لابوبو
لابوبو (چینی: 拉布布) مجموعهای از عروسکهای نرم و کلکسیونی است که توسط هنرمند هنگکنگی کاسینگ لونگ طراحی شده است. این مجموعه شامل هیولاهای کارتونی با حالتهای چهره اغراقشده است که شخصیت مرکزی آن، لابوبو، هیولایی با دندانهای تیز، گوشهای بزرگ و ظاهری نامرتب و ژولیده میباشد. اسباببازیهای لابوبو توسط شرکت چینی پاپ مارت تولید و بهصورت انحصاری فروخته میشوند و عمدتاً در جعبههای بلایند عرضه میشوند.
تاریخچه لابوبو
تاریخچه لابوبو به سال ۲۰۱۵ بازمیگردد، زمانی که کاسینگ لونگ، هنرمندی هنگکنگی که در هلند و بلژیک بزرگ شده بود، شخصیت لابوبو را در قالب مجموعه داستانی هیولاها طراحی کرد. این مجموعه از فولکلور و اساطیر شمال اروپا الهام گرفته بود. ابتدا مجسمههای لابوبو توسط شرکت هوم تو وُرک تولید شدند، اما همکاری با پاپ مارت در سال ۲۰۱۹ باعث افزایش محبوبیت آنها در میان کلکسیونرها شد. تا سال ۲۰۲۵ بیش از ۳۰۰ نوع مختلف لابوبو منتشر شده است که اندازهها و قیمتهای متنوعی دارند؛ از مجسمههای کوچک ۸ سانتیمتری با قیمت حدود ۱۵ دلار تا نسخههای بزرگ ۷۹ سانتیمتری با قیمت ۹۶۰ دلار. در ژوئن ۲۰۲۵ یک لابوبو ۱٫۲ متری در اولین حراج رسمی در پکن به قیمت ۱۷۰٬۰۰۰ دلار فروخته شد. همچنین اقتباس انیمهای شامل ۱۵۶ قسمت ۴ تا ۵ دقیقهای برنامهریزی شده است که قرار است در نیمه سال ۲۰۲۵ پخش شود.
طراحی و شخصیتهای لابوبو
لابوبوها ظاهری بازیگوش و کمی تند دارند و بدنهایی گرد و پرزدار، چشمهای بزرگ، گوشهای نوکتیز و لبخندی با 9 دندان تیز دارند. سایر شخصیتهای این مجموعه شامل اعضای قبیله «هیولاها» هستند که از جمله آنها میتوان به موکومو، پاتو، اسپوکی، تایکوکو (دوست پسر اسکلتمانند لابوبو) و زیمومو (رهبر قبیله با دم خاردار) اشاره کرد.
مجموعههای مختلف لابوبو شامل خط تولید جاکلیدی «Exciting Macaron» در سال ۲۰۲۳، مجموعههای «Fall in Wild»، «Have a Seat» و «Massive into Energy» هستند. پاپ مارت همچنین با برندهای معروف و مجموعههای محبوب همکاری داشته است، از جمله همکاری با کوکاکولا و انیمه One Piece، و همچنین عرضه مجسمههای اختصاصی در موزههایی مانند لوور پاریس.
مدل فروش و جعبههای بلایند
لابوبوها عمدتاً در جعبههای بلایند عرضه میشوند، به این معنا که هر جعبه حاوی یک شخصیت بهطور تصادفی است و خریدار پیش از باز کردن جعبه نمیداند کدام شخصیت در آن قرار دارد. برخی مجموعهها شامل شخصیتهای مخفی و نادر نیز میشوند. این مدل فروش باعث ایجاد هیجان، جمعآوری و رقابت میان کلکسیونرها شده است.
محبوبیت و تأثیر فرهنگی لابوبو
محبوبیت لابوبو در سال ۲۰۲۴ با دیده شدن یک جاکلیدی لابوبو روی کیف لیسا، عضو گروه بلکپینک، افزایش یافت و در سراسر شرق و جنوب شرق آسیا شهرت پیدا کرد. حمایتهایی از سوی چهرههای مشهور مانند ریانا، شر و خاویر باردم نیز در افزایش محبوبیت آن نقش داشت. لابوبوها توانستهاند در فرهنگ عامه تأثیرگذار باشند؛ در تایلند، تصویر لابوبو به عنوان نماد ثروت و شانس در آمولهها و تتوهای مقدس استفاده شده است. در سنگاپور، حزب مردم از لابوبو به عنوان بخشی از فعالیتهای اجتماعی و تبلیغاتی خود بهره برد و در جشنواره Nine Emperor Gods نیز مجسمههایی از لابوبو در لباس مریدان شرکت کردند که توجه زیادی در شبکههای اجتماعی جلب کرد.
نگرانیها و ممنوعیتهای لابوبو
با وجود محبوبیت، نگرانیهایی نیز درباره لابوبو وجود دارد. در روسیه، اعضای شورای فدراسیون و مسئولان آموزشی پیشنهاد ممنوعیت فروش این اسباببازیها را مطرح کردند، زیرا ظاهر ترسناک و نبود برچسب به زبان روسی ممکن است بر سلامت روان کودکان تأثیر بگذارد. در کردستان عراق نیز بیش از ۴٬۰۰۰ عدد لابوبو ضبط شد و فروش آن ممنوع اعلام گردید. برخی تئوریهای توطئه در شبکههای اجتماعی، لابوبو را با دیو افسانهای بینالنهرین «پازوزو» مرتبط دانسته و ادعا کردهاند که این اسباببازیها انرژی منفی یا ارواح شیطانی را جذب میکنند، اما تحلیلگران فرهنگی و طراحان مجموعه این ادعاها را رد کردهاند. مدل فروش بلایند باکس نیز به نقدهای مربوط به مصرفگرایی و وابستگی احساسی دامن زده است.