ساموآی آمریکا
ساموآی آمریکایی (به انگلیسی: American Samoa)، قلمرویی غیرمتشکل و غیرسازمانیافته از ایالات متحده، در منطقه پلینزی اقیانوس آرام جنوبی واقع شده است. این قلمرو با مختصات 14.3 درجه جنوبی و 170.7 درجه غربی، در 64 کیلومتری جنوب شرقی کشور جزیرهای ساموآ، شرق خط بینالمللی زمان، غرب جزایر کوک، شمال تونگا و حدود 500 کیلومتری جنوب توکلائو قرار دارد. ساموآی آمریکایی، جنوبیترین قلمروی ایالات متحده، در 3500 کیلومتری جنوب غربی هاوایی و یکی از دو قلمروی آمریکایی جنوب خط استوا، همراه با جزیره جارویس است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | ساموآی آمریکا |
| پایتخت: | پاگو پاگو |
| زبان(های) رسمی: | ساموآیی، انگلیسی |
| دین(ها): | مسیحیت 98% |
| حکومت: | مستعمره |
| مساحت: | 200 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | 44,620 نفر (2023) |
| واحد پول: | دلار آمریکا |
| منطقه زمانی: | یوتیسی 11- |
| پیششماره تلفنی: | 1-684+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | AS |
| دامنه سطحبالا: | as. |
جغرافیا
این قلمرو شامل بخش شرقی مجمعالجزایر ساموآ، یعنی جزایر آتشفشانی مسکونی توتوئیلا، آونوئو، اوفو، اولوسگا و تائو، به علاوه جزیره مرجانی دورافتاده سوینز در گروه جزایر آتشفشانی توکلائو و آبسنگ حلقوی رُز (غیرمسکونی) است. مساحت خشکی آن 199 کیلومتر مربع، کمی بزرگتر از واشنگتن دیسی، و با احتساب آبهای سرزمینی، مساحت کل آن به 304,000 کیلومتر مربع یعنی تقریباً به اندازه نیوزیلند میرسد. ساموآی آمریکایی دارای آبوهوای گرمسیری است و 90 درصد زمین آن پوشیده از جنگلهای بارانی است. جمعیت آن تا سال 2024 حدود 47,400 نفر است که عمدتاً در جزیره توتوئیلا، محل پایتخت و بزرگترین شهر، پاگو پاگو، متمرکز شدهاند. اکثر ساکنان از نژاد بومی ساموآیی هستند و به دو زبان رسمی ساموآیی و انگلیسی تسلط دارند.
تاریخ
این منطقه از دوران پیش از تاریخ توسط پلینزیها مسکونی بوده و در قرن هجدهم با اروپاییها تماس برقرار کرد. بندر طبیعی و محافظتشده پاگو پاگو، توجه مبلغان، کاوشگران و دریانوردان را جلب کرد. ایالات متحده در اواخر قرن نوزدهم این قلمرو را تصرف کرد و آن را به پایگاه دریایی مهمی تبدیل نمود؛ ارزش استراتژیک آن در جنگ جهانی دوم و جنگ سرد تقویت شد. در سال 1967، ساموآی آمریکایی با تصویب قانون اساسی، خودگردان شد. دولت محلی آن به شکل جمهوری با قوای اجرایی، مقننه و قضایی مستقل است، اما همچنان بهصورت غیرسازمانیافته توسط دولت فدرال اداره میشود. این قلمرو در فهرست 17 "قلمرو غیرخودگردان" سازمان ملل قرار دارد، اما عضو سازمانهایی مانند جامعه اقیانوس آرام، مجمع جزایر اقیانوس آرام، اتحاد کشورهای کوچک جزیرهای و کمیته بینالمللی المپیک است.
اهمیت استراتژیک
موقعیت استراتژیک این قلمرو باعث حضور پررنگ نظامی ایالات متحده شده که نقش مهمی در اقتصاد و جامعه آن ایفا میکند. ساموآی آمریکایی بالاترین نرخ استخدام نظامی را در میان ایالتها و قلمروهای آمریکا دارد؛ ایستگاه استخدام ارتش آمریکا در پاگو پاگو در سال 2021 رتبه اول را کسب کرد.
اقتصاد
صادرات اصلی ساموآی آمریکایی محصولات تن ماهی است و ایالات متحده بزرگترین شریک تجاری آن محسوب میشود. گردشگری به دلیل انزوای جغرافیایی، توسعهنیافته اما در حال رشد است. این انزوا همچنین به نرخ بالای فقر و مهاجرت منجر شده است.
وضعیت شهروندی
ساکنان ساموآی آمریکایی از نظر سیاسی حق رأی در کنگره آمریکا ندارند. این قلمرو تنها منطقه مسکونی دائمی ایالات متحده است که در آن تابعیت بهصورت خودکار در بدو تولد اعطا نمیشود و افراد متولد آنجا بهعنوان "اتباع غیرشهروند" با حقوق محدود شناخته میشوند. موضوع تابعیت در این قلمرو بحثبرانگیز است، زیرا دولت محلی نگران است که اعطای تابعیت، آداب و رسوم سنتی را تضعیف کند. ساموآی آمریکایی تنها قلمروی آمریکا با سیستم مهاجرتی مستقل است.