فریدون عباسی
شهید فریدون عباسی دوانی (۱۷ شهریور ۱۳۳۷، آبادان – ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، تهران) سیاستمدار، دانشمند هستهای و رئیس و عضو هیئت علمی دانشکده فیزیک، دانشگاه امام حسین (ع) بود. او بهعنوان نماینده کازرون و کوهچنار در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی فعالیت میکرد. وی در دولت دهم بین سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ سمت معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران را برعهده داشت. عباسی در بامداد روز ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ (۱۳ ژوئن ۲۰۲۵) در حمله اسرائیل به ایران به شهادت رسید. ترور شهید فریدون عباسی دوانی و چندین تن از فرماندهان نظامی و دانشمندان هستهای ایران در سحرگاه جمعه 23 خرداد 1404 نقطه آغاز جنگ ایران و رژیم صهیونیستی شد.
زندگی و تحصیلات
فریدون عباسی دوانی در ۱۷ شهریور ۱۳۳۷ در آبادان متولد شد. اصالت وی به روستای دوان در شهرستان کازرون استان فارس بازمیگردد، هرچند خانوادهاش در خوزستان ساکن بودند. پس از انقلاب ۱۳۵۷، عباسی به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد و در طول جنگ ایران و عراق سه دوره خدمت نظامی داشت.
وی تحصیلات خود را در رشته فیزیک هستهای آغاز کرد و فارغالتحصیل دانشگاه شیراز در این رشته بود. سپس دکترای فیزیک هستهای را از دانشگاه فردوسی مشهد و دکترای مهندسی هستهای را از دانشگاه صنعتی امیرکبیر دریافت کرد. عباسی از سال ۱۳۷۲ عضو هیئت علمی و رئیس گروه فیزیک دانشگاه امام حسین(ع) بود و در حوزههای مرتبط با فیزیک هستهای فعالیت میکرد.
فعالیتهای علمی و تخصصی
عباسی یکی از دانشمندان برجسته هستهای ایران به شمار میرفت که علاوه بر تدریس و پژوهش، نقش مدیریتی مهمی در صنعت هستهای کشور داشت. وی عضو شورای مرکزی انجمن هستهای ایران بود و در سال ۱۳۸۶ به عنوان استاد نمونه کشوری معرفی شد.
سوابق مدیریتی و سیاسی
فریدون عباسی از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ به عنوان معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران فعالیت کرد. وی همچنین در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی به نمایندگی از حوزه انتخابیه کازرون و کوهچنار حضور داشت و ریاست کمیسیون انرژی مجلس را بر عهده داشت.
علاوه بر این، عباسی رئیس هیئت مدیره شرکت کسب و کار رضوی و هلدینگ صنعت آستان قدس رضوی نیز بود. وی در زمان جنگ ایران و عراق عضو جهاد سازندگی استان فارس بود.
ترور و تحریم
فریدون عباسی در تاریخ ۸ آذر ۱۳۸۹ در جریان حمله تروریستی موساد در تهران هدف سوءقصد قرار گرفت اما جان سالم به در برد. او به عنوان «جانباز هستهای» شناخته میشود و یادمانی نیز در موزه دفاع مقدس به پاس خدماتش وجود دارد.
عباسی همچنین از سال ۱۳۸۶ تحت تحریم شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار داشت که در قطعنامههایی مرتبط با برنامه هستهای ایران، او را به عنوان یکی از افراد کلیدی معرفی کرده بود.
مواضع سیاسی و انتقادات
عباسی از منتقدان توافق برجام بود و بارها به سیاستهای دولتهای مختلف در زمینه هستهای انتقاد داشت. او در سال ۱۴۰۰ برای انتخابات ریاستجمهوری ایران اعلام کاندیداتوری کرد اما صلاحیت وی توسط شورای نگهبان تأیید نشد.
شهادت
فریدون عباسی دوانی در ساعات ابتدایی ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ در پی حملات تروریستی رژیم صهیونیستی به ایران و هدف قرار گرفتن منزلش، به شهادت رسید.