باغ
باغ به زمینی اطلاق می‌شود که برای کاشت گل، میوه و درختان محصور شده باشد.
ریشه‌شناسی واژه
واژه "باغ" در فارسی میانه به همان شکل امروزی و در فارسی باستان به صورت "باگَ" به معنای بخش یا قطعه‌ای از زمین زیر کشت آمده است. این واژه در زبان‌های پهلوی و سغدی نیز به همان شکل "باغ" به کار می‌رفته است. علاوه بر این، واژه "پردیس" که از پارسی باستان (پارادئزا) به معنی باغ و بوستان گرفته شده، در اوستا نیز دو بار استفاده شده است. این واژه در پهلوی به "پالیز" و در فارسی دری نیز به همین شکل آمده است، هرچند که امروزه پالیز به کشتزار خیار و هندوانه و گاه سبزی‌کاری اطلاق می‌شود. در دوران هخامنشیان و پس از آن، باغ‌های بزرگ و باشکوهی در سراسر ایران وجود داشتند که گزنفون نیز به آن‌ها اشاره کرده است. این باغ‌ها به دلیل بی‌نظیر بودن، در دیگر تمدن‌های بزرگ سابقه‌ای نداشتند و مردم بسیاری نقاط جهان را به خود جلب کردند؛ به همین دلیل، باغ‌هایی به تقلید از ایرانیان در بسیاری نقاط جهان ساخته شد و واژه فارسی "باغ" برای نام‌گذاری آن‌ها به کار رفت. امروزه این واژه در زبان یونانی به شکل "Paradeisos" به معنی باغ و در زبان‌های فرانسه و انگلیسی به ترتیب "Paradis" و "Paradise" به معنای بهشت استفاده می‌شود.
واژهٔ باغ در ادبیات فارسی
از حافظ:
گر چه صد رود است از چشمم مدام
زنده رود و باغ کاران یاد باد
باغبان گر پنج روزی صحبت گل بایدش
بر جفای خار هجران، صبر بلبل بایدش
هر که اندر راه ما خاری فکند از دشمنی
هر گلی کز باغ وصلش بشکفد، بی خار باد
از سعدی:
باغ تفرج است و بس، میوه نمی‌دهد به کس
جز به نظر نمی‌رسد سیب درخت قامتش
از مولوی:
بی تو اگر بسر شدی زیر جهان زبر شدی
باغ ارم سقر شدی بی تو بسر نمی‌شود
تاریخ
باغ عدن
باغ عدن، مطابق با شرحی که در باب دوم سفر پیدایش از کتب مقدس یهودیان و مسیحیان آمده است، باغی است که خداوند با تمامی درختان خوش‌منظر در عدن به سمت شرق غرس می‌کند و نخستین انسان، یعنی آدم، پس از آفرینش در آن قرار می‌گیرد تا کار آن را انجام داده و از آن مراقبت کند. محل دقیق باغ عدن همچنان موضوع بحث و جدل در میان متفکران دینی است. برخی از کسانی که به واقعی بودن آن معتقدند، مکان‌هایی مانند سرچشمه‌های دجله و فرات در جنوب بین‌النهرین، آفریقا یا رأس خلیج فارس را به عنوان محل احتمالی آن حدس می‌زنند. در عین حال، برخی نیز آن را یک استعاره می‌دانند.