تنگهٔ هرمز
تنگهٔ هرمز، آبراهه‌ای در کم عرض ترین بخش خلیج فارس و بین استان هرمزگان در ایران و استان مسندم در کشور عمان فرار دارد، که دریای عمان را به خلیج فارس پیوند می‌دهد. این گذرگاه آبی یکی از مشهورترین و راهبردی‌ترین مسیرهای کشتیرانی بین‌المللی در جهان محسوب می‌شود.
نام هرمز بنا بر برخی منابع تاریخی در قدیم «هورموغ» بوده که واژه مغ در گویش بومی استان هرمزگان به معنای نخل است. از سوی دیگر ممکن است این واژه از ترکیب دو واژه هور+موغ (موغستان) به معنی آبراهه ایالت موغستان (ایالت قدیم جنوب ایران یا میناب کنونی) ساخته شده باشد.
باریک‌ترین عرض تنگه هرمز تنها ۲۱ مایل دریایی معادل۳۹ کیلومتر است. این محدوده به دو قسمت تقسیم می‌شود: از ساحل ایران تا ۱۰٫۵ مایل جزء آب‌های سرزمینی ایران بوده، و ۱۰٫۵ مایل باقی‌مانده جزء آب‌های سرزمینی عمان به حساب می‌آید. از این جهت تمام کشتی‌های عبوری تنها می‌توانند از آب‌های سرزمینی ایران و یا عمان عبور کنند. در تنگه هرمز چهار جزیره ایرانی هرمز، قشم، لارک و هنگام قرار دارد.
این تنگه در طول تاریخ شاهد منازعات بین‌المللی بسیاری میان پادشاهان ایران همچون نادرشاه افشار و شاه عباس و محمدرضا پهلوی و نظام جمهوری اسلامی ایران با بیگانگان همچون اسپانیایی‌ها، پرتغالی‌ها، بریتانیایی‌ها و آمریکایی‌ها بوده‌است.
مشخصات جغرافیایی
قوس تنگه هرمز رو به شمال و به طرف درون فلات ایران است و به همین علت بیشترین خط ساحلی آن در راستای سواحل ایران قرار گرفته‌است. طول تنگه هرمز ۱۵۸ تا ۱۶۷ کیلومتر و عرض آن از سواحل بندرعباس تا راس شوریطه در عمان بین ۳۹ تا ۹۶ کیلومتر است. عمق تنگه هرمز از خلیج فارس بیشتر است و به دلیل شیب تند بستر آن از قسمت شمالی به جنوبی متغیر است، به گونه‌ای که در نزدیکی جزیره لارک، در حدود ۳۶ متر و در ساحل جنوبی و در نزدیکی شبه‌جزیره مسندم به عمق بیش از ۱۰۰ متر می‌رسد. این در حالی است که حداکثر عمق آب در خلیج فارس ۹۰ متر است.