سورینام
سورینام (به هلندی: Suriname) با نام رسمی جمهوری سورینام، کشوری در شمال آمریکای جنوبی است که گاهی بخشی از منطقه کارائیب و هند غربی نیز به حساب می‌آید. سورینام با جمعیت 612,985 نفر در مساحتی به وسعت 163,820 کیلومتر مربع، از نظر وسعت و جمعیت کوچکترین کشور آمریکای جنوبی است. بیش از ۹۰ درصد از خاک سورینام را جنگل‌های بارانی پوشانده که در واقع بالاترین درصد پوشش جنگلی در دنیاست.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | جمهوری سورینام |
| شعار: | دادگری، وظیفه، وفاداری |
| پایتخت: | پاراماریبو |
| زبان(های) رسمی: | هلندی |
| دین(ها): | مسیحیت 48.4% هندوئیسم 22.3% اسلام 13.9% |
| حکومت: | جمهوری |
| مساحت: | 163,820 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | 632,638 نفر (2022) |
| شاخص توسعه انسانی: | 0.690 |
| واحد پول: | دلار سورینام (SRD) |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی 3- |
| پیش‌شماره تلفنی: | 597+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | SR |
| دامنه سطح‌بالا: | sr. |
سورینام از شمال به اقیانوس اطلس، از غرب به گویان، از جنوب به برزیل و از شرق به گویان فرانسه محدود می‌شود. پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر این کشور پاراماریبو است که تقریبا نیمی از کل جمعیت را در خود جای داده است. اکثر مردم این کشور در امتداد ساحل شمالی و در نزدیکی پاراماریبو زندگی می‌کنند و همین باعث شده سورینام یکی از کم‌تراکم‌ترین کشورهای جهان باشد.
تاریخ
قدمت سکونت در سورینام به چهارمین هزاره پیش از میلاد برمی‌گردد. در آن زمان قبایل بومی مختلفی از جمله آراواک‌ها، کاریب‌ها و وانانا در این منطقه زندگی می‌کردند. اروپایی‌ها در قرن شانزدهم میلادی وارد سورینام شدند و هلندی‌ها تا اواخر قرن هفدهم کنترل بخش اعظمی از قلمروی فعلی این کشور را به‌دست آوردند.
در دوران استعمار هلند، سورینام به دلیل تولید شکر شهرت داشت. اقتصاد این کشور در آن زمان بر مبنای مزارع کشاورزی و کار برده‌های آفریقایی می‌چرخید. با لغو برده‌داری در سال ۱۸۶۳، کارگران قراردادی به‌خصوص از هند بریتانیا و هند شرقی هلند (اندونزی فعلی) به سورینام آورده شدند.
سورینام در سال ۱۹۵۴ به کشوری خودمختار تحت سلطه پادشاهی هلند تبدیل شد و سرانجام در ۲۵ نوامبر ۱۹۷۵ پس از مذاکره با دولت هلند، استقلال خود را به‌دست آورد. با این حال، روابط دیپلماتیک، اقتصادی و فرهنگی نزدیکی همچنان میان سورینام و هلند برقرار است.
جغرافیا
سورینام کوچکترین کشور مستقل در آمریکای جنوبی است. این کشور بر روی سپر گویان قرار گرفته و بخش اعظم آن بین عرض‌های جغرافیایی ۱ تا ۶ درجه شمالی و طول‌های جغرافیایی ۵۴ تا ۵۸ درجه غربی واقع شده است.
سورینام را می‌توان به دو منطقه اصلی تقسیم کرد:
- منطقه‌ی شمالی و پست ساحلی (تقریبا بالاتر از خط آلبینا- پارانام- واگنینگن) که با داشتن زمین‌های قابل کشت، محل زندگی اکثر مردم کشور است.
- منطقه جنوبی که حدود ۸۰ درصد از خاک سورینام را تشکیل می‌دهد و از جنگل‌های بارانی انبوه و ساوان‌های کم‌جمعیت در مرز با برزیل پوشیده شده است.
دو رشته اصلی این کشور باهویس و فان آش فان وایک نام دارند. بلندترین کوه سورینام، جولیاناتاپ، با ارتفاعی معادل ۱۲۸۶ متر بالاتر از سطح دریا است. دیگر کوه‌های مهم این کشور با ارتفاع ۱۰۲۶ متری، کوه کاسی‌کاسیما، با ارتفاع ۷۱۸ متر، گولیاث‌برگ با ۳۵۸ متر ارتفاع و والیتزبرگ با ۲۴۰ متر ارتفاع، از تافلبرگ هستند.
سورینام دارای منطقه ششم بوم‌شناختی خشکی است: جنگل‌های ارتفاعات گویان، جنگل‌های پایین گویان، جنگل‌های باتلاقی پاراماریبو، تپوها، ساوان گویان و مانگروهای گویان. پوشش جنگلی سورینام با ۹۰.۲ درصد، بالاترین میزان در بین جهان است. همچنین عامل شاخص یکپارچگی چشم‌انداز جنگلی سال ۲۰۱۹، سورینام با امتیاز ۹.۳۹ از ۱۰، رتبه پنجم را در میان ۱۷۲ کشور به خود اختصاص داده است.
مرزها
سورینام میان گویان فرانسه در شرق و گویان در غرب قرار گرفته است. مرز جنوبی مشترک با برزیل و مرز شمالی آن، ساحل اقیانوس اطلس است. بخش‌های مرز جنوبی با گویان فرانسه و گویان محل مناقشه میان این کشور هستند. رودخانه‌های ماروینی و کورانتین به ترتیب مرزهای مورد مناقشه را تشکیل می‌دهند. همچنین بخشی از مرز دریایی اختلاف با گویان در سال ۲۰۰۷ توسط دادگاه دائمی داوری حل و فصل شد.
آب و هوا
با توجه به اینکه سورینام بین دو تا پنج درجه شمالی از خط استوا قرار دارد، آب و هوای آن گرمسیری، بسیار مرطوب و بارانی است. دما در طول سال تغییری نمی‌کند و پایین‌تر از نسبی بین ۸۰ تا ۹۰ درصد است. درجه دما نیز بین ۲۹ تا ۳۴ درجه سانتی‌گراد است. به دلیل بالا، دمای واقعی می
سورینام دارای دو فصل بارانی از آوریل تا آگوست و از نوامبر تا فوریه است. همچنین دو فصل خشک نیز دارد که از آگوست تا نوامبر و از فوریه تا آوریل به طول می‌انجامند.
تغییر اقلیم در سورینام باعث افزایش دما و رویدادهای آب و هوایی شدیدتر شده است. با این حال، به دلیل اینکه سورینام کشور نسبتاً فقیرتری است، سهم آن در تغییرات اقلیمی جهانی محدود بوده است. از طرف دیگر، به لطف پوشش جنگلی زیاد، اقتصاد این کشور در سال ۲۰۱۴ کربن منفی بوده است.
جمعیت‌شناسی
نژاد
جمعیت سورینام از نظر نژادی بسیار متنوع است. هیچ گروه قومی خاصی در این کشور اکثریت را تشکیل نمی‌دهد.
میراث استعمار هلند باعث شد تا طی قرن‌ها، گروه‌های قومی مختلفی به سورینام مهاجرت کنند. در حال حاضر، بزرگترین گروه قومی در این کشور، هندوها هستند که حدود ۲۷ درصد از جمعیت را شامل می‌شوند. آن‌ها عمدتا نوادگان کارگران قراردادی قرن نوزدهمی از هند هستند.
دومین گروه قومی بزرگ، آفروسورینامی‌ها هستند که حدود ۳۷ درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند. این گروه خود به دو زیرمجموعه تقسیم می‌شوند: مارون‌ها (فرزندان بردگان فراری) که ۲۱ درصد جمعیت را شامل می‌شوند و کرهول‌ها (دورگه‌های آفریقایی و اروپایی) که ۱۵ درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند.
جاوه‌ای (نوادگان کارگران اندونزیایی) ۱۴ درصد و افراد با نژاد ترکیبی ۱۳ درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند. چینی‌ها نیز حدود ۷ درصد از جمعیت را به خود اختصاص داده‌اند. بومیان آمریکایی، لبنانی‌ها، یهودیان و اروپایی‌ها نیز گروه‌های قومی کوچک‌تری در سورینام هستند.
مذهب
دین و مذهب در سورینام متنوع است و این تنوع، بازتاب‌دهنده‌ی چندفرهنگی بودن این کشور است. بر اساس تحقیقات موسسه‌ی پیو در سال ۲۰۱۲، مسیحیان با کمی بیش از نیمی از جمعیت (۵۱.۶ درصد)، بزرگترین گروه مذهبی به شمار می‌روند. هندوها (۱۹.۸ درصد) و مسلمانان (۱۵.۲ درصد) به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. اقلیت‌های مذهبی دیگر شامل پیروان باورهای قومی (۵.۳ درصد)، بوداییان (کمتر از ۱ درصد)، یهودیان (کمتر از ۱ درصد)، پیروان سایر ادیان (۱.۸ درصد) و بی‌دینان (۵.۴ درصد) هستند.
طبق آمار سرشماری سال ۲۰۲۰، ۵۲.۳ درصد از مردم سورینام مسیحی هستند. از این تعداد، ۲۶.۷ درصد پروتستان و و ۲۱.۶ درصد کاتولیک می‌باشند. هندوها دومین گروه مذهبی بزرگ در سورینام هستند که تقریباً یک‌پنجم جمعیت (۱۸.۸ درصد در سال ۲۰۲۰) را تشکیل می‌دهند. این تعداد، پس از گویان و ترینیداد و توباگو که هر دو آن‌ها نیز جمعیت هندی قابل توجهی دارند، سومین درصد بالای هندو در نیم‌کره‌ی غربی است. به همین ترتیب، تقریباً تمام هندوها در میان هندو-سورینامی‌ها یافت می‌شوند. مسلمانان ۱۴.۳ درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند که بالاترین درصد مسلمانان در قاره‌ی آمریکا است. آن‌ها عمدتاً از تبار جاوه‌ای یا هندی هستند.
زبان
هلندی، تنها زبان رسمی کشور سورینام است و در دولت، تجارت، رسانه‌ها و آموزش به کار می‌رود. جالب اینکه حدود ۶۰ درصد از مردم سورینام هلندی را به‌عنوان زبان مادری خود صحبت می‌کنند. همچنین زبان سرانان تونگو که یک زبان کریول بر پایه انگلیسی است، به‌عنوان زبان میانجی در این کشور کاربرد فراوانی دارد.
اکثر مردم سورینام نوادگان برده‌ها و کارگرانی هستند که هلندی‌ها از آفریقا و آسیا به این کشور آوردند. جامعه سورینام بسیار متنوع است و هیچ گروه قومی اکثریت را تشکیل نمی‌دهد. جالب اینکه به لحاظ درصد، جوامع مسلمان و هندوی سورینام از بزرگترین جوامع مسلمان و هندو در قاره آمریکا به شمار می‌روند.
مهاجرت
نزدیک به زمان استقلال سورینام در سال ۱۹۷۵، مردم این کشور می‌توانستند بین تابعیت هلندی یا سورینامی انتخاب کنند. همین موضوع باعث شد تا موج عظیمی از مهاجرت به هلند شکل بگیرد. این مهاجرت بعد از استقلال و در دوران حکومت نظامی دهه ۱۹۸۰ نیز ادامه داشت و در دهه ۱۹۹۰ به دلایل اقتصادی همچنان پر رونق بود. بر اساس آمار سال ۲۰۱۳، تعداد افراد جامعه سورینامی در هلند، با احتساب فرزندان و نوه‌های مهاجران سورینامی که در هلند به دنیا آمده‌اند، به حدود ۳۵۰ هزار نفر می‌رسد. این در حالی است که جمعیت کل سورینام در آن زمان تقریبا ۵۶۶ هزار نفر بود.
طبق گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت، در اواخر دهه ۲۰۱۰ حدود ۲۷۲ هزار نفر از سورینام به کشورهای دیگر مهاجرت کرده بودند. هلند با حدود ۱۹۲ هزار نفر، فرانسه (عمدتا در گویان فرانسه) با ۲۵ هزار نفر، آمریکا با ۱۵ هزار نفر، گویان با ۵ هزار نفر، آروبا با ۱۵۰۰ نفر و کانادا با ۱۰۰۰ نفر، از مهم‌ترین کشورهای مقصد مهاجران سورینامی بوده‌اند.
اقتصاد
با اینکه سورینام از نظر منابع طبیعی مانند بوکسیت، طلا، نفت و محصولات کشاورزی غنی است، اما همچنان کشوری در حال توسعه به حساب می‌آید.
سورینام در دهه ۱۹۹۰ کشور پر آشوبی بود اما از آن زمان تاکنون دموکراسی در این کشور تقویت شده و اقتصاد آن نیز تنوع بیشتری پیدا کرده و کمتر به کمک‌های مالی هلند وابسته است.
استخراج بوکسیت (ماده اولیه آلومینیوم) که زمانی درآمد زیادی برای سورینام داشت، دیگر تمام شده است. کشف و بهره‌برداری از نفت و طلا، استقلال اقتصادی سورینام را تا حد زیادی افزایش داده است. کشاورزی، به‌ویژه برنج و موز، همچنان بخش مهمی از اقتصاد به شمار می‌رود و صنعت اکوتوریسم نیز فرصت‌های اقتصادی جدیدی را برای این کشور فراهم کرده است.
بیش از ۹۳ درصد از خاک سورینام را جنگل‌های بارانی دست‌نخورده تشکیل می‌دهند. با تأسیس منطقه حفاظت‌شده طبیعی مرکز سورینام در سال ۱۹۹۸، این کشور تعهد خود را به حفظ این منابع ارزشمند نشان داد. این منطقه در سال ۲۰۰۰ به عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته شد.
صنعت بوکسیت تا سال ۲۰۱۶ ستون اصلی اقتصاد سورینام بود. در حال حاضر صادرات نفت، طلا، برنج، موز و میگو، درآمد ارزی قابل توجهی را برای این کشور به همراه دارد. بخش کشاورزی نیز حدود یک چهارم از نیروی کار سورینام را در خود جای داده است. تجارت خارجی با کشورهای هلند، آمریکا، کانادا و کشورهای حوزه کارائیب، به‌ویژه ترینیداد و توباگو، از ارکان مهم اقتصاد سورینام به شمار می‌رود.