نان تافتون
نان تافتون یا تافتون یک نوع نان سنتی و ترد ایرانی است که از خمیر فطیر یا خمیر کم ورآمده تهیه می گردد. نان تافتون از آرد سفید سبوس گرفته و در ادامه با نمک، آب و مخمر صنعتی یا خمیر ترش تهیه می گردد و بعد از فرم دهی به شکلی مشخص روی یک سطح داغ پخته می گردد. نان تافتون از نظر ظاهری شباهت زیادی با نان لواش دارد.
قرص این نان دایره ای شکل است و قطری حدود چهل سانتی متر دارد و ضخامت آن یه سه الی چهار میلی متر می رسد. برای اینکه در موقع پخت، حرارت به همه ی قسمت های نان برسد روی آن را با دست یا چرخ دنده سوراخ هایی ایجاد می کنند. نان تافتون به دو صورت در تنور سنتی و یا در دستگاه به شکل صنعتی در اندازه های مختلف پخته می شود.
نام
تافتان و یا تفتان که در گویش تهرانی به آن تافتون می گویند از تافت یا تفت به معنای تاب، تب و گرمی ساخته شده است.
طرز تهیه نان تافتون
مواد لازم برای تهیه نان تافتون:
- آرد: سه لیوان
- آب ولرم: یک سوم لیوان
- آب: یک لیوان
- خمیر مایه فوری: یک قاشق غذاخوری
- روغن مایع: چهار قاشق غذاخوری
- نمک: یک قاشق سوپخوری
- شکر: یک قاشق غذاخوری
طرز تهیه نان تافتون:
در مرحله اول از تهیه نان تافتون ابتدا یک قاشق غذاخوری پودر خمیر مایه فوری را به همراه یک سوم لیوان آب ولرم و یک قاشق غذاخوری شکر درون یک ظرف مناسب بریزید و مخلوط نمایید تا همه مواد با یکدیگر ترکیب شوند. حال درب ظرف را بگذارید و آن را به مدت ده دقیقه در یک جای گرم استراحت دهید تا حباب بزند و به خوبی عمل بیاید.
حال سه لیوان آرد را دو الی سه بار الک کنید و به همراه چهار قاشق غذاخوری روغن مایع و یک قاشق سوپخوری نمک درون یک کاسه با اندازه مناسب بریزید. آب را طی چند مرحله به مواد درون کاسه اضافه کنید و مواد را با قاشق مخلوط کنید تا به صورت خمیری در آید و جمع گردد. میزان افزودن آب به آرد وابسته است.
برخی از آرد ها ممکن است آب بیشتری را جذب نمایند و برخی ممکن است به آب کمتری نیاز داشته باشند و از همین رو باید آرد را کم کم اضافه نمایید تا خمیر به حد تعادلی برسد. وقتی خمیر جمع شد باید مقداری چسبندگی داشته باشد. پس از جمع شدن خمیر، آن را حدود ده دقیقه به خوبی ورز دهید. خمیر بازهم بعد از ورز دادن باید دارای کمی چسبندگی باشد.
یک ظرف بزرگ که دو برابر خمیر حجم داشته باشد را انتخاب کنید و آن را با روغن چرب نمایید. خمیر را به صورت جمع شده در وسط ظرف قرار دهید. روی ظرف را با سلفون بپوشانید و سپس یک حوله یا پارچه ضخیم روی آن قرار دهید. ظرف را حدود یک ساعت نیم در یک جای گرم استراحت دهید تا حجم آن دو برابر گردد.
پس از گذشت زمان گفته شده، خمیر را روی یک سطح صاف قرار دهید و آن را کمی ورز دهید تا پف آن گرفته شود و هوای اضافی خارج شود. خمیر را به چند چونه 60 گرمی تقسیم نمایید و روی چانه ها را با یک پارچه تمیز کاملا بپوشانید. ده دقیقه نیز با چانه ها استراحت دهید. حال یک تابه بزرگ و نچسب انتخاب کنید و آن را روی حرارت قرار دهید تا کاملا داغ شود.
چونه های 60 گرمی را با کمک وردنه کاملا صاف و به صورت گرد در آورید و در آخر روی خمیر را با دست طرح ایجاد نمایید. خمیر آماده شده را به آارمی درون تابه بگذارید تا حباب بزند و پخته شود. برای روی نان تافتون می توانید از مقداری کنجد یا سیاه دانه نیز استفاده نمایید. نان را برگردانید تا سمت دیگر آن نیز پخته شود. نان ها را پس از پخت درون نایلون یا پارچه بگذارید که خشک نشوند.