اسلوونی
اسلوونی (به اسلونیایی: Slovenija) با نام رسمی جمهوری اسلوونی کشوری در جنوب اروپای مرکزی است. اسلوونی از غرب با ایتالیا، از شمال با اتریش، از شمال شرقی با مجارستان، از جنوب و جنوب شرقی با کرواسی همسایه است و خط ساحلی کوتاهی در دریای آدریاتیک دارد. اسلوونی عمدتاً کوهستانی و جنگلی با مساحت 20,271 کیلومتر مربع و جمعیت تقریبی 2.1 میلیون نفر است. لیوبلیانا، پایتخت و بزرگترین شهر اسلوونی، از نظر جغرافیایی در نزدیکی مرکز این کشور واقع شده است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | جمهوری اسلوونی |
| پایتخت: | لیوبلیانا |
| زبان(های) رسمی: | اسلوونیایی |
| دین(ها): | مسیحیت 77.8% بدون دین 18.3% |
| نام(های) اهلیت: | اسلوونیایی |
| حکومت: | جمهوری پارلمانی واحد |
| مساحت: | ۲۰٫۲۷۳ کیلومتر مربع (صد و پنجاه و سوم) |
| جمعیت: | 2,123,103 نفر (2022) (صد و چهل و پنجم) |
| شاخص توسعه انسانی: | 0.926 (بیست و دوم) |
| واحد پول: | یورو (EUR) |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی 1+، یوتی‌سی 2+ (تابستان) |
| پیش‌شماره تلفنی: | 386+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | SI |
| دامنه سطح‌بالا: | si. |
اسلوونیایی، یک زبان اسلاوی جنوبی و زبان رسمی کشور اسلوونی است. اسلوونی به‌استثنای سواحل و کوه‌های آلپ جولیان، دارای آب و هوایی غالباً معتدل قاره‌ای است.
تاریخ
اسلوونی از لحاظ تاریخی محل تلاقی زبان‌ها و فرهنگ‌های اسلاو، ژرمن و رومی بوده است. قلمرو آن بخشی از بسیاری از دولت‌های مختلف بوده است: امپراتوری روم، امپراتوری بیزانس، امپراتوری کارولنژی، امپراتوری مقدس روم، پادشاهی مجارستان، جمهوری ونیز، استان‌های ایلیری امپراتوری فرانسه ناپلئون، امپراتوری اتریش، امپراتوری اتریش-مجارستان.
در اکتبر 1918، اسلوونیایی‌ها دولت اسلوونی، کروات‌ها و صرب‌ها را تأسیس کردند. در دسامبر 1918، آنها با پادشاهی مونته نگرو و پادشاهی صربستان به پادشاهی یوگسلاوی ادغام شدند. در طول جنگ جهانی دوم، آلمان، ایتالیا و مجارستان، اسلوونی را اشغال و ضمیمه خاک خود کردند. در سال 1945، دوباره بخشی از یوگسلاوی شد. در ژوئن 1991، اسلوونی از یوگسلاوی اعلام استقلال کرد و به یک کشور مستقل تبدیل شد.
اقتصاد
اسلوونی کشوری توسعه یافته است، با اقتصاد پردرآمدی که در شاخص توسعه انسانی رتبه بالایی دارد. ضریب جینی نابرابری درآمدی آن را در زمره پایین‌ترین ضریب‌های جهان قرار می‌دهد.
اسلوونی عضو سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا، منطقه یورو، منطقه شنگن، سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، شورای اروپا و ناتو است. اسلوونی در سال 2023 در رتبه 33 در شاخص جهانی نوآوری قرار گرفت.