ملکشاه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '.م' به '. م') |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ملکشاه''' یا '''سلطان جلال‌الدوله معز الدنیا و الدین قسیم امیرالمؤمنین ابوالفتح حسن ملکشاه بن محمد آلپ ارسلان بن چغری بیگ سلجوقی''' متولد | '''ملکشاه''' یا '''سلطان جلال‌الدوله معز الدنیا و الدین قسیم امیرالمؤمنین ابوالفتح حسن ملکشاه بن محمد آلپ ارسلان بن چغری بیگ سلجوقی''' متولد 447 ق در [[اصفهان]] به عنوان پادشاه ایران در سلسله [[سلجوقیان]] بود. ملکشاه در تاریخ 465 ق بعد از [[آلپ‌ارسلان]] به پادشاهی رسید و تا تاریخ 485 ق حکومت کرد. در این مدت مرکز حکومت او اصفهان بود. سرانجام بعد از ملکشاه، [[محمود یکم سلجوقی|محمود یکم]] به پادشاهی رسید.[[پرونده:پادشاهان-ایران.png|جایگزین=پادشاهان ایران|بندانگشتی|پادشاهان ایران{{شاه و خلیفه|نام(های)=ملکشاه|نام کامل=سلطان جلال‌الدوله معز الدنیا و الدین قسیم امیرالمؤمنین ابوالفتح حسن ملکشاه بن محمد آلپ ارسلان بن چغری بیگ سلجوقی|لقب(ها)=جلال‌الدوله|تاریخ تولد= 447 ق |محل تولد=اصفهان|تاریخ فوت= 485 ق |محل فوت=بغداد|علت مرگ=تنها چندی پس از خواجه نظام‌الملک، احتمالا به دلیل مسمومیت توسط خلیفه عباسی المقتدر یا زردی درگذشت.|محل دفن=اصفهان|سلسله=سلجوقیان|قلمرو= ماوراءالنهر، خراسان بزرگ، فلات ایران، عراق، عمان و بخش‌هایی از آناتولی و قفقاز جنوبی|مرکز حکومت=اصفهان|وزیر اعظم=|شاه قبلی=آلپ‌ارسلان|شاه بعدی=محمود یکم|آغاز سلطنت= 465 ق |پایان سلطنت= 485 ق |نام پدر=آلپ‌ارسلان|نام مادر=|همسر(ها)= | ||
ترکان خاتون، زبیده خاتون، تاج الدین خاتون صفاریه|فرزند(ان)= برکیارق، محمد یکم تپر، احمد سنجر، محمود یکم، احمد شجاع، داوود، ماه‌ملک خاتون، ستاره خاتون، گوهر خاتون، عصمة خاتون (همسر المستظهر بالله خلیفه بیست و هشتم عباسی)|خویشاوندی=}}]] | ترکان خاتون، زبیده خاتون، تاج الدین خاتون صفاریه|فرزند(ان)= برکیارق، محمد یکم تپر، احمد سنجر، محمود یکم، احمد شجاع، داوود، ماه‌ملک خاتون، ستاره خاتون، گوهر خاتون، عصمة خاتون (همسر المستظهر بالله خلیفه بیست و هشتم عباسی)|خویشاوندی=}}]]ملکشاه پسر آلپ ارسلان، بعد از مرگ پدرش به کمک [[خواجه نظام‌الملک]] در سال ۴۶۵ هجری به سلطنت دست یافت. ماندگارترین میراث وی، تنظیم [[تقویم جلالی]] است که به نام وی و توسط گروهی از ریاضی‌دانان برجسته زمان او به سرپرستی [[خیام نیشابوری|عمر خیام]] انجام گرفت. | ||
او توانست نواحی بسیاری را فتح و قدرت و قلمرو سلجوقیان را به اوج خود برساند. ملکشاه علاقه زیادی به ادبیات، علم و هنر نشان می‌داد. از سلطنت او به خاطر مساجد باشکوه پایتختش اصفهان، اشعار خیام و اصلاح تقویم یاد می‌شود. در دوره پادشاهی وی، مردم او از صلح داخلی و بردباری مذهبی برخوردار بودند. اگرچه حکومت او پس از برکناری خواجه نظام‌الملک و روی کار آمدن [[تاج‌الملک قمی]]، حرکتی رو به زوال در پیش گرفت. | |||
== قلمرو == | == قلمرو == | ||
در منابع قلمرو حکومت ملکشاه ' ماوراءالنهر، خراسان بزرگ، فلات ایران، عراق، عمان و بخش‌هایی از آناتولی و قفقاز جنوبی' ذکر شده است. | در منابع قلمرو حکومت ملکشاه ' ماوراءالنهر، خراسان بزرگ، فلات ایران، عراق، عمان و بخش‌هایی از آناتولی و قفقاز جنوبی' ذکر شده است. | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
ملکشاه سرانجام در تاریخ | ملکشاه سرانجام در تاریخ 485 ق در بغداد درگذشت. درباره علت مرگ او در منابع این چنین آمده است که تنها چندی پس از خواجه نظام‌الملک، احتمالا به دلیل مسمومیت توسط خلیفه عباسی المقتدر یا زردی درگذشت. او در اصفهان به خاک سپرده شد. | ||
[[رده:شاهان ایران]] | |||
[[رده:شاهان سلجوقی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۴
ملکشاه یا سلطان جلال‌الدوله معز الدنیا و الدین قسیم امیرالمؤمنین ابوالفتح حسن ملکشاه بن محمد آلپ ارسلان بن چغری بیگ سلجوقی متولد 447 ق در اصفهان به عنوان پادشاه ایران در سلسله سلجوقیان بود. ملکشاه در تاریخ 465 ق بعد از آلپ‌ارسلان به پادشاهی رسید و تا تاریخ 485 ق حکومت کرد. در این مدت مرکز حکومت او اصفهان بود. سرانجام بعد از ملکشاه، محمود یکم به پادشاهی رسید.
پادشاهان ایران
| ملکشاه | |
|---|---|
| نام کامل: | سلطان جلال‌الدوله معز الدنیا و الدین قسیم امیرالمؤمنین ابوالفتح حسن ملکشاه بن محمد آلپ ارسلان بن چغری بیگ سلجوقی |
| لقب(ها): | جلال‌الدوله |
| تاریخ تولد: | 447 ق |
| محل تولد: | اصفهان |
| تاریخ فوت: | 485 ق |
| محل فوت: | بغداد |
| علت مرگ: | تنها چندی پس از خواجه نظام‌الملک، احتمالا به دلیل مسمومیت توسط خلیفه عباسی المقتدر یا زردی درگذشت. |
| محل دفن: | اصفهان |
| سلسله: | سلجوقیان |
| قلمرو: | ماوراءالنهر، خراسان بزرگ، فلات ایران، عراق، عمان و بخش‌هایی از آناتولی و قفقاز جنوبی |
| مرکز حکومت: | اصفهان |
| شاه قبلی: | آلپ‌ارسلان |
| شاه بعدی: | محمود یکم |
| آغاز سلطنت: | 465 ق |
| پایان سلطنت: | 485 ق |
| نام پدر: | آلپ‌ارسلان |
| همسر(ها): | ترکان خاتون، زبیده خاتون، تاج الدین خاتون صفاریه |
| فرزند(ان): | برکیارق، محمد یکم تپر، احمد سنجر، محمود یکم، احمد شجاع، داوود، ماه‌ملک خاتون، ستاره خاتون، گوهر خاتون، عصمة خاتون (همسر المستظهر بالله خلیفه بیست و هشتم عباسی) |
ملکشاه پسر آلپ ارسلان، بعد از مرگ پدرش به کمک خواجه نظام‌الملک در سال ۴۶۵ هجری به سلطنت دست یافت. ماندگارترین میراث وی، تنظیم تقویم جلالی است که به نام وی و توسط گروهی از ریاضی‌دانان برجسته زمان او به سرپرستی عمر خیام انجام گرفت.
او توانست نواحی بسیاری را فتح و قدرت و قلمرو سلجوقیان را به اوج خود برساند. ملکشاه علاقه زیادی به ادبیات، علم و هنر نشان می‌داد. از سلطنت او به خاطر مساجد باشکوه پایتختش اصفهان، اشعار خیام و اصلاح تقویم یاد می‌شود. در دوره پادشاهی وی، مردم او از صلح داخلی و بردباری مذهبی برخوردار بودند. اگرچه حکومت او پس از برکناری خواجه نظام‌الملک و روی کار آمدن تاج‌الملک قمی، حرکتی رو به زوال در پیش گرفت.
قلمرو
در منابع قلمرو حکومت ملکشاه ' ماوراءالنهر، خراسان بزرگ، فلات ایران، عراق، عمان و بخش‌هایی از آناتولی و قفقاز جنوبی' ذکر شده است.
درگذشت
ملکشاه سرانجام در تاریخ 485 ق در بغداد درگذشت. درباره علت مرگ او در منابع این چنین آمده است که تنها چندی پس از خواجه نظام‌الملک، احتمالا به دلیل مسمومیت توسط خلیفه عباسی المقتدر یا زردی درگذشت. او در اصفهان به خاک سپرده شد.