نان لواش

نان لواش به نانی گفته می شود که نازک و ترد است و ضخامت آن به حدود سه میلی متر می رسد. نان لواش از خمیر فطیر که به آن خمیر کم ورآمده نیز می گویند تهیه می شود. به نان لواش، نان تنوری نیز می گویند.

نانی که از همان خمیر ولی به صورت خیلی نازک تر تهیه می شود را نان خانگی می نامند که بعد از پخت بسیار نازک تر می گردد. به این نان در کشور ایران، لواش و در کشور جمهوری ارمنستان، لاواش می گویند. در کشور گرجستان نیز به آن سومخوری لواشی که به معنای لواش ارمنی است می گویند.

درباره اصالت این نان در دانشنامه خوراک کلیمی نوشته شده است که اصل آن مربوط به خاورمیانه است و از ایران می باشد. برخی افراد اصل این نان را سومری می دانند.

شرح

نان لواش یک نان به صورت گرد و یا بیضی است که ضخامت آن بسیار کم و حدود دو الی پنج میلی متر می باشد. این نان معمولا حدود 90 الی 110 سانتی متر طول دارد و عرض آن حدود 40 الی 50 سانتی متر می باشد. وزن این نان نیز حداکثر به 250 گرم می رسد. اگر این نان در فضای باز و بدون پوشش قرار گیرد به سرعت خشک می شود که در این شرایط می توان آن را تا یکسال به صورت خشک نگهداری کرد.

تهیه سنتی این نان اغلب به وسیله یک گروه کوچک از خانم ها انجام می گیرد که برای پخت آن به سرعت، هماهنگی و مهارت و تجربه نیاز است. خمیر این نان از آرد و آب تهیه می شود و در آخر به خوبی ورز داده می شود. این خمیر را به صورت گلوله هایی با اندازه های یکسان در می آورند و آن ها را به صورت خمیری نازک روی یک بالشتک بیضی شکل پهن می کنند و در نهایت به دیواره تنور می چسبانند.

پخت این نان حدود سی ثانیه الی یک دقیقه زمان می برد و پس از پخت از تنور جدا می شود. این نان را به صورت رول شده به همراه پنیر محلی، انواع سبزیجات و یا گوشت مصرف می نمایند.

ثبت به عنوان مراث فرهنگی و معنوی یونسکو

نان لواش یا لباش در اکثر نواحی کشور ایران شناخته شده است و تهیه و مصرف می شود. این نان یکی از نان های کهن ایرانیان می باشد. کشور ارمنستان نیز یکی از حوزه های تاثیر پذیر از فرهنگ ایرانی بوده است که سنت پخت این نان را از کشور ایران تاثیر پذیرفته است.

طبق مطالعات انجام شده، حدود هشتصد سال است که از رواج و شهرت این نان در کشور ایران می گذرد.

طبق برخی منابع، لواش یک واژه ارمنی می باشد. خاستگاه نان لواش به ارمنستان میرسد. ارمنستان این نان را به عنوان میراث فرهنگی و معنوی کشور ارمنستان در یونسکو ثبت کرده است و سپس ایران نیز درخواست میراث مشترک داد.