خلیج مکزیک: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''خلیج مکزیک''' (به اسپانیایی: Golfo de México) یک حوضه اقیانوسی و یک دریای حاشیه‌ای از اقیانوس اطلس است، که بیشتر توسط قاره آمریکای شمالی احاطه شده است. از شمال شرقی، شمال و شمال غربی به ایالات متحده و در جنوب غربی و جنوب ب...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - '، و ' به '، ') |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
خلیج مکزیک به‌دلیل ارتباط کم با اقیانوس اطلس، دامنه جزر و مد بسیار کمی را تجربه می‌کند. مساحت خلیج مکزیک تقریباً 1.6 میلیون کیلومتر مربع است و تقریباً نیمی از آن از آب‌های کم‌عمق فلات قاره تشکیل شده است. خلیج مکزیک یکی از مهم‌ترین مناطق تولید نفت فراساحلی در جهان است که یک ششم کل تولید ایالات متحده را تشکیل می‌دهد. | خلیج مکزیک به‌دلیل ارتباط کم با اقیانوس اطلس، دامنه جزر و مد بسیار کمی را تجربه می‌کند. مساحت خلیج مکزیک تقریباً 1.6 میلیون کیلومتر مربع است و تقریباً نیمی از آن از آب‌های کم‌عمق فلات قاره تشکیل شده است. خلیج مکزیک یکی از مهم‌ترین مناطق تولید نفت فراساحلی در جهان است که یک ششم کل تولید ایالات متحده را تشکیل می‌دهد. | ||
== جغرافیا == | |||
خط ساحلی ایالات متحده در خلیج مکزیک 2700 کیلومتر است که از آن بخش، 33 رودخانه اصلی از 31 ایالت آمریکا و 2 ایالت کانادا به خلیج مکزیک می‌ریزند. سواحل جنوب غربی و جنوبی در امتداد ایالت‌های مکزیک شامل [[تاماولیپاس]]، [[وراکروز]]، [[تاباسکو]]، [[کامپچه]]، [[یوکاتان]] و شمالی‌ترین نقطه [[کوئینتانا]] رو قرار دارند. خط ساحلی مکزیک 2805 کیلومتر است. در جنوب شرقی خلیج، سواحل جزیره کوبا قرار دارد. | |||
خلیج مکزیک از صنایع بزرگ ماهیگیری آمریکا، مکزیک و کوبا پشتیبانی می‌کند. حاشیه‌های بیرونی فلات قاره یوکاتان و فلوریدا، آب‌های خنک‌تر و غنی‌تر از مواد مغذی را از اعماق با فرآیندی به نام [[فراچاهش]] دریافت می‌کنند که رشد پلانکتون‌ها را در [[ناحیه نورگیر]] تحریک می‌کند. این امر باعث جذب ماهی، میگو و ماهی مرکب می‌شود. جریان رودخانه و ریزش اتمسفر از شهرهای ساحلی صنعتی نیز مواد مغذی را برای منطقه ساحلی فراهم می‌کند. | |||
[[خلیج کامپچه]] بازوی اصلی خلیج مکزیک را تشکیل می‌دهد. علاوه بر این، خط ساحلی خلیج مکزیک توسط خلیج‌های متعدد و ورودی‌های کوچک‌تر احاطه شده است. جریان‌های اصلی که به خلیج مکزیک می‌ریزد شامل رودخانه [[می‌سی‌سی‌پی (رود)|می‌سی‌سی‌پی]] و [[رود ریو گرانده|ریو گرانده]] در خلیج شمالی و رودخانه‌های [[رود گریجالوا|گریجالوا]] و [[رود اوسوماسینتا|اوسوماسینتا]] در خلیج جنوبی است. سرزمینی که ساحل خلیج را تشکیل می‌دهد، شامل بسیاری از جزایر موانع باریک و طولانی است که تقریباً کم‌ارتفاع بوده و با تالاب‌ها و باتلاق‌ها و همچنین امتداد ساحل شنی مشخص می‌شوند. | |||
[[جریان گلف استریم]]، یک جریان گرم اقیانوس اطلس و یکی از قوی‌ترین جریان‌های اقیانوسی شناخته شده، به‌عنوان ادامه سیستم جریان کارائیب-جریان یوکاتان-جریان لوپ از خلیج مکزیک سرچشمه می‌گیرد. سایر ویژگی‌های گردش عبارتند از یک چرخ گرد دائمی در خلیج کامپچه، همچنین چرخاب‌های ضد طوفان که توسط جریان لوپ ریخته می‌شوند و به سمت غرب حرکت می‌کنند، جایی که در نهایت از بین می‌روند. | |||
== سوانح طبیعی == | |||
دمای آب گرم خلیج می‌تواند [[طوفان گرمسیری|طوفان‌های گرمسیری]] قدرتمند اقیانوس اطلس را تغذیه کند که باعث مرگ انسان‌ها و سایر ویرانی‌هایی مانند [[طوفان کاترینا]] در سال ۲۰۰۵ شد. از سال 1970 تا 2020، دمای سطح آب خلیج تقریباً دو برابر نرخ مشاهده شده برای سطح اقیانوس جهانی گرم شده است و احتمال وقوع طوفان را بیشتر می‌کند | |||
== اقتصاد == | |||
خلیج مکزیک یک نمونه عالی برای [[حاشیه نافعال]] است. فلات قاره در اکثر نقاط در امتداد ساحل، به‌ویژه در شبه‌جزیره فلوریدا و یوکاتان، بسیار گسترده است. از این فلات قاره با استفاده از دکل‌های حفاری دریایی نفت استخراج می‌شود که بیشتر آنها در خلیج غربی و در خلیج کامپچه واقع شده‌اند. یکی دیگر از فعالیت‌های تجاری مهم ماهیگیری است. صید اصلی شامل ماهی [[سرخوی شمالی]]، [[عنبرجک]]، [[کاشی‌ماهی]]، [[شمشیرماهی]] و انواع [[ماهی هامور]] و همچنین میگو، خرچنگ و صدف است. سایر صنایع مهم در امتداد سواحل شامل کشتیرانی، پردازش و ذخیره‌سازی پتروشیمی، استفاده نظامی، تولید کاغذ و گردشگری است. | |||
[[رده:خلیج‌ها]] | [[رده:خلیج‌ها]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۷
خلیج مکزیک (به اسپانیایی: Golfo de México) یک حوضه اقیانوسی و یک دریای حاشیه‌ای از اقیانوس اطلس است، که بیشتر توسط قاره آمریکای شمالی احاطه شده است. از شمال شرقی، شمال و شمال غربی به ایالات متحده و در جنوب غربی و جنوب به مکزیک محدود می‌شود و مرزهای آبی در جنوب شرقی، کوبا تعریف می‌شود. ایالت‌های جنوبی ایالات متحده شامل تگزاس، لوئیزیانا، می‌سی‌سی‌پی، آلاباما و فلوریدا با خلیج مکزیک هم‌مرز هستند، بدین جهت به‌عنوان «ساحل سوم» ایالات متحده (پس از سواحل اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام) نامیده می‌شود.
خلیج مکزیک تقریباً 300 میلیون سال پیش در نتیجه تکتونیک صفحه‌ای و جدا شدن بخش شمالی و جنوبی قاره آمریکا شکل گرفت. حوضه خلیج مکزیک تقریباً بیضی شکل است و حدود 1500 کیلومتر عرض دارد. کف آن از سنگ‌های رسوبی و رسوبات اخیر تشکیل شده است. از طریق تنگه فلوریدا بین ایالات متحده و کوبا به اقیانوس اطلس و از طریق کانال یوکاتان بین مکزیک و کوبا به دریای کارائیب متصل است.
خلیج مکزیک به‌دلیل ارتباط کم با اقیانوس اطلس، دامنه جزر و مد بسیار کمی را تجربه می‌کند. مساحت خلیج مکزیک تقریباً 1.6 میلیون کیلومتر مربع است و تقریباً نیمی از آن از آب‌های کم‌عمق فلات قاره تشکیل شده است. خلیج مکزیک یکی از مهم‌ترین مناطق تولید نفت فراساحلی در جهان است که یک ششم کل تولید ایالات متحده را تشکیل می‌دهد.
جغرافیا
خط ساحلی ایالات متحده در خلیج مکزیک 2700 کیلومتر است که از آن بخش، 33 رودخانه اصلی از 31 ایالت آمریکا و 2 ایالت کانادا به خلیج مکزیک می‌ریزند. سواحل جنوب غربی و جنوبی در امتداد ایالت‌های مکزیک شامل تاماولیپاس، وراکروز، تاباسکو، کامپچه، یوکاتان و شمالی‌ترین نقطه کوئینتانا رو قرار دارند. خط ساحلی مکزیک 2805 کیلومتر است. در جنوب شرقی خلیج، سواحل جزیره کوبا قرار دارد.
خلیج مکزیک از صنایع بزرگ ماهیگیری آمریکا، مکزیک و کوبا پشتیبانی می‌کند. حاشیه‌های بیرونی فلات قاره یوکاتان و فلوریدا، آب‌های خنک‌تر و غنی‌تر از مواد مغذی را از اعماق با فرآیندی به نام فراچاهش دریافت می‌کنند که رشد پلانکتون‌ها را در ناحیه نورگیر تحریک می‌کند. این امر باعث جذب ماهی، میگو و ماهی مرکب می‌شود. جریان رودخانه و ریزش اتمسفر از شهرهای ساحلی صنعتی نیز مواد مغذی را برای منطقه ساحلی فراهم می‌کند.
خلیج کامپچه بازوی اصلی خلیج مکزیک را تشکیل می‌دهد. علاوه بر این، خط ساحلی خلیج مکزیک توسط خلیج‌های متعدد و ورودی‌های کوچک‌تر احاطه شده است. جریان‌های اصلی که به خلیج مکزیک می‌ریزد شامل رودخانه می‌سی‌سی‌پی و ریو گرانده در خلیج شمالی و رودخانه‌های گریجالوا و اوسوماسینتا در خلیج جنوبی است. سرزمینی که ساحل خلیج را تشکیل می‌دهد، شامل بسیاری از جزایر موانع باریک و طولانی است که تقریباً کم‌ارتفاع بوده و با تالاب‌ها و باتلاق‌ها و همچنین امتداد ساحل شنی مشخص می‌شوند.
جریان گلف استریم، یک جریان گرم اقیانوس اطلس و یکی از قوی‌ترین جریان‌های اقیانوسی شناخته شده، به‌عنوان ادامه سیستم جریان کارائیب-جریان یوکاتان-جریان لوپ از خلیج مکزیک سرچشمه می‌گیرد. سایر ویژگی‌های گردش عبارتند از یک چرخ گرد دائمی در خلیج کامپچه، همچنین چرخاب‌های ضد طوفان که توسط جریان لوپ ریخته می‌شوند و به سمت غرب حرکت می‌کنند، جایی که در نهایت از بین می‌روند.
سوانح طبیعی
دمای آب گرم خلیج می‌تواند طوفان‌های گرمسیری قدرتمند اقیانوس اطلس را تغذیه کند که باعث مرگ انسان‌ها و سایر ویرانی‌هایی مانند طوفان کاترینا در سال ۲۰۰۵ شد. از سال 1970 تا 2020، دمای سطح آب خلیج تقریباً دو برابر نرخ مشاهده شده برای سطح اقیانوس جهانی گرم شده است و احتمال وقوع طوفان را بیشتر می‌کند
اقتصاد
خلیج مکزیک یک نمونه عالی برای حاشیه نافعال است. فلات قاره در اکثر نقاط در امتداد ساحل، به‌ویژه در شبه‌جزیره فلوریدا و یوکاتان، بسیار گسترده است. از این فلات قاره با استفاده از دکل‌های حفاری دریایی نفت استخراج می‌شود که بیشتر آنها در خلیج غربی و در خلیج کامپچه واقع شده‌اند. یکی دیگر از فعالیت‌های تجاری مهم ماهیگیری است. صید اصلی شامل ماهی سرخوی شمالی، عنبرجک، کاشی‌ماهی، شمشیرماهی و انواع ماهی هامور و همچنین میگو، خرچنگ و صدف است. سایر صنایع مهم در امتداد سواحل شامل کشتیرانی، پردازش و ذخیره‌سازی پتروشیمی، استفاده نظامی، تولید کاغذ و گردشگری است.