کروموزوم: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «'''کروموزوم''' (به انگلیسی: Chromosome)، بخشی با ساختار رشتهای از سلول است که اطلاعات ژنتیکی موجودات مختلف را در قالب ژن حمل میکند. ویژگی بارز هر کروموزوم فشردگی آن است. به عنوان مثال، 46 کروموزوم موجود در سلولهای انسانی در کنار هم دارای طولی ب...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
گاهی در تقسیم سلولی، کروموزومها از نظر تعداد به درستی تقسیم نمیشوند و سلولهای ایجاد شده از این تقسیمها نیز قادر نیستند به درستی فعالیت کرده و به حیات خود ادامه دهند. مثال بارز این موضوع در انسان در افراد «سندروم داون» (Down Syndrome) قابل مشاهده است، به طوری که در سلولهای این افراد به جای دو نسخه، سه نسخه از کروموزوم ۲۱ وجود دارد. | گاهی در تقسیم سلولی، کروموزومها از نظر تعداد به درستی تقسیم نمیشوند و سلولهای ایجاد شده از این تقسیمها نیز قادر نیستند به درستی فعالیت کرده و به حیات خود ادامه دهند. مثال بارز این موضوع در انسان در افراد «سندروم داون» (Down Syndrome) قابل مشاهده است، به طوری که در سلولهای این افراد به جای دو نسخه، سه نسخه از کروموزوم ۲۱ وجود دارد. | ||
[[رده:ژنتیک]] | |||
[[رده:اطلاعات ژنتیکی]] |
نسخهٔ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۱۴
کروموزوم (به انگلیسی: Chromosome)، بخشی با ساختار رشتهای از سلول است که اطلاعات ژنتیکی موجودات مختلف را در قالب ژن حمل میکند. ویژگی بارز هر کروموزوم فشردگی آن است. به عنوان مثال، 46 کروموزوم موجود در سلولهای انسانی در کنار هم دارای طولی برابر با 200 نانومتر هستند. اگر این کروموزومها از حالت فشرده باز شوند، طول ماده ژنتیکی (ژنوم) کل، هر سلول انسانی برابر با ۲ متر خواهد شد.
فشردگی کروموزومها نقش مهمی در کمک به سازماندهی مواد ژنتیکی در طی تقسیم سلولی دارند و این امکان را به کروموزومها میدهند تا درون ساختمان هسته یک سلول قرار بگیرند که قطر متوسط آن در حدود 5 تا 10 میکرومتر است.
در ویروسها نیز ماده ژنتیکی به قدری فشرده میشود که بتواند در کپسیدهای چند ضلعی یک ذره ویروسی که ممکن است قطری برابر با ۲۰ تا ۳۰ نانومتر داشته باشد، جای گیرند.
واژه کروموزوم از دو کلمه یونانی «کروما» (Chroma) به معنی رنگ و «زوما» (Soma) به معنی بدن گرفته شده است. دانشمندان این نام را برای کروموزوم انتخاب کردهاند، زیرا کروموزومها ساختارهای سلولی یا اجسام سلولی هستند که در رنگ آمیزیهای سلولی بشدت رنگ میگیرند.
هر موجود زنده برای این که روند رشد و عملکرد خود را حفظ کند نیاز به تقسیم سلولی دارد. در طول تقسیم سلولی مرحله مهم، تقسیم DNA به طور کامل در میان دو سلول جدید است. کروموزومها بخش کلیدی از این فرایند هستند که باعث میشوند، مولکول DNA به طور دقیق همانندسازی کند و به طور یکسان بین دو سلول در طی تقسیم سلولی توزیع شود. در این میان ممکن است، گاهی خطاهایی نیز رخ دهد.
تغییرات در تعداد یا ساختمان کروموزومهای سلولهای جدید ممکن است، مشکلات جدی را برای حیات این سلولها ایجاد کند. برای مثال، در انسان یکی از انواع لوکمیا یا سرطان خون و برخی از سرطانها به دلیل کروموزومهای معیوب به وجود میآیند. این کروموزومهای معیوب ممکن است دارای بخشی اضافی در کروموزوم یا فاقد بخشی از ساختمان اصلی کروموزوم سالم باشند.
گاهی در تقسیم سلولی، کروموزومها از نظر تعداد به درستی تقسیم نمیشوند و سلولهای ایجاد شده از این تقسیمها نیز قادر نیستند به درستی فعالیت کرده و به حیات خود ادامه دهند. مثال بارز این موضوع در انسان در افراد «سندروم داون» (Down Syndrome) قابل مشاهده است، به طوری که در سلولهای این افراد به جای دو نسخه، سه نسخه از کروموزوم ۲۱ وجود دارد.