود.
نقش این ماده در مغز ناقص عصبی است و در خون نیز نقش هورمونی بر عهده دارد. این ترکیب آلی به شکل عمده درون ریز کیسه‌های یاخته‌های عصبی دوپامینرژیک و همین طور غده‌های آدرنال ذخیره‌سازی می‌گردد.
چند مسیر دوپامینی درون مغز موجود است که به آنان مسیرهای دوپامینرژیک میگویند. این ماده نقش بسیار مهمی را در به وجود آمدن لذت و پاداش ایفا می‌کند. بالا رفتن میزان دوپامین در قسمت‌های ویژه‌ای از مغز که به آن مرکز پاداش میگویند در شخص سبب بروز حس سرخوشی می‌گردد و از همین رو است که از داروهای دوپامینرژیک به میزان بالایی سو استفاده می‌شود.
این ماده در کنترل دستگاه حرکتی نیز موثر است به شکلی که وقتی نورون‌های دوپامینرژیک نابود می‌شوند نشانه‌هایی از بیماری پارکینسون به وجود می‌آید. از دیگر کارکرد‌های این ترکیب آلی می‌توان به کنترل و همچنین تنظیم ترشح هورمون‌ها اشاره نمود. دوپامین از راه تحریک گیرنده دو دوپامینی ترشح پرولاکتین را کم می‌کند و از این راه بر تولید شیر هم موثر واقع می‌شود.
بیرون مغز و درون بدن، مسئولیت هورمونی برعهده دارد. دوپامین سبب پیشگیری از آزادسازی نوراپی نفرین در خون می‌گردد و موجب تنگ شدن عروق خونی می‌شود. دوپامین درون کلیه‌ها دفع سدیم و همچنین بر افزایش حجم ادرار موثر است. این ماده سبب کم شدن ترشح انسولین از پانکراس می‌شود و بر کاهش تحرک دستگاه گوارش نیز موثر می‌باشد.
ساختار
یکی از مولکول‌های دوپامین دارای یک واحد کاتکول می‌باشد که به وسیله زنجیره اتیل به واحد آمینی متصل می‌گردد. این ماده جزو ساده‌ترین مولکول‌های گروه کاتکول آمین می‌باشد. دوپامین همچون اغلب آمین‌ها یک نوع باز آلی می‌باشد که در برابر محیط اسیدی واکنشی اسید باز از خود بروز می‌دهد. این ماده به منظور مصرف‌های آزمایشگاه و پزشکی به شکل نمک هیدروکلرید به فروش می‌رسد.