کانبرا
کانبرا (به انگلیسی: Canberra) پایتخت کشور استرالیا است که پس از اتحاد مستعمرات این کشور بهعنوان مرکز دولت جدید تأسیس شد. این شهر بزرگترین شهر غیرساحلی استرالیا، متراکمترین شهر کشور و هشتمین شهر بزرگ آن به شمار میرود. کانبرا در بخش شمالی قلمرو پایتخت استرالیا، در نزدیکی رشتهکوههای آلپ استرالیا - مرتفعترین رشتهکوه این کشور - قرار دارد. بر اساس آمار ژوئن ۲۰۲۳، جمعیت تخمینی کانبرا حدود ۴۶۶,۵۶۶ نفر بوده است.
تاریخچه و طراحی شهر
منطقهای که برای پایتخت انتخاب شد، تا ۲۱,۰۰۰ سال پیش محل زندگی بومیان استرالیایی از جمله اقوام نگنووال و نگامبری بود. ورود مهاجران اروپایی به این منطقه در نیمه اول قرن نوزدهم آغاز شد و آثاری مانند کلیسای سنت جان و کلبه بلاندلز گواه این حضور هستند. در اول ژانویه ۱۹۰۱، اتحاد مستعمرات استرالیا شکل گرفت و پس از بحثهای طولانی درباره انتخاب سیدنی یا ملبورن بهعنوان پایتخت، توافقی حاصل شد: پایتخت جدید در نیو ساوت ولز و در فاصله حداقل ۱۶۰ کیلومتری از سیدنی ساخته شود. کانبرا در سال ۱۹۱۳ تأسیس و نامگذاری شد. طرح این شهر توسط والتر برلی گریفین و ماریون ماهونی گریفین، معماران آمریکایی، پس از یک مسابقه بینالمللی انتخاب شد و ساخت آن در همان سال آغاز گردید. کانبرا بهعنوان شهری جدید و کاملاً برنامهریزیشده، با الگوهای هندسی و محورهایی که با نقاط طبیعی مانند کوه بلک، کوه اینزلی، تپه کاپیتال و تپه سیتی هماهنگ است، طراحی شد. موقعیت کوهستانی این شهر، آن را به تنها شهر اصلی استرالیا تبدیل کرده که در زمستان میتوان کوههای پوشیده از برف را از آن دید، هرچند برف در خود شهر بهندرت میبارد.
نقش سیاسی
کانبرا بهعنوان مرکز دولت استرالیا، میزبان نهادهای کلیدی مانند پارلمان، خانه دولت، دیوان عالی و دفاتر مرکزی بسیاری از سازمانهای دولتی است. این شهر همچنین خانه بناهای یادبود و موزههای ملی مانند یادبود جنگ استرالیا، دانشگاه ملی استرالیا، ضرابخانه سلطنتی، مؤسسه ورزش استرالیا، گالری ملی، موزه ملی و کتابخانه ملی است. کانبرا پایگاههای مهم نیروهای دفاعی استرالیا، از جمله کالج نظامی سلطنتی دانترون و آکادمی نیروهای دفاعی را در خود جای داده و تمامی سفارتخانههای خارجی در استرالیا و دفاتر منطقهای سازمانهای بینالمللی، گروههای غیرانتفاعی و انجمنهای حرفهای در آن مستقر هستند.
ویژگیهای اجتماعی و اقتصادی
کانبرا بارها در فهرست بهترین شهرهای جهان برای زندگی و بازدید قرار گرفته است. اگرچه دولت فدرال همچنان بزرگترین کارفرمای این شهر است، دیگر اکثریت مشاغل را تشکیل نمیدهد. صنایع مهم دیگری مانند مراقبتهای بهداشتی، خدمات حرفهای، آموزش، خردهفروشی، اقامت و غذا، و ساختوساز در کانبرا رشد کردهاند. نرخ بیکاری در این شهر پایینتر از میانگین کشوری است، درآمد متوسط بالاتر، سطح تحصیلات دانشگاهی بیشتر و جمعیت جوانتر است. بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۶، ۳۲ درصد از ساکنان کانبرا متولد خارج از استرالیا بودهاند.
جاذبهها و زیرساختهای شهری
طراحی کانبرا تحت تأثیر جنبش باغشهر است و بخشهای وسیعی از پوشش گیاهی طبیعی را در بر میگیرد. این طراحی را میتوان از برج تلسترا و قله کوه اینزلی بهخوبی مشاهده کرد. از ویژگیهای برجسته شهر میتوان به باغ گیاهشناسی ملی - که پس از آتشسوزیهای سال ۲۰۰۳ ایجاد شد - و دریاچه برلی گریفین، نامگذاریشده به افتخار والتر برلی گریفین، اشاره کرد. رویدادهای فرهنگی سالانه مانند فلوریاد (بزرگترین جشنواره گل در نیمکره جنوبی)، جشنواره اینلایتن، اسکایفایر، جشنواره چندفرهنگی ملی و سامرناتس از جاذبههای کانبرا هستند. استادیوم کانبرا و اووال مانوکا اصلیترین مکانهای ورزشی شهر هستند.
فرودگاه کانبرا پروازهای داخلی و بینالمللی را پوشش میدهد و ایستگاه راهآهن کانبرا و مرکز جولیمونت به ترتیب خدمات قطار و اتوبوس بینشهری را ارائه میدهند. شبکه اتوبوس و متروی سبک شهر نیز از ایستگاههای مرکزی و آلینگا استریت مدیریت میشود.