مغولستان
مغولستان که به‌عنوان «سرزمین آسمان آبی ابدی» و «سرزمین اسب» شناخته می‌شود، کشوری محصور در خشکی است که در شمال مرکزی آسیا قرار دارد. این کشور بین روسیه در شمال و چین در جنوب، در اعماق داخل آسیای شرقی به دور از هر اقیانوس واقع شده است.
این کشور به‌خاطر تنوع چشمگیر مناظر، که عمدتاً از استپ‌های مرتفع، نیمه بیابان‌ها و بیابان‌ها تشکیل شده است، شهرت دارد. با این حال، در غرب و شمال، رشته کوه های مرتفع جنگلی وجود دارد که متناوب با حوضه‌های خال‌خالی دریاچه‌ای وجود دارد. منطقه ای که اکنون مغولستان نامیده می شود برای قرن ها توسط امپراتوری های مختلف عشایری اداره می شده است. یک دولت مغولی متحد از قبایل کوچ نشین در اوایل قرن سیزدهم میلادی توسط چنگیز خان تشکیل شد و جانشینان او امپراتوری وسیعی را کنترل کردند که بیشتر چین، روسیه، آسیای مرکزی و خاورمیانه را در بر می گرفت. جمهوری خلق مغولستان در نوامبر 1924 اعلام شد. پایتخت ملی، اولان‌باتور (به مغولی: Ulan Bator)، در بخش شمال مرکزی کشور است. جمعیت مغولستان تا سال 2023 حدود 3.5 میلیون نفر تخمین زده می شود. یک سوم جمعیت در پایتخت زندگی می کنند، در حالی که حدود 40 درصد از نیروی کار کشور را عشایر تشکیل می دهند و در مراتع وسیع دامداری می کنند.
مغولستان یکی از جوان‌ترین کشورهای جهان محسوب می‌شود و بیش از نیمی از جمعیت کشور را افراد زیر ۳۰ سال تشکیل می‌دهند. یکی از دلایل این موضوع، نرخ بالای زاد و ولد است. به طور میانگین هر خانواده مغولستانی صاحب چهار فرزند است. مغول‌ها به موسیقی اهمیت زیادی می‌دهند و در طول تاریخ وصف ستایش مواردی چون طبیعت، اسب‌ها و آزادگی ترانه های بسیاری سروده‌اند. یکی از منحصر به فردترین موسیقی‌های محلی این کشور، نوعی ترانه‌سرایی است که خواننده تنها به وسیله بینی و گلوی خود صدا در می‌آورد و آواز می‌خواند.
مغولستان یکی از جوان‌ترین کشورهای جهان محسوب می‌شود و بیش از نیمی از جمعیت کشور را افراد زیر ۳۰ سال تشکیل می‌دهند. یکی از دلایل این موضوع، نرخ بالای زاد و ولد است. به طور میانگین هر خانواده مغولستانی صاحب چهار فرزند است. مغولستان کشوری است که زادگاه قوم مغول است و جزو کم‌تراکم‌ترین کشورهای جهان به حساب می‌آید. اولان‌باتور، پایتخت این کشور است و یکی از سردترین پایتخت‌ها در میان کشورهای جهان است.
این شهر نزدیک به ۳۸ درصد از جمعیت مغولستان را در خود جای داده است. نخستین مردمانی که از مغولستان برخاستند و کشورهای دیگر را به ویرانی کشیدند هون‌ها به رهبری آتیلا بودند. مغول‌ها بیش از هر کشوری به چین دست درازی می‌کردند و امپراتوران چین برای آسایش از دست آنها بود که دیوار‌چین را ساختند. بزرگترین رهبر تاریخی مغول‌ها چنگیزخان بود که توانست قبیله‌های مغول را یکپارچه کند. اکثر مناطق در این کشور تابستان‌ها هوای گرم و در زمستان‌ها هوای بسیار سرد دارد. از جمله ذخایر زیرزمینی مغولستان نم میتوان به نفت، سنگ‌آهن طلا، مس و روی اشاره کرد.
سیاست
سیاست مغولستان در چارچوب یک دموکراسی چند حزبی نیمه ریاستی صورت می گیرد. قدرت اجرایی توسط نخست وزیر که رئیس دولت است و کابینه اعمال می شود. رئیس جمهور رئیس دولت است، اما اختیارات محدودی بر قوه مجریه دولت دارد. قوه مقننه در اختیار مجلس است. قوه قضائیه مستقل از قوه مجریه و مقننه است. مغولستان تا سال 1990 تحت قانون اساسی جمهوری‌خواه سوسیالیستی تک‌حزبی بود که الگوی اتحاد جماهیر شوروی بود. در این دوره، هر اپوزیسیون سیاسی به طرز وحشیانه‌ای سرکوب می‌شد و مقامات دولتی که با نفوذ شوروی مخالف بودند به قتل رسیدند، اعدام شدند یا به اردوگاه‌های کار فرستاده شدند. با این حال، پرسترویکا در اتحاد جماهیر شوروی و جنبش های دموکراسی در سراسر اروپای شرقی تأثیر عمیقی بر سیاست مغولستان گذاشت. مغولستان اولین کشور در آسیا شد که با موفقیت از حکومت کمونیستی به دموکراسی تبدیل شد.
در حال حاضر، سیاست مغولستان تحت تسلط دو حزب سیاسی اصلی است: حزب مردم مغولستان و حزب دموکرات. مغولستان علیرغم رقابت قدرت های بزرگ و دو قطبی شدن فزاینده، موضعی بی طرف در سیاست خارجی خود از طریق سیاست همسایگی سوم خود و با جستجوی فعالانه منطقه ای عاری از سلاح هسته ای حفظ کرده است. رئیس‌جمهور کنونی مغولستان اوخنااگیین خورلسوخ است. وی پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری از ژوئن 2021 رئیس جمهور مغولستان است. او پیش از این بین سال‌های 2017 تا 2021 نخست‌وزیر بود.
فرهنگ
فرهنگ مغولی ترکیبی غنی از تأثیرات سنت عشایری، موقعیت آن در تقاطع امپراتوری ها و تمدن های مختلف، و تعامل آن با مردم مغول، ترک و شرق آسیا است.
اقتصاد شبانی عشایری
یکی از متمایزترین جنبه های فرهنگ مغولستان، اقتصاد شبانی عشایری آن است که برای قرن ها شیوه زندگی سنتی مغول ها را شکل داده است. سبک زندگی عشایری حول محور خانواده و اجتماع است و شامل گله داری 5 حیوان اصلی از جمله گوسفند، بز، اسب، گاو، شتر و تعدادی گاومیش است.
هنرها
فرهنگ مغولستان به دلیل هنرهای سنتی خود که شامل موسیقی، رقص و ادبیات است، به خوبی شناخته شده است. سنت های موسیقی و رقص این کشور ارتباط نزدیکی با گذشته عشایری آن دارد و بخش مهمی از میراث فرهنگی آن است. ادبیات مغولی تاریخ طولانی و متنوعی دارد و شامل سنت‌های شفاهی و مکتوب می‌شود.
معماری
فرهنگ مغولستان همچنین به دلیل سبک معماری متمایز خود که نشان دهنده سنت عشایری کشور و آب و هوای خشن آن در طول ماه های زمستان و مناظر ناهموار است، شناخته شده است. خانه های مغولی یا معروف به «گر» دایره ای شکل هستند و با استفاده از مواد مختلفی از جمله نمد و قطعات چوبی ساخته می شوند. فضای داخلی یک "گر" سنتی مغولی قابل حمل است و به راحتی می توان آن را جدا کرد و دوباره سرهم کرد و آن را به خوبی با سبک زندگی عشایری سازگار می کند. صنایع دستی و هنرهای عامیانه: فرهنگ مغولی علاوه بر معماری سنتی، به صنایع دستی و هنر عامیانه نیز معروف است. هنر عامیانه مغولی طیف وسیعی از صنایع دستی و هنرهای تزئینی مانند منبت کاری، فلزکاری، گلدوزی و بافندگی را شامل می شود. این صنایع دستی اغلب از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و بخش مهمی از میراث فرهنگی کشور است.
سنت های سوارکاری و کشتی
فرهنگ مغولستان نیز به شدت تحت تأثیر سنت‌های سوارکاری و کشتی است که نقشی محوری در تاریخ این کشور ایفا کرده و امروزه نیز بخش مهمی از هویت فرهنگی آن است.
فستیوال‌ها و جشن‌ها
مغولستان میزبان تعدادی از جشنواره‌ها و جشن‌هایی است که میراث فرهنگی غنی این کشور را منعکس می‌کنند، از جمله جشنواره نادام و تساگان سار، که تعطیلات ملی هستند که فرهنگ و تاریخ مغولستان را گرامی می‌دارند.
فرهنگ مغولی با احساس قوی هویت ملی و احترام عمیق به سنت مشخص شده است
اقتصاد
اقتصاد مغولستان یک اقتصاد در حال توسعه، با درآمد متوسط پایین و مختلط است
تولید ناخالص داخلی
تولید ناخالص داخلی مغولستان 19.552 میلیارد دلار (اسمی، برآورد 2024) و 56.628 میلیارد دلار (PPP، 2024)1 بود.
رشد تولید ناخالص داخلی
اقتصاد در سال 2018 به میزان 6.9 درصد، در سال 2019 به میزان 4.8 درصد، در سال 2020 0.5 درصد کاهش یافت و در سال 2021 4.9 درصد رشد کرد.
بخش
تولید ناخالص داخلی بر اساس بخش به کشاورزی: 12.1٪، صنعت: 38.2٪، و خدمات: 49.7٪ (تخمین سال 2017) تقسیم می شود.
ارز
واحد پول مغولستان توگروگ مغولی (MNT, ₮)¹ است.
تجارت
عمده کالاهای صادراتی مس، پوشاک، دام، فرآورده های دامی، ترمه، پشم، پوست، فلورسپات، سایر فلزات غیر آهنی، زغال سنگ، نفت خام¹ است. کالاهای اصلی وارداتی عبارتند از: ماشین آلات و تجهیزات، سوخت، خودرو، محصولات غذایی، کالاهای مصرفی صنعتی، مواد شیمیایی، مصالح ساختمانی، سیگار و تنباکو، لوازم خانگی، صابون و مواد شوینده.
بیکاری
نرخ بیکاری 6.3٪ در سال 2020¹ بود.
تورم
نرخ تورم در سال 2023 10 درصد بود.
اقتصاد مغولستان به طور سنتی مبتنی بر کشاورزی و دامداری بوده است. مغولستان همچنین دارای ذخایر معدنی گسترده ای است: مس، زغال سنگ، مولیبدن، قلع، تنگستن و طلا بخش بزرگی از تولید صنعتی را تشکیل می دهند. کمک های شوروی که در اوج یک سوم تولید ناخالص داخلی (GDP) بود، تقریباً یک شبه در سال های 1990-1991، در زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ناپدید شد.
مکان های دیدنی
مغولستان که به‌خاطر گستره‌های وسیع، ناهموار و فرهنگ عشایری شهرت دارد، مکان‌های شگفت‌انگیزی برای بازدید ارائه می‌کند.
پارک ملی گورکی ترلج
این پارک ملی به خاطر طبیعت بکر و نفس گیرش شناخته شده است.
موزه تاریخ ملی
این موزه در اولان باتور واقع شده است و بینش هایی از تاریخ مغولستان ارائه می دهد.
صحرای گوبی
صحرای گبی یکی از معروف ترین بیابان های جهان است.
پارک ملی هوستای
این پارک به دلیل جمعیت اسب های پرژوالسکی که زیرگونه کمیاب و در خطر انقراض اسب وحشی است، شناخته شده است.
مجموعه مجسمه چنگیزخان
این مجموعه دارای مجسمه عظیم چنگیز خان است و منظره فوق العاده ای را در سراسر مناظر ارائه می دهد.
صومعه گاندانتگچنلینگ
یکی از بزرگترین و مهم ترین صومعه های مغولستان، واقع در اولان باتور.
پارک ملی Altai Tavan Bogd
این پارک در غرب دور کشور مناظر خیره کننده ای را ارائه می دهد و مکانی عالی برای پیاده روی است.
صومعه کاراکوروم و اردن زو
زمانی که پایتخت امپراتوری مغول بود، کاراکوروم صومعه باشکوه Erdene Zuu را در خود جای داده است.
دریاچه Terkhiin Tsagaan Nuur
همچنین به عنوان دریاچه بزرگ سفید شناخته می شود، این دریاچه زیبا با آب شیرین است که توسط تپه های غلتان احاطه شده است.
دره اورخون
این دره جزو میراث جهانی یونسکو است و به دلیل اهمیت تاریخی و زیبایی های طبیعی خود شناخته شده است.
مردم
مغول‌ها که به عنوان مغول ها نیز شناخته می‌شوند، یک گروه قومی آسیای شرقی هستند که بومی مغولستان، مغولستان داخلی در چین و جمهوری بوریاتیا در فدراسیون روسیه هستند. مغول ها عضو اصلی خانواده بزرگ مردم مغول هستند. اویرات ها در مغولستان غربی و همچنین بوریات ها و کالمیک های روسیه به عنوان گروه های قومی زبانی متمایز یا زیر گروه های مغول طبقه بندی می شوند.
مغول ها با یک میراث و هویت قومی مشترک به یکدیگر پیوند خورده اند. لهجه‌های بومی آنها در مجموع به عنوان زبان مغولی شناخته می‌شود. منطقه جغرافیایی به هم پیوسته ای که مغول ها عمدتاً در آن زندگی می کنند به عنوان قلب مغول نامیده می شود. مغولستان ها بخش عمده ای از جمعیت مغولستان مستقل را تشکیل می دهند و حدود یک ششم جمعیت منطقه خودمختار مغولستان داخلی چین را تشکیل می دهند. در سایر نقاط چین، مغول‌ها در استان چینگهای و مناطق خودمختار سین‌کیانگ و تبت و در شمال شرقی (منچوری؛ استان‌های لیائونینگ، جیلین و هیلونگ‌جیانگ) و گروه هایی در سیبری روسیه وجود دارند. مغول ها به طور سنتی دامداران عشایری هستند که با گله های گوسفند، بز، گاو و اسب خود در علفزار های وسیع استپ های آسیای مرکزی سفر می کنند. جامعه سنتی مغول مبتنی بر خانواده، قبیله و قبیله است که نام های قبیله‌ای برگرفته از نام‌های اجداد مذکر مشترک است. با ادغام قبیله ها، نام قبیله از قوی ترین قبیله گرفته شد.