ولی‌الله شیراندامی
ولی‌الله شیراندامی (متولد ۳ فروردین ۱۳۱۰، مرو – درگذشته ۱۱ بهمن ۱۳۹۸، تهران) بازیگر ایرانی بود. او همچنین برادر یدالله شیراندامی بود. شیراندامی پس از انقلاب بیشتر با نقش سلیمان بن صرد خزاعی در سریال مختارنامه شناخته می‌شد.
او دارای مدرک کارشناسی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا از دانشگاه تهران و همچنین دارای مدرک درجه یک کارگردانی از وزارت ارشاد بود که معادل دکترا است.
فعالیت هنری ولی‌الله شیراندامی در همراهی با برادرش یدالله شیراندامی، با ایفای نقش در تئاترهای دهه سی در تهران شروع شد.
او در فیلم‌هایی همچون «جایی برای زندگی»، «خانه‌ای روی آب»، «بوی کافور، عطر یاس»، «شازده احتجاب»، «شیر سنگی»، «شب دهم»، «روز باشکوه»، «وسوسه»، «غریبه و مه»، «دادا»، «سمندر»، و «بلوغ» بازی کرده است. «مختارنامه»، «آژانس دوستی»، «عیاران» و «دلیران تنگستان» از مهم‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی با نقش‌آفرینی شیراندامی محسوب می‌شود.
آخرین نمایشی که این هنرمند فقید کارگردانی کرد «هنر کمدی» نوشته ادواردو فیلیپو بود که در سال 13۹۱ در سالن استاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر به روی صحنه رفت. تقید و تعهد او به کار، به طوری بود که هیچ‌گاه با تأخیر سر صحنه فیلمبرداری حاضر نمی‌شد.
شیراندامی، کتاب «تحلیل کارگردانی نمایشنامه مرگ پیشه‌ور» را پس از سال‌ها پژوهش و تحقیق، با همراهی همسرش افروز شیراندامی نوشت. او در این کتاب به تحلیل و بررسی اجراهایی از نمایشنامه‌های آرتور میلر پرداخت که به روی صحنه رفته است.
آثار هنری ولی‌الله شیراندامی
تئاتر
- ۱۳۹۱ - هنر کمدی (ادواردو د فیلیپو) - کارگردان
- ۱۳۴۹ - مرگ پیشه‌ور (آرتور میلر) - کارگردان
سینما
- جایی برای زندگی (۱۳۸۳)
- خانه‌ای روی آب
- بوی کافور، عطر یاس (۱۳۷۸)
- بلوغ (۱۳۷۷)
- محبوبه (۱۳۷۷)
- ماه عسل (۱۳۷۱)
- قرق (۱۳۷۰)
- گالان (۱۳۶۹)
- دو سرنوشت (۱۳۶۸)
- شب دهم (۱۳۶۸)
- وسوسه (۱۳۶۸)
- روز باشکوه (۱۳۶۷)
- گمشدگان (۱۳۶۶)
- مکافات (۱۳۶۶)
- شیر سنگی (۱۳۶۵)
- سمندر (۱۳۶۴)
- پرونده (۱۳۶۲)
- دادا (۱۳۶۱)
- فصل خون (۱۳۶۰)
- شازده احتجاب (۱۳۵۳)
- غریبه و مه (۱۳۵۳)
- کیفر (۱۳۵۲)
- گلگو ۱۳ (۱۳۵۲)
- زن خون‌آشام (۱۳۴۶)
تلویزیون
| سال | نام | کارگردان | توضیحات |
|---|---|---|---|
| ۱۳۸۸–۱۳۸۲ | مختارنامه | داوود میرباقری | در نقش سلیمان بن صرد خزاعی
در سال ۱۳۹۰–۱۳۸۹ از شبکه یک پخش شد. |
| ۱۳۸۰ | چراغ‌های خاموش | کاظم بلوچی | شبکه یک
رمضان ۸۰ |
| ۱۳۷۹ | کژدم ۳۳ | مهدی شمسایی | از شبکه سه پخش شد. |
| ۱۳۷۸ | آژانس دوستی | گروه کارگردانان | |
| ۱۳۷۸ | جزیره‌ای در خشکی | حسین قاسمی جامی | ماه رمضان از شبکه یک پخش شد. |
| ۱۳۷۵–۱۳۷۴ | صید در پی صیاد | صادق هاتفی | از شبکه دو پخش شد. |
| ۱۳۷۴ | فرار | رحیم رحیمی‌پور | |
| ۱۳۷۴ | عیاران | کاظم بلوچی | |
| ۱۳۷۱ | خانه بخت | فریدون فرهودی | دههٔ فجر از شبکه دو پخش شد. |
| ۱۳۶۱ | اشک تمساح | احمد نجیب‌زاده | دههٔ فجر از شبکه یک پخش شد. |
| ۱۳۵۵ | مرد اول | پرویز کاردان | |
| ۱۳۵۴ | تخت ابوالنصر | مرتضی علوی | |
| ۱۳۵۴–۱۳۵۳ | سمک عیار | محمدرضا اصلانیواروژ کریم‌مسیحیباربد طاهری | |
| ۱۳۵۲–۱۳۵۰ | دلیران تنگستان | همایون شهنواز | در نقش «احمدخان دریابیگی» |