نان سنگک: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۸ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۴۳

نان سنگک یک نوع نان است که روی سطحی که از سنگ ریزه پوشیده شده است درون تنور پخته می شود. سابقه پخت این نان به کشور ایران باز می گردد. نان سنگک تکامل یافته نان عشایری است که بر روی سنگ و آتش پخته می شود و کماج نام داشت.

در ابتدای دوره پهلوی، نان سنگک از رایج ترین نان ها در کشور ایران بود و می توان آن را نان ملی نیز نامید. این نان در گذشته نان اشراف و افراد نظامی بود. در گذشته برخی شهرها، سنگکی ها نانوایی های فصلی بودند که اغلب در فصل زمستان و یا ماه رمضان فعالیت می کردند.

در زمان قدیم، نان خشک تنوری یکی از ماندگار ترین نان ها در میان خانواده های ایرانی بود و تا چند ماه می شد از آن نگهداری کرد. خانم ها در نیمه ابتدایی سال برای فصول سرد در مطبخ و درون تنور نان تهیه می کردند و آن را با گرمای ملایم به صورت خشک در می آوردند.

پیشینه

ایران از لحاظ تنوع نان یک کشور بینظیر است زیرا کمتر کشور هایی هستند که نان را به این تنوع و در میزان زیاد تهیه و مصرف نماید.

یکی از نظریه هایی که درباره تاریخچه این نان وجود دارد این است که نان سنگک قبل از اسلام نیز در کشور ایران پخته می شده است و بعد از بیماری یکی از پادشاه ها ساسانی، پزشک برای درمان او دستور داد که برای پادشاه یک نانی تهیه گردد که بر روی ریگ پخته می شود.

قدیمی ترین فرهنگی که در آن از نان سنگک نام برده شده است، برهان قاطع می باشد که در سال 1026 هجری قمری به نگارش رسیده است. یکی از اولین کتاب ها در مورد نان سنگک، کتابی با نام مجموعه معارف و فرهنگ نانوایی سنگکی و نان سنگک می باشد که در سال 1356 توسط سید داوود روغنی معروف به شاطر داوود که یکی از شاطر های مشهور در شهر ری بود نوشته شده است.

او بر این موضوع معتقد بود که هیچ اطلاعات دقیقی از محل و به وجود آمدن نان سنگک موجود نمی باشد و به گفته او کهن ترین نوشته ای که در آن از نان سنگک نام برده شده است همان کتاب برهان قاطع می باشد.

در کتاب برهان قاطع از معنای واژه سنگک سخن به میان آمده است که گفته شده نوعی از نان است که بر روی سنگ ریزه های گرم پخته می شود. در کتاب دیگر به نام دیوان شرف جهان قزوینی که یکی از شاعران در زمان شاه طهماسب بود است نیز درباره نان سنگک سخت گفته شده است و همین موضوع داستان به وجود آمدن نان سنگک در دوره شاه عباس و به اندیشه شیخ بهایی را باطل می نماید.

@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 یکی از نظریه هایی که درباره تاریخچه این نان وجود دارد این است که نان سنگک قبل از [[اسلام]] نیز در کشور ایران پخته می شده است و بعد از بیماری یکی از پادشاه ها [[ساسانی]]، پزشک برای درمان او دستور داد که برای پادشاه یک نانی تهیه گردد که بر روی [[ریگ]] پخته می شود.
-قدیمی ترین فرهنگی که در آن از نان سنگک نام برده شده است، [[برهان قاطع]] می باشد که در سال 1026 هجری قمری به نگارش رسیده است. یکی از اولین کتاب ها در مورد نان سنگک، کتابی با نام مجموعه معارف و فرهنگ نانوایی سنگکی و نان سنگک می باشد که در سال 1356 توسط [[سید داوود روغنی]] معروف به شاطر داوود که یکی از [[شاطر]] های مشهور در شهر [[ری]] بود نوشته شده است.
+قدیمی ترین فرهنگی که در آن از نان سنگک نام برده شده است، [[برهان قاطع]] می باشد که در سال 1026 هجری قمری به نگارش رسیده است. یکی از اولین کتاب ها در مورد نان سنگک، کتابی با نام مجموعه معارف و فرهنگ نانوایی سنگکی و نان سنگک می باشد که در سال 1356 توسط [[سید داوود روغنی]] معروف به شاطر داوود که یکی از [[شاطر]] های مشهور در [[شهر ری]] بود نوشته شده است.
+او بر این موضوع معتقد بود که هیچ اطلاعات دقیقی از محل و به وجود آمدن نان سنگک موجود نمی باشد و به گفته او کهن ترین نوشته ای که در آن از نان سنگک نام برده شده است همان کتاب برهان قاطع می باشد.
+در کتاب برهان قاطع از معنای [[واژه]] سنگک سخن به میان آمده است که گفته شده نوعی از نان است که بر روی [[سنگ]] ریزه های گرم پخته می شود. در کتاب دیگر به نام دیوان [[شرف جهان قزوینی]] که یکی از شاعران در زمان [[شاه طهماسب]] بود است نیز درباره نان سنگک سخت گفته شده است و همین موضوع داستان به وجود آمدن نان سنگک در دوره [[شاه عباس]] و به اندیشه [[شیخ بهایی]] را باطل می نماید.