رودكی
ابوعبدالله جعفر بن محمد بن حکیم بن عبدالرحمن بن آدم رودکی سمرقندی، زاده اواسط قرن 3 هجری قمری یعنی در ۲۴۴ قمری از شاعران ایرانی دوره ، سامانی در سده ، چهارم هجری قمری است. او استاد شاعران آغاز قرن چهار هجری قمری ایران است.
آرامگاه رودکی در روستای بنجرودک یا پنجکنت در ۱۷۰ کیلومتری شمال شهر دوشنبه و در خاک جمهوری تاجیکستان قرار دارد.
رودکی به روایتی از کودکی نابینا بوده است و به روایتی بعدها کور شد. او در روستایی بهنام بَنُج رودک در ناحیه ، رودک در نزدیکی نخشب و سمرقند به دنیا آمد. رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسیگوی و پدر شعر پارسی میدانند. وی در دربار امیر نصر سامانی بسیار محبوب شد و ثروت بسیاری به دست آورد، با این حال در سالهای پایانی عمر مورد بیمهری امرا قرار گرفته بود. او در اواخر عمر به زادگاهش بنجرود بازگشت و در همانجا در سال ۳۲۹ هجری (۹۴۱ میلادی) درگذشت.
رودكی در انواع سخن استاد بوده، قصیده و قطعه و غزل و رباعی را نیكو سروده است. زبان شعر او بسیار ساده وروان و دور از تكلف و تشبیهات و تصویر های شعری او غالباً متحرّك و زنده است.