قفسه سینه
قفسه سینه اولین بخش تنه انسان است که بین گردن و ناحیه شکمی قرار دارد. اسکلت استخوانی این بخش از قلب و ریهها محافظت و ماهیچههای اسکلتی آن به تنفس کمک میکنند.
«قفسه سینه» (به انگلیسی: Thorax) بخش بالایی تنه بدن انسان و مجموعهای از بافت استخوانی، ماهیچهای، رگها و سیستم عصبی است. قلب و ریهها دو اندام حیاتی هستند که در این قسمت از بدن و پشت دندهها قرار دارند. سر و گردن بالا، اندامهای فوقانی در دو طرف و اندامهای گوارشی زیر قفسه سینه قرار گرفته است.
استخوانها
بخش استخوانی آناتومی قفسه سینه از «استخوان جناغ» (Sternum)، «دندهها» (Ribs) و «مهرههای سینهای» (Thorasic Spine) تشکیل شده است. استخوان جناغ یکی از استخوانهای پهن اسکلت بدن انسان است که در خط میانی قفسه سینه قرار دارد. این استخوان T شکل یکی از ساختارهای محافظتی اندامهای داخلی قفسه سینه است.
این استخوان از سه قسمت «مانبوریوم» (Manubrium)، تنه و زائده زیفوئید یا خنجری تشکیل شده است که در کودکی بهوسیله غضروف به هم متصل هستند. اما در بزرگسالی غضروفها به استخوان تبدیل شده و استخوان یکتکه جناغ بخشی از آناتومی قفسه سینه را تشکیل میدهد.
استخوان مانبوریم
این قسمت بالاترین بخش استخوان جناغ و ذوزنقهای است. به فرورفتگی بخش بالایی این استخوان شکاف جگولار گفته میشود. بافت پیوندی و غضروف این بخش در تشکیل مفصل با انتهای میانی استخوان ترقوه، مفصلهای جناغ-ترقوه شرکت میکند. غضروفهای دو طرف این استخوان در تشکیل مفصل با دندههای یک و دو شرکت میکند. بخش پایینی این استخوان با تنه مفصل تشکیل میدهد.
تنه
تنه بزرگترین بخش استخوان جناغ است که بخش بالایی آن در ایجاد مفصل با استخوان مانبوریوم و بخش پایینی آن با زائده زیفوئید مفصل تشکیل میدهد. این استخوان در دو طرف با دندههای ۳ تا ۶ مفصل تشکیل میدهد.
زائده زیفوئید
زائده زیفوئدی کوچکترین بخش استخوان جناغ است. زائده زیفوئیدی از بافت غضروفی تشکیل شده است که در دهه چهارم زندگی به استخوان تبدیل میشود. بخش پایینی این استخوان همسطح دهمین مهره سینهای (T10) است و در بعضی افراد با دنده هفتم مفصل تشکیل میدهد.
دندهها
دندهها مجموعه ۶ جفت استخوان هستند که قفس آناتومی قفسه سینه را تشکیل میدهند. هر یک از این استخوانها در پشت بدن با مهرههای سینهای مفصل تشکیل میدهند و بهوسیله غضروفهای دندهای به استخوان جناغ متصل میشوند. این استخوانها علاوه بر محافظت از قلب و ریه، به تغییر فشار حفره سینهای و تنفس کمک میکنند. ساختار دندههای ۳ تا ۹ با دندههای ۱، ۲، ۱۰، ۱۱ و ۱۲ تفاوت دارد.
دندههای ۳ تا ۹
استخوان این دندهها از بخش سر، گردن و تنه یا شفت تشکیل شده است. دو جایگاه تشکیل مفصل در دو طرف برآمدگی سر وجود دارد که یکی از آنها با استخوان مهره همسطح و دیگری با استخوان مهره بالایی مفصل تشکیل میدهد. گردن بخشی بین سر و تنه است که برآمدگی آن با زائده عرضی استخوان مهره همسطح مفصل تشکیل میدهد. تنه بزرگترین بخش این استخوان، پهن و خمیده است. شیار داخلی شفت محل عبور رشتههای عصبی و رگهای سینهای است. بخش انتهایی دندههای ۳ تا ۷ با غضروف دندهای مستقل به تنه استخوان جناغ متصل میشود. استخوان ۷ و ۸ به غضروفهای دندههای قبلی متصل میشوند.
دنده ۱
دنده ۱ از بقیه دندهها کوتاهتر است و فقط یک جایگاه مفصلی برای استخوان مهره همسطح خود دارد. دو شیار سطح بالایی این استخوان محل عبور رگهای زیر ترقوهای است. بخش جلویی این استخوان بهوسیله غضروف دندهای به استخوان مانبوریوم متصل میشود.
دنده ۲
دنده ۲ از دنده یک باریکتر و بلندتر است. دو جایگاه مفصلی سر این استخوان با مهرههای ۲ (T2) و ۱ (T1) سینهای مفصل تشکیل میدهد. برآمدگی سطح بالایی این استخوان محل «شروع» (Origin) ماهیچه دندهای جلویی است. انتهای جلویی این استخوان بهوسیله غضروف دندهای به انتهای مانبوریوم متصل میشود.
دنده ۱۰
سر این دنده مثل استخوان دنده ۲ فقط یک جایگاه مفصلی دارد که در تشکیل مفصل با استخوان مهره همسطح شرکت میکند. انتهای جلویی این استخوان به غضروفهای دندهای بالایی متصل میشود.
دنده ۱۱ و دنده ۱۲
گرد در این دو استخوان وجود ندارد و تنها جایگاه مفصلی که در سر وجود دارد با استخوان مهره همسطح مفصل تشکیل میدهد. انتهای جلویی این استخوانها آزاد است.