فقه
فقه یکی از شاخههای دانش اسلامی است که احکام عملی و تکالیف دینی را به دست میآورد. علم فقه به اعمال اختیاری افراد مکلف میپردازد و مسائلی برای سامان دادن به زندگی دنیوی طرح میکند. فقه همچنین سعادت اخروی را مدنظر دارد. فقها علم فقه را از شریفترین علوم میدانند چرا که از طریق این علم معرفت به بهترین علوم یعنی احکام الهی به دست میآید.
برخی فقها ازجمله علامه حلی فراگرفتن علم فقه را واجب کفایی میدانند.
قلمرو علم فقه بسیار وسیع است و با وجود اینکه برخی علما و فقها بر روی جزئیات آن اختلاف نظر دارند، میتوان گفت که فقه جنبههای مختلفی ازجمله اجتماع، سیاست، نظام، فرهنگ و... دربر میگیرد.
احکام فقهی و علم فقه بعد از ظهور دین اسلام پیدا شد. اولین مسلمانان که هم عصر حضرت محمد بودند، به مرجعیت پیامبر اسلام که اولین و تنها مرجع احکام دینی و شرعی در آن دوره بود، به احکام الهی، قرآن و سنتها عمل میکردند. از این رو عصر حضرت محمد صلوات الله علیه را عصر تأسیس فقه یا عصر تشریع نامیدهاند.