درخواست اصلاح

چشم و گوش بسته

از دانشنامه ویکیدا

چشم و گوش بسته عنوان یک فیلم سینمایی ایرانی است که به نویسندگی هما بذرافشان و کارگردانی فرزاد موتمن در سال 1397 ساخته شد. تهیه‌کنندگی این فیلم را امیرحسین آشتیانی‌پور به عهده داشت.

تصویری از بازیگران فیلم چشم و گوش بسته
تصویری از بازیگران فیلم چشم و گوش بسته

چشم و گوش بسته در شهریور ماه 1398 مجوز نمایش عمومی را دریافت کرد و در سینماهای سراسر ایران به نمایش درآمد.محصول سال ۱۳۹۷ است.

این فیلم در گونه کمدی ساخته شده و مدت زمان آن 93 دقیقه است. این فیلم در دت حضور خود بر پرده سینماها، موفق به فروش ۱۲٬۸۳۷٬۴۹۶٬۰۰۰ تومانی شد.

خلاصه

خلاصه داستان درمورد دو مرد است که شاهد قتل یک مرد توسط زنی تبهکار بوده‌اند. از این دو مرد، یک نفر تنها صدای شلیک گلوله را شنیده چون نابینا است و دیگری تنها شاهد صحنه بوده و صدایی نشنیده چون ناشنوا است.

این دو طی اتفاقاتی با زن تبهکار روبه رو شده و با وی درگیر می‌شوند و سعی می‌کنند جان خود را نجات دهند.

عوامل

جدول بازیگران و عوامل سازنده فیلم سینمایی چشم و گوش بسته:

نویسنده هما بذرافشان
کارگردان فرزاد موتمن
تهیه‌کننده امیرحسین آشتیانی‌پور
بازیگران امین حیایی، بهرام افشاری، آناهیتا درگاهی،

مسعود کرامتی، مانی حقیقی، پوریا پورسرخ، محمدرضا صولتی

موسیقی بابک میرزاخانی
فیلم‌بردار محمدرضا سکوت
تدوین عماد خدابخش

نقد و بررسی

موقعیت‌های بامزه در طول فیلم اندک هستند و گاهی به ورطه تکرار یک شوخی و درجا زدن می‌افتد. همچون افتادن‌های پی‌درپی و تصادف سعید با در و دیوار که علاوه بر نابینا بودن قرار است به قامت زیادی بلندش هم اشاره کند از این جنس است که بعد از یکی دو بار دیگر تکراری شده و نمکش را از دست می‌دهد.

کارگردان اگرچه کم‌جان، اما درست فیلمنامه‌اش را تا به آخر تعریف می‌کند. موتمن در چشم و گوش بسته تا حد زیادی از افتادن در دام بازی‌های زبانی سخیف رایج در سینمای کمدی این سال‌ها پرهیز کرده و در شوخی‌های جنسی‌اش در مواجهه با زن اغواگر فیلم هم اندازه نگه می‌دارد. فیلم اگرچه از نمایش توجه مردان به زن غافل نشده اما تاکیدی هم روی این موقعیت ندارد و به سرعت از آن می‌گذرد تا تشخص اثر و احترام مخاطب را حفظ کند و ماجرا را حول شوخی‌های موقعیت و یا دیالوگ دو کاراکتر اصلی پیش ببرد.

البته این پرهیز از افتادن در دام کمدی‌های سخیف جنسی یا تاکید بر زنانگی نانا البته باعث شده از قابلیت‌های بالقوه زوج نانا و سروش (پوریا پورسرخ) استفاده‌ای نشود و ارتباط این دو ابتر باقی بماند. رابطه مرد درشت‌هیکل و عاشق، با زن قدرت‌طلب اغواگر به چند جمله بی‌خاصیت محدود می‌شود. طوری که به راحتی می‌توان شخصیت پورسرخ را از فیلم حذف کرد. این بی‌خاصیت بودن شخصیت‌ها را در کاراکتر سحر (لیندا کیانی) هم می‌توان دید.

زنی که احتمالا در فیلم اصلی لحظات رمانتیک و کمیکی را با شخصیت مقابلش می‌ساخته، اینجا در چشم و گوش بسته در مقابل امین حیایی عملا بلااستفاده مانده است. طوری که شاید حتی حذفش (و یا نامزد نشدنش با بهروز) دست فیلمنامه‌نویس را برای خلق موقعیت‌های خنده‌دار در قسمت بعدی فیلم بازتر می‌گذاشت.

به این ترتیب می‌شود گفت چشم و گوش بسته فیلم سبکی است که هیجان چندانی در مخاطب بر نمی‌انگیزد و سرخوشی و خنده چندانی ندارد. با این وجود زوج بانمک و شیرینی را خلق کرده که دیدنشان خالی از لطف نیست و سروشکل تروتمیز فیلم طوری هست که عصر بامزه و خوشایندی در یک دورهمی خانوادگی رقم بزند.[۱]


استفاده مناسب و بامزه از معلولیت و طراحی شوخی بدون این که مرز توهین‌آمیزی را رد کند، یکی دیگر از ویژگی‌های فیلم به‌حساب می‌آید. معمولا در آثار کمدی، شیوه‌ای غیراخلاقی از نمایش معلولیت‌ها برای خنده گرفتن از مخاطب به هر قیمتی را شاهد هستیم؛ اتفاقی که حریمش در «چشم و گوش بسته» حفظ شده و شوخی‌ها تنها درباره واقعیت‌های یک فرد نابینا یا ناشنوا در جامعه شکل گرفته است. در اینجا خبری از تمسخر یا کاریکاتوریزه کردن معلولیت نیست. این نکته که به جای استفاده از نقص جسمی در پرداخت کمدی تنها موقعیت‌های بامزه‌ای که ممکن است برای یک فرد معلول پیش بیاید موردتوجه نویسندگان اثر قرار گرفته، از مهم‌ترین نکات فیلمنامه «چشم و گوش بسته» به‌حساب می‌آید. این از دیگر مواردی که این فیلم می‌تواند به‌عنوان یک نمونه خوب در سینمای ایران مورد تقلید و الگوبرداری قرار بگیرد.[۲]

منابع