میوه
میوه چیزی است که از رشد و تغییرات دیواره یا جدار تخمدان بوجود آمده باشد. گاه در بعضی از گیاهان علاوه بر رشد دیواره تخمدان قسمت‌های دیگر گل مانند نهنج گل، محور گل، نهنج مشترک چندین گل و یا تمامی گل آذین کامل نیز در تشکیل میوه دخالت دارند، به این نوع میوه‌ها، میوه کاذب می‌گویند.
بنابراین میوه‌ها در مرحله اول به دو گروه تقسیم می شوند :
1-میوه های حقیقی 2- میوه های کاذب
در باغبانی میوه ساختاری از گیاهان است که پس از لقاح از مادگی به وجود می‌آید و دربرگیرنده و محافظت کننده دانه می‌باشد (میوه حقیقی). گاهی اندام‌هایی مانند کاسبرگ، لوله گل یا هیپانتیوم، براکته‌ها و یا محور گل آذین نیز در تشکیل میوه دخالت دارند که در این حالت میوه را کاذب می‌نامند.
گاهی میوه‌ها بدون انجام عمل لقاح به وجود می‌آیند و معمولاً بدون دانه می‌باشد چنین حالتی را بکرزائی و میوه حاصل شده را پارتنوکارت می‌نامند. مانند پرتقال‌های بدون هسته.
دیواره تخمدان بخشی از تخمدان است که عموماً در تشکیل میوه دخالت دارد و اطراف دانه را فرا می گیرد. به این بخش فرابر گویند. فرابر از 3 لایه متمایز ساخته شده است: 1 – برون بر که منشاء آن بشره تخمدان (بشره فوقانی برچه) است. 2 - میان بر که منشاء آن پارانشیم برچه است. 3 – درون بر که منشاء آن بشره تخمدان (بشره داخلی برچه) است.
وظیفه میوه
وظیفه میوه‌ها از نظر زیست شناسی بدین شرح اند:
- حفاظت از دانه هاي در حال تشکیل
- کمک به انتشار دانه از طریق تغییراتی که در بافت هاي عقیم احاطه کننده دانه ایجاد می‌شود.
اساس طبقه بندی میوه‌ها
میوه‌ها به روش‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شوند. از اصلی‌ترین موارد برای طبقه‌بندی میوه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعداد تخمدان و تعداد گل‌هایی که در تولید میوه دخالت دارند.
- ماهیت دیواره تخمدان در زمان رسیدن میوه (خشک یا آبدار بودن آن)
- ماهیت 3 لایه سازنده فرابر از نظر آبدار بودن یا سخت بودن، در مواقعی که دیواره تخمدان گوشتی و آبدار است.
- شکوفا یا ناشکوفا بودن میوه در زمان رسیدن، در میوه هایی که فرابر خشک دارند.
- تعداد برچه هایی که در تشکیل میوه دخالت دارند.
- فوقانی یا تحتانی بودن تخمدان.
- مشارکت بافت خارج از تخمدان در تشکیل میوه.
طبقه بندی میوه‌ها
1. میوه هاي آبدار و گوشتی:
در این میوه تمام یا بخشی از فرابر در زمان رسیدن گوشتی است. میوه‌های آبدار و گوشتی به چند دسته تقسیم می‌شوند:
میوه‌های ساده
میوه هاي آبداري هستند که از یک مادگی منفرد یک یا چند برچه ایی تشکیل شده اند. این گروه برحسب نوع تغییراتی که در لایه هاي فرابر میوه صورت گرفته به انواع زیر تقسیم بندي می شود:
میوه‌های مجتمع
زمانی تشکیل می گردند که برچه هاي یک گل هرکدام به یک میوه کوچک تبدیل شده و هنگام رسیدن به هم پیوسته و میوه را ایجاد می‌کنند (مانند تمشک و توت فرنگی).
میوه‌های مرکب
حاصل تغییرات یک گل آذین کامل می‌باشند (مانند انجیر و آناناس).
2. میوه هاي خشک:
در این میوه فرابر در موقع رسیدن خشک است. طبقه‌بندی میوه‌های خشک عبارت است از:
میوه خشک ناشکوفا
در این حالت میوه در زمان رسیدن شکافته و باز نمی‌شود و در نتیجه دانه آزاد نمی‌گردد. انواع میوه خشک ناشکوفا به این ترتیب است:
میوه خشک شکوفا
در این حالت میوه در زمان رسیدن شکافته و باز شده و در نتیجه دانه آزاد می گردد و انواع آن به این شرح است: