ترانه
تَرانه یا آهنگ در واقع اثری است که از ترکیب شعر و موسیقی و اجرای یک خواننده حاصل میشود. امروزه ترانه به هر شعری گفته میشود که قابلیت قرار گرفتن در قالب موسیقی را داشته باشد.
در گذشته به رباعی نیز ترانه گفته میشد. همچنین در گذشته به هر تصنیفی که سه گوشه داشت، ترانه میگفتند. نواها، نغمهها و سرودها نیز غالبا با نام ترانه معرفی میشدند اما امروزه هر کدام معنی و مفهوم مجزا برای خود دارند. و ترانه، تنها به شعری گفته میشود که قابلیت اجرا توسط خواننده و در کنار موسیقی را داشته باشد.
ترانهها قالبهای مختلفی دارند و ممکن است به زبان ادبی یا عامیانه سروده شوند. اما بهطور کلی بهتر است این سه اصل در ترانه رعایت شود:
- باید ریتم موسیقیایی داشتهباشد.
- بهتر است اصول شعری مانند وزن و عروض و قافیه داشتهباشد.
- باید موضوعی خاص داشته باشد.
هر ترانه از چند بندینه تشکیل میشود که هر بندینه میتواند چند مصراع داشتهباشد. بیشتر ترانهها شامل بندینههایی با ۲ یا ۴ مصراع هستند. یک بندینه متفاوت به طور دورهای در ترانه تکرار میشود که آن را بندگردان نامیدهاند. ترانه فقط یک بندگردان دارد.