یبوست

یبوست یا خشکی مزاج عارضه‌ای است که به علت کند شدن حرکات روده و جذب بیشتر آب مایع داخل روده بزرگ و سفت شدن مدفوع اتفاق می‌افتد.

تصویری از روده‌های انسان در زمانی که به یبوست دچار شده است.

اطلاعات بیماری
نام های دیگر:	خشکی مزاج
نشانه ها:	حرکات کم روده، مشکل در حرکت روده، مدفوع سفت یا با قطعات کوچک، نفخ شکم
علت(ها):	از مهم ترین علل بروز یبوست، عدم استفاده از مقدار کافی آب و فیبر در رژیم غذایی است.
پیشگیری:	داشتن رژیم غذایی متعادل حاوی فیبر و آب که میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، نان و غلات سبوس‌دار در آن وجود داشته باشند.

انسان ها برای رفع نیاز بدن خود روزانه مواد غذایی مصرف می‌کنند؛ این مواد از دهان وارد شده و سپس به معده می‌رود و از آنجا وارد روده کوچک و روده بزرگ شده و سپس تخلیه می‌گردد. به‌طور معمول باید هر روز تا ۳ بار، یا حداقل هر سه روز، یک بار، روده‌های شما تخلیه شود. چنانچه این عمل با خشکی و به‌ سختی انجام شود به آن یبوست می‌گویند.

علائم یبوست

• حرکات کم روده
• مشکل در حرکت روده و تلاش برای دفع

• مدفوع سفت یا با قطعات کوچک

• عدم احساس تخلیه‌ی کامل مدفوع

• نفخ شکم

علل ایجاد یبوست

• تغییر در غذا یا فعالیت‌های روزانه
• عدم استفاده از مقدار کافی آب و فیبر در رژیم غذایی

• مصرف مقادیر زیادی از محصولات لبنی

• فعال نبودن

• مقاومت در برابر احساس دفع مدفوع

• استرس

• استفاده بیش از حد مسهل‌ها

• برخی داروها، به ویژه داروهای ضد درد مانند مواد مخدر، داروهای ضد افسردگی و قرص آهن

• داروهای ضد اسید که کلسیم یا آلومینیوم دارند.

• اختلالات اشتها

• سندروم روده تحریک پذیر

• بارداری

• مشکل در اعصاب یا ماهیچه‌های دستگاه گوارش

• سرطان کولون

• بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون یا ام اس

• کم کاری تیروئید، که به آن هیپوتیروئیدی می‌گویند.

درمان یبوست

• روزانه دو تا چهار لیوان آب اضافی بنوشید. مگر این که متخصص گوارش و کبد شما مصرف مایعات را به دلایل دیگری برای شما محدود کرده باشد.
• مایعات گرم را به خصوص در صبح میل کنید.

• میوه و سبزیجات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

• آلو و سبوس غلات بخورید.

• بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید؛ وقتی بدن شما در فعالیت باشد، ماهیچه‌های روده شما نیز فعال می‌شوند.

• تحت هیچ شرایطی احساس دفع مدفوع را نادیده نگیرید.

زمان مراجعه به پزشک

• اگر یبوست مشکلی جدید برای شما است و ایجاد تغییر در شیوه زندگی به شما کمکی نکرده است.
• اگر هنگام دفع مدفوع دچار خونریزی می‌شوید.

• با اینکه سعی در کاهش وزن ندارید، در حال کم کردن وزن هستید.

• اگر هنگام حرکات روده و اجابت مزاج درد شدید دارید.

• اگر یبوست شما بیش از 2 هفته به طول انجامیده است.

• اگر اندازه، شکل و غلظت مدفوع‌تان به طرز چشمگیری تغییر کرده است.

پیشگیری از ابتلا به یبوست

• یک رژیم غذایی متعادل با فیبر فراوان داشته باشید: میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، نان و غلات سبوس دار از بهترین منابع فیبر موجود هستند.
• روزانه 1 الی 2 لیتر آب و مایعات دیگر بنوشید: فیبر و آب با همکاری هم حرکات روده را منظم نگه می‌دارند. از مصرف کافئین خودداری کنید: کافئین می‌تواند آب بدن را کم کند. همین موضوع نیز سبب ایجاد یبوست می‌شود.

• مصرف شیر را محدود کنید: محصولات لبنی به دلیل داشتن لاکتوز فراوان می‌توانند در برخی از افراد سبب ایجاد یبوست شوند.

• به طور منظم ورزش کنید: حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید و حرکات کششی انجام دهید تا به انبساط و انقباض روده‌های خود کمک کنید.

• هر زمان نیاز به دفع داشتید، به دستشویی بروید: در بسیاری از مواقع مراجعه دیر هنگام به دستشویی، عامل اصلی ایجاد یبوست است.