زاگرب
زاگرب پایتخت و بزرگترین شهر کرواسی، در شمال این کشور در امتداد رود ساوا و در دامنههای جنوبی کوه مدودنگتسا قرار دارد. این شهر نزدیک به مرز بینالمللی کرواسی و اسلوونی واقع شده و در ارتفاع حدود ۱۵۸ متری از سطح دریا جای گرفته است. بر اساس سرشماری سال ۲۰۲۱، جمعیت خود شهر زاگرب ۷۶۷٬۱۳۱ نفر بوده، در حالی که منطقه کلانشهری زاگرب جمعیتی حدود ۱٬۰۸۶٬۵۲۸ نفر دارد.
تاریخچه
قدیمیترین سکونتگاه در نزدیکی زاگرب، شهرک رومی آنداوتونیا در منطقه امروزی شچیتاریِوو بود. نام «زاگرب» برای اولین بار در سال ۱۱۳۴ ثبت شده که به تأسیس سکونتگاهی در کاپتول در سال ۱۰۹۴ اشاره دارد. زاگرب در سال ۱۲۴۲ بهعنوان یک شهر سلطنتی آزاد شناخته شد. در سال ۱۸۵۱، یانکو کاماوف بهعنوان اولین شهردار زاگرب برگزیده شد. این شهر از نظر اداری جایگاه ویژهای در کرواسی دارد و بهصورت یک واحد مستقل شهر-شهرستان (جدا از شهرستان زاگرب) اداره میشود که به ۱۷ منطقه شهری تقسیم شده است. بیشتر مناطق شهری در امتداد دره رود ساوا در ارتفاع پایین قرار دارند، اما مناطق شمالی و شمالشرقی مانند پودسلیمه و سسوِته در دامنههای کوه مدودنیتسا واقع شدهاند و این تنوع جغرافیایی، چهرهای متفاوت به شهر بخشیده است. زاگرب از شرق به غرب حدود ۳۰ کیلومتر و از شمال به جنوب حدود ۲۰ کیلومتر امتداد دارد و بر اساس شبکه پژوهش جهانیشدن و شهرهای جهان، بهعنوان یک شهر جهانی با رتبه «بتا-» شناخته میشود.
اهمیت اقتصادی و سیاسی
زاگرب به لطف ارتباطات حملونقل پیشرفته، تمرکز صنایع، نهادهای علمی و پژوهشی و سنت صنعتی دیرینه، جایگاه اقتصادی برجستهای در کرواسی دارد. این شهر مقر دولت مرکزی، نهادهای اداری و تقریباً تمام وزارتخانههای کرواسی است. اغلب بزرگترین شرکتهای کرواسی، رسانهها و مؤسسات علمی نیز دفتر مرکزی خود را در زاگرب دارند. زاگرب مهمترین مرکز حملونقل کرواسی است؛ جایی که اروپای مرکزی، مدیترانه و جنوبشرقی اروپا به هم میرسند و این شهر را به قلب شبکههای جادهای، ریلی و هوایی کشور تبدیل کردهاند. زاگرب به خاطر اقتصاد متنوع، کیفیت بالای زندگی، موزهها، رویدادهای ورزشی و سرگرمی شناخته شده است و صنایع پیشرفته و بخش خدمات از شاخههای اصلی اقتصاد آن به شمار میروند.