تونگا
تونگا که به طور رسمی با نام پادشاهی تونگا (به تونگایی: Puleʻanga Fakatuʻi ʻo Tonga) شناخته می‌شود، کشوری جزیره‌ای در منطقه پلی‌نزی اقیانوسیه است. این کشور از ۱۷۱ جزیره تشکیل شده که تنها ۴۵ عدد از آن‌ها مسکونی هستند. مساحت کل تونگا حدود ۷۵۰ کیلومتر مربع است و در پهنه‌ای به وسعت ۷۰۰,۰۰۰ کیلومتر مربع در جنوب اقیانوس آرام پراکنده شده‌اند.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | پادشاهی تونگا |
| پایتخت: | نوکوآلوفا |
| زبان(های) رسمی: | تونگایی، انگلیسی |
| دین(ها): | مسیحیت 96.9%، بهایی 2.2% |
| حکومت: | پادشاهی مشروطه |
| مساحت: | 748 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | 100,209 نفر (2021) |
| شاخص توسعه انسانی: | 0.739 |
| واحد پول: | پاآنگای تونگا (TOP) |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی 13+ |
| پیش‌شماره تلفنی: | 676+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | TO |
| دامنه سطح‌بالا: | to. |
بر اساس گزارش تریبون جانسون در سال ۲۰۲۱، جمعیت تونگا ۱۰۴,۴۹۴ نفر است که ۷۰ درصد آن‌ها در جزیره اصلی، تونگاتاپو، زندگی می‌کنند. این کشور در جهت شمال به جنوب حدود ۸۰۰ کیلومتر امتداد دارد و توسط فیجی و والیس و فوتونا (فرانسه) در شمال‌غرب، ساموآ در شمال‌شرق، کالدونیای جدید (فرانسه) و وانواتو در غرب، نیووی در شرق و جزایر کرمادک (نیوزیلند) در جنوب‌غرب احاطه شده است. تونگا حدود ۱,۸۰۰ کیلومتر با جزیره شمالی نیوزیلند فاصله دارد.
تاریخچه
تونگا حدود ۲,۵۰۰ سال پیش توسط تمدن لاپیتا، مهاجران پلی‌نزی که به تدریج هویت قومی، زبان و فرهنگ متمایز تونگایی را شکل دادند، مسکونی شد. این مردمان به سرعت جایگاه قدرتمندی در جنوب اقیانوس آرام به دست آوردند و دوره‌ای از گسترش و استعمار را تحت عنوان امپراتوری توئی تونگا آغاز کردند. از زمان حکومت اولین پادشاه تونگا، آهوئیتو، این کشور به یک قدرت منطقه‌ای تبدیل شد. تونگا به‌عنوان یک قدرت دریایی، بخش‌هایی از جزایر سلیمان، کل کالدونیای جدید و فیجی در غرب، ساموآ و نیووی و حتی مناطقی از پلی‌نزی فرانسه امروزی در شرق را تحت کنترل خود درآورد. امپراتوری توئی تونگا به دلیل تأثیر اقتصادی، قومی و فرهنگی‌اش بر اقیانوسیه شهرت یافت و این نفوذ حتی پس از انقلاب ساموآ در قرن سیزدهم و کشف جزایر توسط اروپایی‌ها در سال ۱۶۱۶ همچنان پابرجا ماند.
سیاست
از سال ۱۹۰۰ تا ۱۹۷۰، تونگا تحت حمایت بریتانیا قرار داشت. بر اساس پیمان دوستی، بریتانیا امور خارجی تونگا را مدیریت می‌کرد، اما این کشور هرگز حاکمیت خود را به قدرت خارجی واگذار نکرد. در سال ۲۰۱۰، تونگا با اصلاحات قانونی، گامی مهم از پادشاهی مطلقه سنتی خود برداشت و به یک پادشاهی نیمه‌مشروطه تبدیل شد که به برگزاری اولین انتخابات نمایندگی نسبی منجر گردید.
تونگا عضوی از اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع، سازمان ملل متحد، انجمن جزایر اقیانوس آرام و اتحاد کشورهای کوچک جزیره‌ای است و نقش فعالی در این سازمان‌ها ایفا می‌کند.
اقتصاد
اقتصاد تونگا به بخش غیرپولی بزرگ و وابستگی شدید به حواله‌های ارسالی از نیمی از جمعیت این کشور که در خارج، به‌ویژه در استرالیا، نیوزیلند و ایالات متحده زندگی می‌کنند، متکی است. بخش پولی اقتصاد، به‌ویژه در زمینه مخابرات و خدمات ماهواره‌ای عمدتاً تحت تسلط خاندان سلطنتی و اشراف است. کشاورزی، شامل کشت نارگیل، وانیل و موز، پایه اصلی اقتصاد است و ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد، در حالی که صادرات کشاورزی دو سوم کل صادرات را شامل می‌شود. با این حال، تونگا برای تأمین بخش زیادی از غذای خود به واردات، عمدتاً از نیوزیلند، وابسته است.
صنعت در تونگا محدود به صنایع دستی و چند فعالیت کوچک است که تنها ۳ درصد تولید ناخالص داخلی را تأمین می‌کند، در حالی که گردشگری، اگرچه هنوز توسعه‌نیافته، به‌عنوان منبع اصلی درآمد ارزی سخت شناخته می‌شود و دولت برای گسترش آن تلاش می‌کند. برنامه‌های توسعه بر تقویت بخش خصوصی، افزایش بهره‌وری کشاورزی، احیای صنایع کدو و وانیل، و بهبود زیرساخت‌های ارتباطی و حمل‌ونقل متمرکز است. همچنین، امیدهایی به توسعه شیلات (به‌ویژه ماهی تن) و بهره‌برداری از جنگل‌ها و چوب درختان نارگیل قدیمی وجود دارد، اما اقتصاد همچنان به کمک‌های خارجی و حواله‌ها برای جبران کسری تجاری وابسته است.