آتروپین
آتروپین (به انگلیسی: Atropine) دارویی است که با مهار کردن جذب استیل کولین در گیرنده های موسکارین، بر عضله های صاف بدن، غدد برون ریز، حرکت های تمام دستگاه گوارش و نیز گیرنده های پس عقدهای میوکارد تاثیر میگذارد.
آتروپین در افزایش سرعت تخلیه الکتریکی گروه سینوسی، و کاهش مقدار زمان مورد نیاز برای پاسخ از گره دهلیزی- بطنی، سبب افزایش ضربان قلب، چه دهلیزی و چه بطنی، میگردد.
موارد مصرف
- درمان اسپاسم مجاری صفرا با کمک مورفین
- برادیکاردی سینوسی نوع علامت دار
- قاعدگی سخت و دردناک
- کاهش میزان ترشح شدن بزاق دهان و ترشح دستگاه تنفسی پیش از اقدام به بیهوشی
- درمان مسمومیت های ناشی از مهارکننده های کولین استراز
- از بین بردن اثرات مسمومیت بر اثر استرهای اسید فسفریک
- درمان پارکینسون
- عدم انقباض عضله قلب و عدم خروج هیچگونه خون از قلب که گاها منجر به تشخیص مرگ بالینی میشود. (آسیستول)
- تاثیر در گشادی برونش
- شب ادراری و قولنج کلیه
اطلاعات دارو
آمپول در دوز ۰.۵ میلی گرم، ۲ میلی گرم، ۸/۰ میلی گرم موجود است.
نحوهی مصرف
- در حین احیای مریض، مجاز به حداکثر تزریق ۶ عدد آمپول هستید. (۱ میلی گرم هر ۳ تا ۵ دقیقه تزریق به داخل ورید یا انفوزیون درون استخوان (IO))
- برای نوزادان و شیرخواران حداقل ۰.۱ میلی گرم تا حداکثر ۰.۵ میلی گرم. ۳ تا ۵ دقیقه پس از تزریق دوز اول، میتوان حداکثر یک تزریق دیگر انجام داد.
- برای رفع برادیکاردی، حداقل میزان تزریق ۰.۵ میلی گرم و حداکثر آن ۳ میلی گرم است.
موارد منع مصرف
- در صورت حساسیت به آتروپین، مصرف نشود.
- بیماری هایی که سبب انسداد دستگاه گوارشی هستند.
- در افراد مسن و ناتوان
- مبتلا بودن به آسم
- آب مروارید سیاه با زاویه بسته
- ابتلا به بیماری کولیت روده
- ابتلا به بیماری های کلیوی
فارماکوکینتیک آتروپین
- این دارو در کبد توسط آنزیم ها متابولیسم میشود.
- انتشار آتروپین در تمام بدن است.
- آتروپین از سد خونی- مغزی میتواند بگذرد.
- مقدار ۳۰ و گاها ۵۰ درصد دارو از طریق کلیه ها از بدن دفع میشوند.
- طول اثر این دارو کوتاه است.
- آتروپین پس از گذشت دو ساعت و نیم از بدن به طور کامل دفع میشود.
عوارض مصرف
- خشک شدن دهان، خشکی پوست، خشکی بینی، خشکی گلو
یبوست
- گشاد شدن مردمک های چشم
- مواجه شدن با مشکل در انجام عمل بلع
- پیدا کردن دوبینی
- کاهش میزان تعریق بدن
تداخلات دارویی
تداخلات کلی:
- اثرگذاری بر نتیجهی آزمایش های تشخیصی برای هورمون ها
- افزایش تاثیر گروه آنتی کولینرژیک ها
تداخلاتی که باید حتما از آنها پرهیز کرد ( پرهیز رده X) شامل داروهای زیر میباشد:
- آکلیدینیوم
- سیمتروپیوم
- برمید گلیکوپیرونیوم (گلیکوپیرولات - داروی استنشاقی از طریق دهان)
- لیوسولپراید ( درمان بیماران سایکوز)
- اوکساتومید
- پتاسیم کلرید
- تیوتروپیوم بروماید
- پتاسیم سیترات
- ویبرزی ( الوکسادولین)
- اومکلیدینیوم بروماید
- روفناسین
- ماسیمورلین
- گلیکوپیرونیوم بروماید ( مصرف موضعی)
- ایپراتروپیوم بروماید (ایپراتروپیوم - داروی استنشاقی از طریق دهان)
آتروپین اثرات دارو های زیر را به صورت سیستمیک کاهش میدهد:
- مهارکننده های استیل کولین استراز
- نیتروگلیسیرین
- ایتوپرید
- لوسولپیرید
- ماسیمورلین
- سینکالید (تزریقی)
- سکرتین
آتروپین اثرات دارو های زیر را افزایش میدهد:
- گروه آنتی کولینرژیک ها
- فرآورده هایی که دارای کانابینویید میباشند.
- سیمتروپیوم بروماید
- کلوزاپین
- الوکسادولین
- افدرین (نوع سیستمیک مد نظر است)
- روفناسین
- پتاسیم کلراید
- گلوکاگون
- انواع دیورتیک ها ( تیازیدی و شبه تیازیدی)
- میربتریک (میرابگرون)
- آگونیست های اپیوئید
- گلیکوپیرولات (برمید گلیکوپیرونیوم - داروی استنشاقی از طریق دهان)
- پتاسیم سیترات
- راموسترون
- ریتودرین
- تیوتروپیوم بروماید
- توپیرامات
داروی زیر اثر آتروپین را کم میکند:
- مهارکننده های استیل کولین استراز
دارو های زیر اثر آتروپین را افزایش میدهند:
- آکلیدینیوم بروماید
- آمانتادین
- فرآورده هایی که شامل توکسین بوتولونیوم میباشند.
- کلرال بتائین
- گلیکوپیرونیوم بروماید (موضعی)
- ایپراتروپیوم بروماید (موضعی)
- میانسرین
- اوکساتومید
- پراملینتید
- اومکلیدینیوم بروماید
تداخل غذایی خاصی برای این دارو ذکر نشده است.
هشدارها
- نوزادان و کودکان ممکن است نسبت به اثرات و عوارض این دارو حساس باشند.
- با مصرف این دارو میزان تعریق بدن کاهش مییابد، در نتیجه دمای کلی بدن ممکن است با افزایش مواجه شود.
- احتمال مشکل و نارسایی در حافظه در سالخوردگان وجود دارد.
- بروز هیجاناتی که قبلا مشاهده نشده است ممکن است در سالخوردگان رخ دهد. این بروز با میزان دوز دریافتی در ارتباط است.
- پس از مصرف دارو از انجام فعالیت هایی که منجر به افزایش دمای بدن میشود خودداری کنید. همچنین به محیط هایی با دمای بالا نروید.
- احتمال کم شدن تحرکات دستگاه گوارش، جمع شدن ادرار و عدم توانایی در تخلیه، افزایش حجم پروستات در آقایان، ایجاد کولیت و آریتمی قلب وجود دارد.
- احتمال ابتلا به خشکی دهان و گلو و بینی وجود دارد.
- ممکن است دچار اختلالات در میدان دید بشوید و یا چشمان شما به نور حساسیت نشان دهند.
- تزریق این دارو، به خصوص تزریق در ورید باید به آهستگی، با احتیاط و مراقبت کامل انجام شود.