منتصر (خلیفه عباسی)
منتصر یا ابوجعفر محمد المنتصر بالله بن المتوکل بن المعتصم بن الرشید متولد ۲۲۳ق/۸۳۸م به عنوان خلیفه در سلسله عباسیان بود. منتصر در تاریخ ۴شوال۲۴۷ق/۸۶۱م بعد از متوکل به خلافت رسید و تا تاریخ ۳ربیعالثانی۲۴۸ق/۸۶۲م حکومت کرد. در این مدت مرکز حکومت او سامرا بود. سرانجام بعد از منتصر، مستعین به خلافت رسید. منتصر برخلاف متوکل، رویه ملایمی را با شیعیان و علویان در پیش گرفت؛ وی را به سبب خوی نرمش الحلیم نیز نامیدهاند.
قلمرو
در منابع قلمرو حکومت منتصر 'خاورمیانه و شمال آفریقا' ذکر شده است.
درگذشت
منتصر سرانجام در تاریخ ۳ربیعالثانی۲۴۸ق/۸۶۲م کشته شد. درباره علت مرگ او نوشتهاند: 'منتصر ترکان را دشمن میداشت و میگفت اینان کشندگان خلفایند. ترکان چون چنین دیدند قصد کشتن او کردند و سی هزار دینار به ابن طیفور پزشک دادند تا او را با ابزاری زهرآلود کشت. مرگ او در ربیع الآخر سال دویست و چهل و هشت در سن بیست و شش سالگی رخ داد.'