بهمن فرسی
بهمن فُرسی (متولد ۱۲ بهمن ۱۳۱۲ در تبریز) نویسنده، نمایشنامهنویس، ترانهسرا، شاعر و بازیگر ایرانی ساکن لندن است.
بهمن فرسی از نویسندگان معاصر ایرانی است که بیشتر با نمایشنامههایش شناخته میشود. از میان بهترین آثار بهمن فرسی میتوان به نمایشنامههای «گلدان» و «صدای شکستن» اشاره کرد.
او از چهار سالگی به تهران آمد و در ۱۴ سالگی تحصیل را رها کرد و مشغول به کار شد. او که از سن کم نوشتن را آغاز کرد و با نشریات و روزنامههای مختلفی همکاری میکرد. او با نوشتن داستان کوتاه و شعر کار هنری خود را آغاز کرد و پس از آن به نوشتن نمایشنامه و رمان پرداخت.
فرسی یکی از اثرگذارترین افراد بر سبک نوشتاری و نیز بر عرصه تئاتر دهههای ۴۰ و ۵۰ و از پیشگامان و نواندیشان ادبیات نوین در ایران است. او با نگاهی نو، تصویری از تهران در حال توسعه را در آثارش به نمایش میگذارد و زبان انتقادی خود را در لوایی از استعاره و کنایه میپیچد و به جامعه عرضه میکند. در بسیاری از نوشتههای او عوارض زندگی شهری و مردمی سردرگم میان سنت و فرهنگ تازه وارد غربی به تصویر کشیده شدهاند.
فرسی در زمینه تئاتر و سینما با بزرگانی چون شاهین سرکیسیان، علی نصیریان، خجستهکیا، اسماعیل شنگله، عباس جوانمرد، احمدرضا احمدی، عزتالله انتظامی و داریوش مهرجویی همراهی و همکاری میکرد.
فرسی همراه با خانواده در سال ۱۳۵۶ از تهران به لندن مهاجرت کرد و در آنجا نشر خاک را دایر کرد. او آثار خود را در همین انتشارات به چاپ رساند و در لندن علاوه بر داستاننویسی به بازیگری، نمایشنامهنویسی، فیلمسازی، شعر و نقاشی پرداخت.
آثار بهمن فرسی
بازی (نمایش نامه)
- گلدان، ناشر نامههای سیاه، تهران، ۱۳۴۰/ چاپ دوم، ناشر کتاب نمونه، تهران ۱۳۴۸/نشر بیدگل، تهران (به همراه بهار و عروسک)
- چوب زیر بغل، ناشر نامههای سیاه، تهران، ۱۳۴۱/نشر بیدگل، تهران (به همراه دو ضرب در دو مساوی بینهایت)
- پلههای یک نردبان، ضمیمهٔ کتاب ماه شمارهٔ دو، ناشر: روزنامهٔ کیهان، تهران ۱۳۴۸/نشر بیدگل، تهران
- صدای شکستن، (دویست نسخه آپار برای نشر نامههای سیاه)، ناشر: مجلهٔ اندیشه و هنر، شماره ۱، کتاب ۷، تهران ۱۳۴۸/نشر بیدگل، تهران
- بهار و عروسک، (دویست نسخه آپار برای نشر نامههای سیاه)، ناشر: مجلهٔ اندیشه و هنر، شماره ۷، دوره ۵، تهران ۱۳۴۴
- دو ضرب در دو مساوی بینهایت (ضمیمهٔ کتاب صدای شکستن)
- سبز در سبز بازی بدون حرف، (ضمیمهٔ کتاب بهار و عروسک) تهران ۱۳۴۴
- موش، نشر نامههای سیاه، تهران ۱۳۴۲/نشر بیدگل، تهران
- آرامسایشگاه، ناشر مرکز نشر سپهر، تهران ۲۵۳۶/نشر بیدگل، تهران
- سقوط آزاد، (هشت بازی کوتاه، چهار طرح نمایشی برای اجرای تلویزیونی، چهار قصه برای نمایش روحوضی) ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۱
- هشت بعلاوهٔ یک، (مجموعهٔ بازیهای چاپ و اجرا شده در ایران از ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷)، ناشر نشر قطره، تهران ۱۳۸۶
- هویت: مستعار، ناشر نامهٔ کانون نویسندگان، دفترنوزدهم، سوئد، استکهلم ۲۰۰۵
- خرده نسیان، ناشر بیدگل ۱۳۹۸ تهران
- مجموعه شاهنامه فردوسی که شامل نقالی-نقش گویی وبرخوانی است که توسط نشر موسیقی آوای باربد در ایران عرضه شدهاست
رمان
شب یک، شب دو، ناشر سازمان چاپ و پخش پنجاه و یک، تهران ۱۳۵۳
مجموعهداستان کوتاه
- زیر دندان سگ، مجموعهداستان کوتاه، ناشر نامههای سیاه، تهران ۱۳۴۳
- هفاایستوس، داستان مصور برای کودکان، ناشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تهران ۱۳۵۰
- دوازدهمی، مجموعهٔ داستان کوتاه، ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۱
- نبات سیاه، مجموعهٔ داستان کوتاه، ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۲
- غوررآپ غوررآپ، مجموعهٔ داستان کوتاه، نشرپامس، کُلن ۲۰۰۶
اشعار
- خودرنگ، (گزینهٔ شعر) ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۳
- آوا درکاواک، (گزینهٔ شعر) ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۳
- یک پوست یک استخوان، (گزینهٔ شعرهای کوتاه) ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۴
- به تاریخ یکِ یکِ یک (و نامهٔ واصله) دو منظومهٔ نو، کتاب و سی دی با صدای شاعر) ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۸
- سلام به حیدربابا (برگردان منظومهٔ معروف شهریار از ترکی به نظم فارسی) ناشر دفترخاک، لندن ۱۹۹۳
بازیگری
- ۱۳۵۱ - پستچی (بازیگر)
- ۱۳۵۲ - رومئو و ژانت، بازی نوشتهٔ ژان آنوی، بازسازی شده به صورت تآتر تلویزیونی، به کارگردانی اسماعیل شنگله
- ۱۳۵۳ - دایره مینا (بازیگر)
- ۱۳۵۴ - دو ضرب در دو مساوی بینهایت (بازسازی متن تئاتری برای اجرای تلویزیونی) در تلویزیون ملی ایران، با بازیگری بهمن فرسی و پریوش قدسی، کارگردان فنی: محمود محمد یوسف