استرس
استرس احساس تنش عاطفی و جسمی است. این عارضه پاسخ بدن به فشارهایی وارد آمده می باشد. استرس ممکن است به دلیل هر اتفاق یا فکری حاصل شود و باعث بروز عصبانیت، ناامیدی و... در فرد شود. هر تنش و محرکی که در فرد، تنش ایجاد نماید را استرس زا می نامند.
در برخی لحظات حساس، بروز استرس می تواند مثبت باشد به طور مثال: وقتی به فرد کمک می نماید که از بروز یک خطر پیشگیری شود.
بدن با ترشح هورمون نسبت به استرس واکنش نشان می دهد. ترشح این هورمون ها بر افزایش هوشیاری مغز موثر می باشد و همچنین باعث تنش عضله ها و بالا رفتن نبض می گردد. این واکنش ها در زمان کوتاه خوب است زیرا می تواند به فرد کمک نماید که شرایط ایجاد کننده استرس را کنترل نماید.
انواع استرس
استرس در حالت کلی به دو گروه تقسیم بندی می شود:
استرس حاد
استرس حاد ممکن است هرشخصی را تحت تاثیر قرار دهد. این نوع استرس اغلب با اتفاق هایی که روی داده اند و یا اینکه قرار است در آینده رخ دهند مرتبط می باشد به طور مثال: به موقع نرسیدن به محل کار و یا فراموش کردن یک قرار. معمولا تجربه کردن استرس حاد در سطح پایین مفید می باشد و به شخص انگیزه می دهد که کارهای خود را به خوبی انجام دهد اما در طولانی مدت، این استرس های به ظاهر کوچک بر روی یکدیگر جمع می شوند و به سلامتی فرد آسیب وارد می کنند. علائم استرس حاد در هر فرد متفاوت می باشد. افرادی که دچار استرس حاد می شوند می توانند با مدیریت زمان، انجام برخی تکنیک های تمدد اعصاب از جمله ورزش یوگا و مدیتیشن با این نوع استرس مقابله نمایند.
استرس مزمن
هنگامی استرس مزمن رخ می دهد که شخص در طولانی مدت، در معرض یک محیط پرفشار باشد. استرس مزمن در اغلب موارد زمینه ساز ابتلا فرد به اضطراب و افسردگی است. اگر فرد احساس کند که دچار استرس مزمن می باشد بهتر است درباره احساسات خود با افراد خانواده یا دوستانش صحبت نماید اما اگر احساس می کند که استرسش قابل کنترل نمی باشد باید به روانشناس مراجعه کند.
علائم استرس
طبق تحقیقات صورت گرفته، علائم استرس به شرح زیر می باشد:
- اضطراب و بی قراری
- افسردگی
- احساس ناراحتی
- حمله‌های پانیک
- درد در قفسه سینه یا دیگر نقاط بدن
- احساس سر درد، سرگیجه و یا لرزش
- احساس خستگی
- کاهش کیفیت خواب
- افزایش فشار خون
- ابتلا به مشکلات گوارشی و معده
- ضعف در سیستم ایمنی
علل بروز استرس
استرس به دلایل زیادی در زندگی افراد بروز می کند که برخی از این دلایل به شرح زیر می باشد:
- قرار گرفتن شخص در برابر فشار های روحی و روانی
- رو به رو شدن فرد با تغییر های بزرگ زندگی
- احساس نگرانی درباره مسائل متفاوت
- عدم کنترل نتایج ناشی از اتفاقات مختلف
- مسئولیت هایی که از نظر فرد طاقت فرسا می باشند
- نبود کار، فعالیت یا تغییر های کافی در زندگی شخصی
- نداشتن اطمینان در زندگی
عوارض استرس
بروز استرس در افراد ممکن است با برخی عوارض همراه باشد:
- استرس بر سلامتی موثر است و ممکن است باعث بروز سردرد، بی خوابی، پرش افکار، بیماری های قلبی، دیابت، چاقی، فشار خون و... شود.
- بروز استرس حاد موجب بالا رفتن ضربان قلب و انقباض های قوی بر عضله‌های قلب می شود. استرس بلند مدت میتواند بر بالا رفتن فشار خون، سکته و حمله‌های قلبی موثر باشد.
- استرس در برخی مواقع با علائمی همچون تنگی نفس یا تنفس سریع بروز می کند. استرس حاد و شدید می تواند باعث بروز حملات آسم در افراد شود.
- استرس بر دستگاه گوارش نیز موثر است و ممکن است موجب بروز نفخ و دیگر ناراحتی های روده شود.
- بروز استرس با معده نیز در ارتباط است و میتواند موجب اسپاسم مری، اسهال، یبوست، افزایش یا کاهش اشتها، زخم معده، سندروم روده تحریک پذیر و... نیز شود.
- عضلات در برابر استرس های مزمن به صورت طولانی مدت منقبض می شوند و ممکن است باعث سردرد های تنشی، میگرن، کمر درد، درد عضلات و.. شود.
- استرس بر تولید هورمون تستوسترون نیز موثر است و می تواند باعث کاهش میل یا توانایی جنسی در آقایان شود.
- استرس میتواند برای قاعدگی، بارداری، میل جنسی و سلامت دستگاه تناسلی خانم ها نیز مضر باشد و موجب تشدید برخی بیماری های زنانه شود.
- استرس موجب ضعف سیستم ایمنی بدن می شود.