شب
شب یکی از دورههای زمانی در یک روز است که شروع میشود و تا طلوع خورشید ادامه مییابد. در این دوره، طبق تقسیم بندی زمانی، نور خورشید به طور مستقیم روی زمین نمیتابد و به جای آن نور ستارگان و ماه باعث روشنایی محیط میشوند. شب معمولاً موقعیتی است که برای استراحت و خواب برای بسیاری از موجودات زنده ضروری است.
واژه شناسی شب
در ادبیات، واژه شب با معاناهای و نمادهای متعددی مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه به بعضی از کاربردهای شب در ادبیات اشاره میکنم
نماد معنوی
شب به عنوان نمادی از تاریکی، رازآلودی و ناشناخته استفاده میشود. در ادبیات، شب ممکن است به عنوان نماد انزوا، غم و افسردگی، ترس و وحشت، عشق پاک و احساسات عمیق مورد استفاده قرار گیرد.
زمان وقوع رویدادها در داستانها و شعرها، شب به عنوان زمانی که وقوع رویدادها معمولاً بیشتر استفاده میشود. شب میتواند با رویدادهای مهم و غیرمنتظره، عشق ممنوع یا جرم و جنایت در ذهن خواننده یا شاعر مرتبط شود.
زیبایی و شگفتی شب به عنوان زمانی از لحاظ زیباییشناسی ممکن است توصیف شود. طبیعت شب، با آسمانی پر از ستارهها و ماه، طلوع و غروب آفتاب، روشنایی ماه و ساعات آرام و سکوت در اطراف، میتواند ویژگیهایی از شگفتی و زیبایی ارائه دهد.
عشق و روابط عاطفی شب معمولاً به عنوان زمانی برای برقراری و تقویت روابط عاشقانه برجسته میشود. دیدارها و قرارملاقاتهای عاشقانه، احساسات شور و شعف عشق، برای شب منجر میشوند و زمینههای مناسبی برای روایت داستانها و شعرهای عاشقانه فراهم میکنند.
شب در اختر شناسی
شب در اخترشناسی مطابق با استفادههای مختلف میتواند بهمعنایهای متفاوتی باشد. در ادامه به برخی اشاره خواهیم کرد.
زمان در اخترشناسی، شب به زمانی اشاره دارد که هنگام آن بخشی از آسمان تاریک و بینور است. در این دوره، خورشید به طور کامل پنهان شده و ستارگان، سیارات و سایر اجرام آسمانی مشهود میشوند. شب معمولاً در مقابل روز قرار میگیرد و مدت شب در هر نقطهٔ زمین بستگی به موقعیت جغرافیایی و زمان سال دارد.
محیط دیداری شب بهعنوان زمانی که تاریکی اطراف ما بیشتر است، برای مشاهدهٔ اجرام آسمانی مورد استفاده قرار میگیرد. در شب، با کاهش نور محیط و کمتر شدن تداخل نوری، امکان مشاهدهٔ ستارگان، ماه، سیارات و سایر اجرام آسمانی بیشتر میشود. اخترشناسان و طرفداران آسمان شناسی در شب برای مشاهده و مطالعهٔ این اجرام از امکاناتی مانند تلسکوپها و دوربینهای آسمانی استفاده میکنند.
تقسیمبندی زمینه آسمان در اخترشناسی، آسمان را به ناحیهٔ دیداری و تماشایی تقسیم میکنند. در شب، بخشی از آسمان که خارج از ناحیهٔ تاریک و دیداری است، به عنوان زمینه خلفیت (Background) معروف است. زمینه خلفیت شب میتواند به عنوان پسزمینه اجرام آسمانی در تصاویر و نمودارها مورد استفاده قرار گیرد.