محمدمهدی طهرانچی
شهید محمدمهدی طهرانچی (۱۴ تیر ۱۳۴۴، تهران – ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، تهران) دانشمند هسته‌ای، فیزیک‌دان، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی و سیاستمدار ایرانی بود که از سال ۱۳۹۷ تا زمان شهادتش رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ایران بود. وی همچنین عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و دارنده نشان درجه یک علمی بود. طهرانچی در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ در منزلش همراه با همسرش توسط رژیم صهیونستی ترورو شد و به شهادت رسید. ترور شهید طهرانچی و چندین تن از فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای ایران در سحرگاه جمعه 23 خرددا 1404 نقطه آغاز جنگ ایران و رژیم صهیونیستی شد.
زندگی و تحصیلات
محمدمهدی طهرانچی در سال ۱۳۴۴ در تهران و در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند و در سال ۱۳۶۷ مدرک کارشناسی خود را در رشته فیزیک از دانشگاه شهید بهشتی دریافت کرد. سپس کارشناسی ارشد خود را در رشته فیزیک حالت جامد در همان دانشگاه به پایان رساند (۱۳۷۰). دکترای خود را در سال ۱۳۷۶ در رشته فیزیک نظری از مؤسسه فیزیک و فناوری مسکو دریافت کرد. همچنین فرصت مطالعاتی در مرکز بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) در ایتالیا داشت.
فعالیت‌های علمی و پژوهشی
طهرانچی استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی با پایه ۴۱ و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بود. او در حوزه‌های فیزیک ماده چگال، نانوفیزیک، ابررسانایی دمای بالا و محاسبات کوانتومی فعالیت می‌کرد. وی بیش از ۱۵۰ مقاله علمی در مجلات بین‌المللی منتشر نموده و ۱۲ کتاب تألیف و ۸ اختراع ثبت کرد.
سوابق مدیریتی
طهرانچی از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود و سپس معاون پژوهش و فناوری این دانشگاه شد. در سال ۱۳۹۷ با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران به ریاست دانشگاه آزاد اسلامی منصوب شد و تا زمان شهادت در این سمت باقی ماند. همچنین رئیس مرکز نشر دانشگاهی، رئیس دانشگاه آزاد استان تهران و قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی از دیگر مسئولیت‌های وی بود.
تحریم
در ۱۸ مارس ۲۰۲۰، وزارت امور خارجه آمریکا محمدمهدی طهرانچی را به همراه چند نفر دیگر به دلیل فعالیت در طرح هسته‌ای آماد تحریم کرد.
جوایز و افتخارات
از جمله جوایز و افتخارات طهرانچی می‌توان به استاد نمونه کشوری (۱۳۸۹)، پژوهشگر برتر دانشگاه شهید بهشتی در چندین دوره، دریافت جایزه علامه طباطبایی برای کتاب برتر دانشگاهی و نشان درجه یک علمی از رئیس‌جمهور اشاره کرد.
درگذشت
محمدمهدی طهرانچی و همسرش در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ در پی حمله اسرائیل به منزل مسکونی‌شان در ایران هدف قرار گرفته و به شهادت رسیدند. ترور شهید طهرانچی و چندین تن از فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای ایران در سحرگاه جمعه 23 خرددا 1404 نقطه آغاز جنگ ایران و رژیم صهیونیستی شد.