بسکتبال
بسکتبال یکی از انواع ورزش است و در دسته ورزشهای تیمی و ورزشهای توپی قرار دارد. بسکتبال همچنین یک ورزش سالنی است. به این معنی که معمولا در فضای سرپوشیده سالنهای ورزشی انجام میشود. بسکتبال در لغت به معنی توپ و سبد است و اصلیترین رکن این ورزش این است که افراد بتوانند توپ را درون سبد خاصی بیاندازند.
بازی بسكتبال توسط دو تیم انجام می پذیرد كه هر تیم شامل 5 بازیكن میباشد، هدف آنها عبور دادن توپ از حلقه (یا سبد) و ممانعت از گل زدن تیم مقابل است. اندازه زمین بسكتبال بسته به شرایط، سطح بازی، رده سنی و... یکی از اندازههای زیر است:
- 28 در 15
- 26 در 14
- 24 در 12
همچنین حداقل ارتفاع زمین بازی تا سقف سالن باید هفت متر باشد.
یك بازی بسكتبال با یك سرداور و یك داور، منشی، وقت نگهدار مسئول 24 ثانیه، مسؤول تابلو و یك ناظر فنی مسابقات برگزار می شود. بازی بسكتبال با 5 بازیكن شروع میشود و با دو نفر هم میتوانند ادامه دهند كمتر از دو نفر بازی انجام نمیشود.
بازی در چهار وقت ده دقیقهای انجام میشود. بین ده دقیقه اول و دوم یک وقت دو دقیقه استراحت و بین ده دقیقه دوم و سوم كه نیمه اول هم نامیده میشود یک وقت ده تا پانزده دقیقه استراحت و بین ده دقیقه سوم و چهارم یك وقت دو دقیقهای استراحت انجام میشود. زمان استراحت هر ده دقیقه، یک تایم استراحت یك دقیقهای و ده دقیقه آخر تیمها می توانند از دو تایم استراحت یک دقیقهای استفاده نمایند.
تاریخچه
ورزش بسكتبال در سال 1891 ميلادی توسط آموزگاري به نام دكتر «جيمز ناي اسميت» ابداع و در ورزشگاه «اسپرينگ فيلد» ماساچوست به نمايش درآمد. در آن زمان به جاي حلقههای گل از سبدهای مخصوص كه به شكل زنبيل بودند استفاده میشد، كه توپ پس از گل شدن درون آنها قرار میگرفت. پس از هر بار گل شدن توپ را با نردبان از درون سبد بيرون میآوردند و دوباره در جريان بازي قرار میدادند.
تعداد بازيكنان نامحدود بود و هر دفعه میتوانستند از هر تعداد دلخواه براي بازی استفاده کنند. كمكم قوانينی برای انجام بازی وضع شد و تعداد بازيكنان هر طرف 9 نفر تعيين گرديد و سپس به 7 نفر تقليل يافت و بالاخره اين تعداد به عدد 5 رسيد و در اين عدد ثابت ماند.
قبل از ميلاد مسيح در آمريكای جنوبی و در شبهجزيره بوكاتان، مراسم مذهبی اجرا ميشد. در اين مراسم در محوطهای كه دور تا دور آن را مجسمههای خدايان فرا گرفته بود شركتكنندگان توپی را كه از ساقه و برگ گياهان مقدس درست شده بود به درون حفرههايی كه در زمين ايجاد شده بود، میانداختند.
اين جشن مذهبی كه به بسكتبال امروزي شباهت داشت «پوك تا پوك» ناميده ميشد. در قرن شانزدهم ميلادی نيز در كشور مكزيك ورزشی به همين شكل اجرا میشد و تيم برنده میتوانست لباس هر يك از تماشاچيان را به عنوان جايزه درخواست كند.
نای اسميت دو سبد مخصوص چيدن هلو را در دو طرف سالن ژيمناستيك آموزشگاه كه ابعادي در حدود 8/19 و 7/13 متر داشت در ارتفاع 3 متري از سطح زمين نصب كرد. او اين ايده را از بازی لاكروس كانادايیها گرفته بود كه در آن هدف بازيكنان انداختن توپ فوتبال به داخل سبدها بود و هر تيم شامل 9 نفر مشد.
پس از اين كه تعداد بازيكنان به 5 نفر رسيد و تكنيکهای جديدی مثل شوت جفت ايجاد شد توجه بسياری از جوانان و نوجوانان به اين ورزش جذب شد.
در سال 1936 ورزش بسكتبال برای اولين بار در مسابقات المپيک برلين كه در آن 21 تيم شركت كردهبودند، اجرا شد.
ورزش بسكتبال از ابتدای امر مورد توجه خانمها نيز قرار گرفت و اولين تيم بانوان در سال 1891 ميلادي در محل كار يا دانشكده مخترع آن تشكيل شد و در سال 1899 نيز براي اولين بار كتاب قانون بسكتبال برای بانوان منتشر شد.
زمين بازي در مراحل اوليه گسترش اين ورزش به سه قسمت تقسيم میشد و بازيكنان هر ناحيه تنها میتوانستند در منطقه مربوط به خود به فعاليت بپردازند. بعدها كه بازی از سرعت بيشتری برخوردار شد زمين بازی نيز به دو قسمت تبديل گرديد.