وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مشهور به وزارت بهداشت از وزارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران است. نام این وزارتخانه از ابتدا تا چند سال پس از انقلاب اسلامی وزارت بهداری بوده‌است. علاوه بر مدیریت و نظارت بر مراکز بهداشتی و درمانی کشور، این وزارتخانه مدیریت دانشگاه‌های علوم پزشکی را بر عهده‌ دارد.

نشان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

تاریخچه

در سال (۱۲۸۲) به پیشنهاد میرزا نصراله خان مشیر الدوله، صدراعظم وقت، مظفرالدین شاه فرمان تشکیل «اداره کل صحیه» را صادر کرد. این اداره، هیئتی مشورتى به نام «مجلس حفظ الصحه دولتى» داشت که تشکیلات اصلی برنامه ریزی و مدیریت بهداشت در ایران شد. دکتر امیرخان امیر اعلم نیز به نمایندگی از آن در کنفرانس بین‌المللى بهداشت در پاریس شرکت کرد و پس از چهل روز مذاکراه، توانست تشکیلات بهداشت ایران را در عهدنامه بین المللی این کنفرانس به رسمیت بشناساند.

پیش از سال ۱۲۸۲ خورشیدی، تشکیلات و نهادی برای رسیدگی به بهداشت در ایران نبود. اگر بیماری همه‌گیر مرگباری شیوع می‌یافت، چند نفر از اطبای پایتخت را موقتا جمع مى‌کردند که مشورت بدهند چه باید کرد. کشتیهایی که می خواستند در بنادر ایران پهلو بگیرند، قبلا می‌بایست در بنادر کشورهای دیگر، جواز سلامت داشته باشند چون ایران امکانات بررسی بهداشتی آنها را نداشت. هر چند سال یک بار که کنفرانس بین‌المللى بهداشت تشکیل می‌شد، از ایران هم نماینده می‌رفت ولى به سکوت می‌گذراند.

اداره امور درمان کشور تا سال 1320 توسط اداره کل صحیه (بهداری) وابسته به وزارت داخله (کشور) بود. به موجب ماده 3 قانون اصلاح بودجه سال 1320 که در هشتم آبان ماه آن سال به تصویب مجلس شورای ملی رسید اداره کل بهداری به وزارت بهداری تبدیل شد .قبل از تصویب قانون مزبور در سی‌ام شهریور ماه 1320 اسماعیل مرآت توسط محمدعلی فروغی نخست وزیر وقت در ضمن معرفی کابینه به مجلس شورای ملی به عنوان وزیر بهداری تعیین شد.

در 27 اسفند ماه 1351 برای تأمین خدمات درمانی کارکنان دولت، قانونی تحت عنوان «خدمات درمانی مستخدمین دولت» تصویب شد. به موجب ماده 2 این قانون، سازمانی تحت عنوان سازمان تأمین خدمات درمانی تشکیل شد و در سال 1352 اساسنامه این سازمان به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

در سال 1353 (1353/5/1) به منظور فراهم آوردن و گسترش خدمات رفاهی تشکیل وزارت رفاه اجتماعی به تصویب مجلس شورای ملی رسید و به موجب بند الف ماده 1 این قانون وظیفه تأمین بیمه درمان همگانی به این وزارتخانه محول گردید و به موجب بند ج ماده 2 این قانون، سازمان تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولت از وزارت بهداری جدا و به این وزارت وابسته شد.

در سال 1354 (1354/3/4/) به منظور اجرا، تعمیم و گسترش بیمه‌های اجتماعی با تصویب مجلس شورای اسلامی سازمان تأمین اجتماعی تشکیل شد.

در سال 1355 (1355/4/16) با ادغام وزارت رفاه اجتماعی در وزارت بهداری، وزارتخانه جدید تحت عنوان وزارت بهداری و بهزیستی تأسیس شد.

هدف

هدف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی فراهم آوردن موجبات تأمین بهداشت و درمان کلیه افراد کشور از طریق گسترش خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی.

معاونت‌ها

• معاونت کل (قائم مقام)
• معاونت بهداشت
• معاونت درمان
• معاونت پرستاری
• معاونت آموزشی
• معاونت فرهنگی و دانشجویی
• معاونت تحقیقات و فناوری
• معاونت حقوقی و امور مجلس
• معاونت توسعه مدیریت، منابع و برنامه‌ریزی

وزیر

فهرست وزیران بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پس از انقلاب اسلامی ایران تا به امروز به شرح زیر است:

مشخصات کلی وزیران پس از انقلاب

نام	تحصیلات	تخصص	از تاریخ	تا تاریخ
کاظم سامی	دکترا	روان‌پزشک	۱۳۵۷/۱۱/۲۴	۱۳۵۸/۰۸/۰۷
موسی زرگر	دکترا	جراح عمومی	۱۳۵۸/۰۸/۲۶	۱۳۵۹/۰۳/۰۷
هادی منافی	دکترا	جراح عمومی	۱۳۵۹/۰۶/۱۹	۱۳۶۳/۰۵/۲۳
سید علیرضا مرندی	دکترا	فوق تخصص اطفال	۱۳۶۳/۰۵/۲۹	۱۳۶۸/۰۶/۰۷
ایرج فاضل	دکترا	فوق تخصص جراحی عروق	۱۳۶۸/۰۶/۰۷	۱۳۶۹/۱۰/۲۳
رضا ملک‌زاده	دکترا	فوق تخصص گوارش و کبد	۱۳۶۹/۱۲/۱۴	۱۳۷۲/۰۵/۲۵
سید علیرضا مرندی	دکترا	فوق تخصص اطفال	۱۳۷۲/۰۵/۲۵	۱۳۷۶/۰۵/۲۹
محمد فرهادی	دکترا	متخصص گوش حلق و بینی	۱۳۷۶/۰۵/۲۹	۱۳۸۰/۰۵/۳۱
مسعود پزشکیان	دکترا	جراح قلب	۱۳۸۰/۰۵/۳۱	۱۳۸۴/۰۶/۰۲
کامران باقری لنکرانی	دکترا	فوق تخصص گوارش	۱۳۸۴/۰۶/۰۲	۱۳۸۸/۰۶/۱۲
مرضیه وحید دستجردی	دکترا	متخصص زنان و زایمان	۱۳۸۸/۰۶/۱۲	۱۳۹۱/۱۰/۰۷
محمدحسن طریقت منفرد	دکترا	متخصص جراحی چشم	۱۳۹۱/۱۲/۲۷	۱۳۹۲/۰۵/۲۴
سید حسن قاضی‌زاده هاشمی	دکترا	متخصص جراحی چشم، فلوشیپ قرنیه	۱۳۹۲/۰۵/۲۴	۱۳۹۷/۱۰/۱۳
سعید نمکی	دکترا	داروساز و ایمونولوژیست	۱۳۹۷/۱۱/۱۵	۱۴۰۰/۰۶/۰۳
بهرام عین‌اللهی	دکترا	متخصص جراحی چشم، فلوشیپ قرنیه	۱۴۰۰/۰۶/۰۳	اکنون