وانواتو
وانواتو (به انگلیسی: Vanuatu)، که به‌طور رسمی با نام جمهوری وانواتو شناخته می‌شود، کشوری جزیره‌ای در منطقه ملانزی واقع در اقیانوس آرام جنوبی است. این مجمع‌الجزایر که خاستگاهی آتشفشانی دارد، در فاصله ۱,۷۵۰ کیلومتری شرق شمال استرالیا، ۵۴۰ کیلومتری شمال شرق کالدونیای جدید، شرق گینه نو، جنوب شرق جزایر سلیمان و غرب فیجی قرار گرفته است. پایتخت و بزرگترین شهر وانواتو، پورت ویلا است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | جمهوری وانواتو |
| پایتخت: | پورت ویلا |
| زبان(های) رسمی: | بیسلاما، انگلیسی و فرانسوی |
| دین(ها): | مسیحیت 93.4%، آنیمیسم 4.6%، بهایی 1.4% |
| حکومت: | جمهوری پارلمانی |
| مساحت: | 12,189 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | 335,908 نفر (2023) |
| شاخص توسعه انسانی: | 0.614 |
| واحد پول: | واتو |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی 11+ |
| پیش‌شماره تلفنی: | 678+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | VU |
| دامنه سطح‌بالا: | vu. |
تاریخچه
نخستین ساکنان وانواتو از مردمان ملانزی بودند. اولین اروپاییانی که به این جزایر قدم گذاشتند، گروهی از کاوشگران اسپانیایی به رهبری دریانورد پرتغالی فرناندس د کیروش بودند که در سال ۱۶۰۶ به بزرگترین جزیره این مجموعه، یعنی اسپریتو سانتو، رسیدند. کیروش این مجمع‌الجزایر را به نام اسپانیا و به‌عنوان بخشی از مستعمرات هند شرقی اسپانیا تصاحب کرد و آن را «لا آستریالیا دل اسپریتو سانتو» نامید.
در دهه ۱۸۸۰، فرانسه و بریتانیا بخش‌هایی از این مجمع‌الجزایر را ادعا کردند و در سال ۱۹۰۶، توافقی برای مدیریت مشترک آن تحت عنوان «نیوهبـریدز» از طریق یک کندومینیوم انگلو-فرانسوی به دست آمد. جنبش استقلال‌طلبی در دهه ۱۹۷۰ شکل گرفت و سرانجام در سال ۱۹۸۰، جمهوری وانواتو تأسیس شد. این کشور پس از استقلال، به عضویت سازمان ملل متحد، اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع، سازمان بین‌المللی فرانکوفونی و مجمع جزایر اقیانوس آرام درآمده است.
اقتصاد
اقتصاد وانواتو عمدتاً بر پایه کشاورزی استوار است و ۸۰ درصد از جمعیت این کشور در فعالیت‌های کشاورزی مشغول هستند. این فعالیت‌ها از کشاورزی معیشتی تا کشت محدود نارگیل و سایر محصولات تجاری را شامل می‌شود.
کوپرا (مغز نارگیل) مهم‌ترین محصول تجاری این کشور است که بیش از ۳۵ درصد از صادرات وانواتو را تشکیل می‌دهد. پس از آن، چوب، گوشت گاو و کاکائو در رتبه‌های بعدی قرار دارند. صادرات عصاره ریشه کاوا نیز در سال‌های اخیر اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است.
گردشگری سریع‌ترین بخش در حال رشد اقتصاد وانواتو است و در سال ۲۰۰۰، حدود ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور را تشکیل می‌داد. سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی از ۱۵ درصد در سال ۱۹۹۰ به ۱۰ درصد در سال ۲۰۰۸ کاهش یافت. مصرف دولتی نیز حدود ۲۷ درصد از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده بود.
وانواتو محصولاتی، عمدتاً کشاورزی، برای صادرات تولید می‌کند. در سال ۲۰۰۰، واردات این کشور تقریباً چهار برابر صادرات بود. با این حال، درآمد بالای خدمات گردشگری این شکاف را جبران کرد و تراز حساب جاری را نسبتاً متعادل نگه داشت. پس از رکود اقتصادی در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ که به دلیل کاهش بودجه گردشگری رخ داد، پیش‌بینی شد که اقتصاد با رشد ۳.۹ درصدی بهبود یابد و این رشد در سال ۲۰۰۷ به ۴.۳ درصد افزایش پیدا کرد.