حنجره
حنجره اندامی در انتهای حلق و ابتدای نای است که ساختار اصلی آن از غضروفهایی تشکیل شده است که بهوسیله ماهیچههای صاف به بافت اطراف و استخوان هیوئید گردن متصل میشود. این اندام دروازه ورود هوا و ذرات به مسیرهای تنفسی است. به علاوه تارهای صوتی آن تولید، لحن و آهنگ صدا را بر عهده دارند.
حنجره اندامی لولهای و توخالی با طول ۵ سانتیمتر از بافتهای غضروفی و ماهیچهای است که جلو گردن قرار دارد و در محافظت از مسیرهای تنفسی پایینی در برابر ورود ذرات غذا، هدایت هوا به مسیرهای تنفسی، تولید صدا و انعکاسهای عطسه و سرفه شرکت میکند.
جایگاه
حنجره در بخش جلویی-میانی گردن، جلوی مری و همسطح مهرههای سوم تا ششم گردن (C3-C6) قرار دارد. این ساختار از اسکلت غضروفی تشکیل شده است که بهوسیله بافت ماهیچه و رباطها به استخوان هیوئید گردن متصل شده است. حنجره دقیقا بالای ورودی نای و در امتداد حفره حلقی-بینی قرار دارد. لوبهای غده تیروئید دو طرف حنجره را میپوشاند. این ساختار گلو، دیواره داخلی حنجره با بافت پوششی استوانهای مطبق کاذب و مژکدار دیواره داخلی حنجره را میپوشاند.
غضروفها
بعد از اینکه متوجه شدیم حنجره چیست و کجا قرار دارد، بافتهای تشکیلدهنده آن را توضیح میدهیم. اسکلت حنجره از ۹ غضروف (۶ جفت + ۳) تشکیل شده است. این بافت مقاومت و انعطافپذیری لازم در برابر تغییرات فشار هوا در این ساختار را فراهم میکند. اپیگلوت، غضروف تیروئید و کریکوئيد، بخش اصلی اسکلت حنجره را تشکیل میدهند که جفت غضروفهای کوزهای یا «آریتنوئید» (Arytenoid Cartilages)، میخی یا «کوئینیفرم» (Corniculate Cartilages) و شاخدار یا «کورنیکولیت» (Cuneiform Cartilages) دو طرف آنها قرار دارند.
- غضروف تیروئید: غضروف تیروئیدی یا سپری بخش اصلی اسکلت حنجره را تشکیل میدهد. دو صفحه این غضروف هیالین در بخش جلویی به هم متصل شده و برآمدگی گردن یا «سیب آدم» (Adam’s Apple) را تشکیل میدهند. بالا و پایین این دو صفحه بیرونزدگیهایی (شاخ) وجود دارد. برآمدگی بالایی بهوسیله رباطهای تیروئیدی جانبی به استخوان هیوئید گردن متصل شده و برآمدگی پایینی با غضروف کریکوئید مفصل تشکیل میدهد.
- کریکوئيد: غضروف کریکوئید یا انگشتری، حلقهای از هیالین و قطر دیواره پشتی آن از قطر دیواره جلویی بیشتر است. مهره ششم گردن پایین این غضروف قرار دارد و بخش پشتی آن با دو جفت غضروف آریتنوئید مفصل تشکیل میدهد.
- اپی گلوت: اپیگلوت ساختاری برگیشکل از جنس بافت غضروف الاستیک است و دهانه حنجره را مشخص میکند. دم این برگ به دیواره داخلی بخش جلویی غضروف تیروئیدی متصل میشود. انعطافپذیری زیاد بافت الاستیک اپیگلوت امکان باز و بسته شدن آن را برای مسدود کردن مسیر هوایی فراهم میکند.
- غضروفهای آریتنوئید: دو غضروف هرمی آریتنوئید روی غضروف کریکوئید قرار دارند. راس این غضروف با غضروف کورنیکولیت و قاعده آن با غضروف کریکوئید مفصل تشکیل میدهد. زائده صوتی غضروفهای آریتنوئید به ربازهای صوتی و زائده ماهیچهای آنها به به بخشهای پشتی و جانبی ماهیچه کریکوئید-تیروئید متصل میشود.
- غضروفهای کورنیکولیت: غضروفهای کوچک کورنیکولیت با راس غضروف آریتنوئید مفضل تشکیل میدهند.
- غضروفهای کونئیفورم: این غضروفها بین چینخوردگیهای اپیگلوت قرار دارند و استحکام این بخش از حنجره را افزایش میدهند.