آش دوغ اردبیل
آش دوغ اردبیل یکی از آش های ایرانی است که اصالت آن مربوط به اردبیل می باشد. آش دوغ قره داغ نیز یکی از آش های مشابه است که در مناطق دیگر کشور ایران و طبق ذائقه مردم آن منطقه پخته می شود.
آش دوغ یکی از پیش غذاهایی است که در اغلب خانواده های اردبیل و قره داغ مورد مصرف قرار میگیرد. در برخی مواقع آش دوغ با آش ماست اشتباه گرفته می شود. آش دوغ همیشه با دوغ محلی و یا دوغ پاستوریزه تهیه می شود. برای تهیه آش دوغ اردبیل به مواردی همچون: سبزی، نخود، دوغ، برنج و... نیاز است.
آش دوغ اردبیل در فهرست میراث ناملموس کشور
در اواخر ماه بهمن سال 1399، آش دوغ اردبیل در فهرست میراث ناملموس کشور ایران ثبت شد.
طرز تهیه آش دوغ اردبیل
مواد لازم برای تهیه آش دوغ اردبیل به میزان چهار نفر:
- نخود: شش پیمانه
- برنج نیم دانه: یک پیمانه
- سبزی آش: چهار پیمانه
- آرد: دو قاشق غذاخوری
- دوغ: به میزان لازم
- نمک: به میزان لازم
- سیر و نعنا: به میزان لازم
طرز تهیه آش دوغ اردبیل:
در مرحله اول از تهیه آش دوغ اردبیل ابتدا از شب قبل شش پیمانه نخود را به خوبی بشویید و سپس آن را در یک ظرف مناسب با مقداری آب خیس کنید. در این مدت چند مرتبه آب آن را عوض کنید تا نفخ آن به خوبی گرفته شود.
وقتی نفخ نخود ها گرفته شد، آن را بشویید و درون یک قابلمه با اندازه مناسب بریزید. به نخود ها چند پیمانه آب اضافه کنید و قابلمه را روی حرارت بگذارید تا به جوش آید. وقتی آب به جوش آمد درب قابلمه را بگذارید . حرارت را کم کنید تا نخود ها برای چند ساعت بپزند. پس از گذشت دو ساعت وقتی نخود ها کاملا پخته بودند، یک پیمانه برنج نیم پیمانه را چند مرتبه بشویید تا آب روی آن شفاف شود سپس برنج را به نخود اضافه نمایید.
وقتی برنج نیم دانه کاملا پخته شد و لعاب انداخت، سه پاکت دوغ را درون قابلمه بریزید و مخلوط کنید. برای تهیه این غذا می توانید به دلخواه از دوغ محلی یا دوغ پاستوریزه استفاده نمایید. حرارت زیر قابلمه را زیاد کنید تا مجدد به جوش آید. سبزی آش که شامل اسفناج و برگ چغندر است را پاک کنید و چند مرتبه بشویید. سبزی را درون آبکش بریزید تا آب اضافی آن خارج شود. سبزی آش را خرد کنید و درون آش بریزید تا پخته شود.
دو قاشق آرد را درون یک تابه بریزید و به آن کمی روغن اضافه نمایید و روی حرارت بگذارید. آرد را تفت دهید تا تغییر رنگ دهد سپس کم کم به آن آب اضافه کنید تا مایعی غلیظ حاصل گردد. مایع غلیظ را درون آش بریزید و مخلوط نمایید. در ادامه به میزان لازم نمک درون آش دوغ بریزید تا نمک آن تنظیم شود. شش الی هفت حبه سیر را پوست بگیرید و بشویید. حبه های سیر را به صورت ریز خرد کنید و درون یک تابه بریزید. به تابه کمی روغن اضافه کنید و آن را روی حرارت قرار دهید. سیر را دو الی سه دقیقه تفت دهید تا طلایی شود سپس در آخر به آن کمی زردچوبه اضافه نمایید و مخلوط کنید و حرارت را خاموش نمایید.
مقداری نعناع خشک شده را نیز درون تابه ای دیگر به همراه مقداری روغن و زردچوبه به مدت یک دقیقه تفت دهید تا نعنا داغ به دست آید. از نعنا داغ و سیر داغ کمی برای تزیین آش بردارید و بقیه آن را درون آش بریزید. آش دوغ اردبیل را درون ظرف مورد نظر بریزید و با نعنا داغ و سیر داغ تزیین نمایید و به همراه نان تازه سرو نمایید.