هووخشتره
هووخشتره به عنوان پادشاه ایران در سلسله ماد بود. هووخشتره در سال 625 ق.م بعد از فرورتیش به پادشاهی رسید و تا سال 585 ق.م حکومت کرد. در این مدت مرکز حکومت او هگمتانه بود. سرانجام بعد از هووخشتره، ایشتوویگو به پادشاهی رسید.
| هووخشتره | |
|---|---|
| لقب(ها): | شاه ماد |
| تاریخ فوت: | 585 ق.م |
| محل دفن: | قیزقاپان |
| سلسله: | ماد |
| قلمرو: | ایران، افغانستان، شرق ترکمنستان، شمال عراق و شرق ترکیه |
| مرکز حکومت: | هگمتانه |
| شاه قبلی: | فرورتیش |
| شاه بعدی: | ایشتوویگو |
| آغاز سلطنت: | 625 ق.م |
| پایان سلطنت: | 585 ق.م |
| نام پدر: | فرورتیش |
| همسر(ها): | دختر (یا نوه) نابوپولاسار شاهدخت بابلی |
| خویشاوندی: | پسر فرورتیش |
هووخشتره، نخست سکاها را که پس از مرگ پدرش بر ماد سلطه یافته بودند، شکست داد و پس از آن برای مقابله با آشوریان، نیروی نظامی مجهزی تشکیل داد، در سال ۶۱۴ پیش از میلاد از کوه‌های زاگرس گذشت و ضمن تسخیر آبادی‌های آشوری در سر راه، پایتخت باستانی دولت آشور را محاصره کرد. پس از سقوط شهر آشور، نابوپولاسار (پادشاه بابل) در شهر آشور به دیدار هووخشتره آمد و در آنجا پیمان دوستی میان ماد و بابل بسته شد. در سال ۶۱۲ پیش از میلاد هووخشتره و نبوپلسر توانستند با حمله به نینوا (پایتخت آشوریان) و فتح آن به عمر امپراتوری آشور خاتمه دهند.
پس از فتوحات و پیروزی‌های فراوان، هووخشتره این بار متوجه غرب و لیدیه و شهرهای تجاری یونان باستان در آسیای صغیر شد. وی با الیاتس، پادشاه لیدیه جنگید و توانست سرزمین‌های بالای رود هالیس را تصرف کند. جنگ بین مادها و لیدی‌ها سرانجام در سال ۵۸۵ پیش از میلاد مسیح به‌دلیل خورشیدگرفتگی ناگهانی پایان یافت و هووخشتره هم در همان سال یا سال بعد از آن درگذشت.
قلمرو
در منابع قلمرو حکومت هووخشتره 'ایران، افغانستان، شرق ترکمنستان، شمال عراق و شرق ترکیه' ذکر شده است.
درگذشت
هووخشتره سرانجام در سال 585 ق.م درگذشت.