انحراف محور زمین
انحراف محور زمین اصطلاحی در علم ستارهشناسی است و به زاویهی بین خط عمود بر صفحهٔ مداری و محور چرخش اجسام آنها گفته میشود. طی حرکت جسم در مسیر مداری خود، مقدار انحراف محوری تغییری نمیکند؛ اما این خط انحراف سیاره در هنگام گردش به دور خورشید در یک دور کامل به میزان ۳۶۰ درجه حرکت میکند.
میزان این انحراف برای کره زمین به اندازهٔ ۲۳٫۴ درجه است. در بین اجرام منظومه شمسی، انحراف از محور زهره ۱۷۷٫۳ درجه است که باعث شده تا از غرب به شرق بچرخد و قطب شمال و جنوب جغرافیایی آن جابجا شود؛ سیاره غیرعادی دیگر نیز سیاره اورانوس است که با ۹۷ درجه انحراف محوری، قطب شمال آن همیشه رو به خورشید است.
تغییر فصول
تغییر فصول در طول سال در مناطق مختلف کره زمین، از مهمترین فواید این انحراف محور زمین است. گردش زمین به دور خود با وجود این انحراف محور در طول یک سال به دلیل میزان زمان و زاویه تابش خورشید بر زمین باعث ایجاد تغییرات دما و ایجاد فصلهای گوناگون در مناطق مختلف زمین شده است.
روزها و شبهای طولانی چندین ماهه در قطب شمال و قطب جنوب هم از اثرات دیگر این انحراف محور است.
میل دایرةالبروج
صفحهٔ مداری زمین در منظومه شمسی، صفحهٔ دایرةالبروج نامیده میشود و در نتیجه انحراف محوری زمین را انحراف یا میل دایرةالبروج میگویند نماد آن حرف یونانی ε است.
اندازهٔ درجه انحراف دایرةالبروج در دورههای ۴۱٬۰۰۰ ساله تغییر میکند که رقص محوری زمین نامیده میشود.