درخواست اصلاح

حافظ

از دانشنامه ویکیدا

خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی ملقب به حافظ یکی از بزرگترین شاعران فارسی زبان ایران در قرن هشتم هجری قمری است. حافظ در فاصله سالهای ۷۲۷ تا ۷۹۲ هجری قمری زندگی می‌کرد و از دیگر القاب او می‌توان به لسان‌الغیب نیز اشاره کرد.

حافظیه؛ آرامگاه حافظ در شیراز
حافظیه؛ آرامگاه حافظ در شیراز

حافظ از اثرگذارترین شعرای ایرانی است و شاعران زیادی پس از او تحت تاثیر اشعار او شعر سروده‌اند. شپاشعار حافظ در قرن‌های بعد به زبان‌های مختلفی ترجمه شد و موجب شهرت جهانی این شاعر شد.

یکی از دلایلی که تخلص حافظ برای این شاعر انتخاب شده، این است که او در جوانی موفق به حفظ کامل قرآن شد و در اشعار خود نیز بسیار از قرآن الهام گرفته است. حافظ به کمک تاثیرپذیری از قرآن توانست انقلابی در غزل ایجاد کند. حافظ همچنین بر دین، کلام، فلسفه و عرفان تسلط داشت و در اشعارش این مفاهیم را با فرهنگ باستانی ایرانی پیوند می‌زد.

آرامگاه حافظ در شهر شیراز است و به حافظیه معروف است. هرساله در تاریخ ۲۰ مهر خورشیدی مراسم بزرگداشت حافظ در محل آرامگاه او برگزار می‌شود.

دیوان حافظ

دیوان حافظ مجموعه همه اشعار حافظ است که به زبان فارسی سروده شده‌اند. در این دیوان اشعار و ابیاتی به زبان عربی نیز وجود دارد. بیشتر اشعار موجود در دیوان حافظ در قالب غزل سروده شده‌اند. همچنین اشعاری در قالب قطعه، قصیده، مثنوی و رباعی نیز در این دیوان دیده می‌شود.

تعداد غزل‌های موجود از حافظ کمتر از ۵۰۰ غزل است.

نمونه شعر

معاشران گره از زلفِ یار باز کنید

شبی خوش است بدین قصه‌اش دراز کنید

حضورِ خلوتِ اُنس است و دوستان جمعند

وَ اِنْ یَکاد بخوانید و در فَراز کنید

رَباب و چنگ به بانگِ بلند می‌گویند

که گوشِ هوش به پیغامِ اهلِ راز کنید

به جانِ دوست که غم پرده بر شما نَدَرَد

گر اعتماد بر الطافِ کارساز کنید

میانِ عاشق و معشوق فَرق بسیار است

چو یار ناز نماید، شما نیاز کنید

نَخست موعظهٔ پیرِ صحبت این حرف است

که از مُصاحبِ ناجِنس اِحتِراز کنید

هر آن کسی که در این حلقه نیست زنده به عشق

بر او نَمُرده به فتوایِ من نماز کنید

وگر طلب کند اِنعامی از شما حافظ

حَوالَتَش به لبِ یارِ دلنواز کنید