مغز

مغزِ انسان یکی از اجزای اصلی سیستم عصبی است و همراه با نخاع، سیستم عصبی مرکزی را تشکیل می‌دهد.

مغز و عملکرهای مختلف هر بخش آن

جزئیات
نام لاتین:	Cerebrum
نام انگلیسی:	Brain
محل قرارگیری:	مغز در استخوان‌های جمجمه قرار دارد.
اجزاء:	مغز شامل نیمکره‌های مخ، مخچه و ساقه مغز است. ساقه مغز شامل سه بخش است: مغز میانی، پل مغزی و بصل النخاع.
وظایف:	کنترل متمرکز بر روی سایر اندام‌های بدن
تعداد در بدن:	یک عدد

مغز، بیشتر فعالیت‌های بدن را کنترل می‌کند. به طور کلی این ارگان، اطلاعاتی را که از اندام‌های حسی دریافت و سپس پردازش، یکپارچه‌سازی و هماهنگ می‌کند، در نهایت در مورد دستورالعمل‌های ارسال شده به بقیه بدن تصمیم می‌گیرد. مغز، درون ساختمان جمجمه انسان قرار گرفته و توسط آن محافظت می‌شود.

مغزِ انسان بین مهره‌دارانی با جثه مشابه، بزرگترین اندازه را دارد. ساختار مغزِ زنده بسیار نرم و ژله مانند و وزن مغز بالغ به طور متوسط ​​حدود 1/2 تا 1/4 کیلوگرم، یعنی تقریباً 2٪ از کل وزن بدن است. مغزِ مردان حدود 1260 و در زنان حدود 1130 سانتی‌متر مکعب حجم دارد. 85٪ وزن مغز را مخ در بر می‌گیرد.

جمجمه

کارکرد جمجمه استخوانی، محافظت از مغز در برابر آسیب و ضربه است. در مجموع 22 استخوان، جمجمه را تشکیل می‌دهند که این استخوان‌ها شامل قسمت جلویی‌، جداری، گیجگاهی، اسفنوئید، پس سری و اتموئید هستند. درون ساختار برخی از استخوان‌های سر و صورت حفرات تو خالی هوایی به نام سینوس وجود دارند.

غیر از مفصل فکی گیجگاهی، که تنها مفصل متحرک جمجمه است، بقیه استخوان‌های جمجمه از طریق مفاصل لیفی یا رشته‌ای (Fibrous) به یکدیگر متصل هستند. از 22 استخوان، 8 عدد کاسه سر و 14 عدد صورت را تشکیل داده‌اند که عبارتند از:

استخوان فک بالا

استخوان فک پایین

استخوان گونه (Zygomatic Arch‎)

استخوان بینی (Nasal Bone)

استخوان کامی یا استخوان پالاتین (Palatine ذone)

استخوان اَشکی یا لاکریمال (Lacrimal Bone)

استخوان قاعده بینی

استخوان خیش (Vomer)

آناتومی مغز

مغزِ انسان از سه بخش اصلی تشکیل شده است:

ساقه مغز (Brainstem)

مخ (Cerebrum)

مخچه (Cerebellum)

لایه‌های قشری نورون‌ها یا سلول‌های عصبی، قسمت اعظم ماده خاکستری مغزی را تشکیل می‌دهند. نواحی زیر قشر و عمیق‌تر مغز ماده سفید قرار دارد که نیمی از مغز را ساخته و حاوی آکسون‌های میلین‌دار است.

ساقه مغز

ساقه مغز، در ابتدای ناحیه مغز میانی به مخچه متصل شده و از آن خارج می‌شود. ساقه مغز به زیر نخاع ادامه پیدا می‌کند و توسط ستون مهره‌ها محافظت می‌شود. 10 عدد از 12 جفت اعصاب جمجمه‌ای مستقیماً از ساقه مغز خارج می‌شوند. همچنین این قسمت از مغز، شامل بسیاری از هسته‌های عصبی جمجمه، هسته‌های اعصاب محیطی و هسته‌هایی است که در تنظیم بسیاری از فرآیندهای اساسی از جمله تنفس، کنترل حرکات چشم و تعادل نقش دارند.

مخ

مخ بزرگترین قسمت مغز انسان بوده و خود دارای 2 قسمت یا 2 نیمکره چپ و راست است که با یک شکاف عمیق از یکدیگر جدا شده‌اند. قشر مخ یک لایه خارجی ماده خاکستری است که هسته ماده سفید را پوشانده است. قشر یا کورتکس مخ، بخش خاکستری مغز را تشکیل می‌دهد و بخش سفید مغز را در بر گرفته ‌است. ضخامت قشر خاکستری مخ 2 تا 4 میلی‌متر و به صورت لایه لایه است و برای جای گرفتن در جمجمه ساختاری به شدت پیچ‌خورده دارد. کورتکس مخ به دو بخش تقسیم می‌شود:

نئوکوتکس (Neocortex): بخش بزرگتر مخ است و از 6 ناحیه عصبی تشکیل می‌شود.

آلوکورتکس (Allocortex): بخش کوچکتر که دارای 3 یا 4 ناحیه عصبی است.

مخچه چیست؟

مخچه توسط ساقه مغز، به نخاع متصل می‌شود. ساقه مغز از مغزِ میانی، پل مغز (Pons) و مدولا یا بصل النخاع (Medulla Oblongata) تشکیل شده است. مخچه توسط یک جفت ساقه مخچه‌ای، به ساقه مغز، متصل می‌شود. درون مخچه سیستم بطنی متشکل از چهار بطن به هم پیوسته قرار دارند که مایع مغزی نخاعی در آن‌ها تولید می‌شود و به جریان در می‌آید. در زیر قشر مغز، چندین ساختار مهم وجود دارند از جمله:

تالاموس

اپیتالاموس

غده صنوبری

هیپوتالاموس

غده هیپوفیز

ساب تالاموس