زبان اردو

اردو یک زبان هندوآریایی است که عمدتاً در جنوب آسیا صحبت می‌شود. این زبان ملی پاکستان است که در کنار انگلیسی به‌عنوان زبان رسمی شناخته می‌شود. در هند، اردو یک زبان برنامه هشتم است که توسط قانون اساسی هند به رسمیت شناخته شده است.

زبان اردو

در نپال، اردو یک گویش منطقه‌ای ثبت شده و در آفریقای جنوبی یک زبان حفاظت شده در قانون اساسی است. این زبان همچنین به‌عنوان یک زبان اقلیت در افغانستان و بنگلادش صحبت می‌شود، بدون اینکه وضعیت رسمی داشته باشد. اردو همچنین در سایر کشورهایی مانند امارات متحده عربی، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و کانادا توسط جوامع مهاجران صحبت می‌شود.

اردو به‌عنوان نسخه فارسی‌شده زبان هندوستانی توصیف شده است؛ اردو و هندی پایه واژگان، واج‌شناسی، نحو و دستور زبان مشترکی از سانسکریت و پراکریت دارند که باعث می‌شود آنها در طول ارتباطات محاوره‌ای به‌طور متقابل قابل درک باشند. در حالی که اردو رسمی واژگان ادبی، سیاسی و فنی را از فارسی می‌گیرد، هندی رسمی این جنبه‌ها را از سانسکریت می‌گیرد. در نتیجه، درک متقابل دو زبان به‌طور موثر با افزایش عامل رسمیت زبان، کاهش می‌یابد.

در سال 1837، اردو به زبان رسمی کمپانی هند شرقی بریتانیا تبدیل شد و در زمان حکومت آنها، جایگزین فارسی در سراسر شمال هند شد. زبان فارسی تا این زمان به‌عنوان زبان درباری امپراتوری‌های مختلف هندی-اسلامی عمل می‌کرد. عوامل مذهبی، اجتماعی و سیاسی در طول دوره استعمار اروپا پدید آمدند که از تمایز بین اردو و هندی حمایت می‌کردند که منجر به مناقشه هندی و اردو شد.

براساس برآوردهای سال 2022، اردو با 230 میلیون گویشور، از جمله کسانی که به آن به‌عنوان زبان دوم صحبت می‌کنند، دهمین زبان پرکاربرد در جهان است.

اردو از خط نستعلیق، مشتق شده از خط عربی-فارسی، استفاده می‌کند. این خط به‌طور متمایز از راست به چپ نوشته می شود و شامل حروف متصل و جداگانه است. اردو 41 حرف دارد، از جمله 36 حرف عربی و 5 حرف اضافی که برای نشان دادن اصوات خاص اردو استفاده می‌شود.

وضعیت رسمی

پاکستان

اردو تنها زبان ملی و یکی از دو زبان رسمی پاکستان (به همراه انگلیسی) است. این زبان در سراسر کشور تکلم و درک می‌شود، اگرچه تنها 7.57٪ پاکستانی‌ها اردو را به‌عنوان زبان اول خود صحبت می‌کنند. وضعیت رسمی آن به این معنی است که اردو به‌طور گسترده در سراسر پاکستان به‌عنوان زبان دوم یا سوم قابل درک و صحبت است. این زبان در آموزش، ادبیات، امور اداری و دادگاهی استفاده می‌شود، اگرچه در عمل، انگلیسی به جای اردو در رده‌های بالاتر حکومت استفاده می‌شود. بند 1 ماده 251 قانون اساسی پاکستان الزام می‌کند که اردو به‌عنوان تنها زبان دولت اجرا شود، اگرچه انگلیسی همچنان پرکاربردترین زبان در سطوح عالی دولت پاکستان است.

هند

اردو همچنین یکی از زبان‌های رسمی در هند است و همچنین دارای وضعیت "زبان رسمی اضافی" در ایالت‌های آندرا پرادش، اوتار پرادش، بیهار، جارکند، بنگال غربی، تلانگانا و منطقه پایتخت ملی دهلی است. همچنین به‌عنوان یکی از پنج زبان رسمی جامو و کشمیر محسوب می‌شود.

هند دفتر دولتی برای ترویج زبان اردو را در سال 1969 تأسیس کرد، اگرچه اداره مرکزی هندی زودتر در سال 1960 تأسیس شد، ترویج زبان هندی با بودجه بهتر و پیشرفته‌تر تأمین می‌شود و اردو به‌دلیل ترویج هندی تضعیف شده است. سازمان‌های خصوصی هندی مانند انجمن طارقی اردو، شورای دینی تلیمی و اردو مصحفی داستا، استفاده و حفظ اردو را ترویج می‌کنند و توانستند با موفقیت کمپینی را راه‌اندازی کنند که اردو را به‌عنوان زبان رسمی بیهار در دهه 1970 معرفی کند. در ایالت جامو و کشمیر سابق، بخش 145 قانون اساسی کشمیر بیان داشت: «زبان رسمی ایالت اردو خواهد بود، اما زبان انگلیسی باید برای تمام اهداف رسمی کشور استفاده شود.»