کامبوزیا پرتوی
کامبوزیا پرتوی (متولد ۱۸ اسفند ۱۳۳۴، رستم‌آباد – درگذشته ۴ آذر ۱۳۹۹، تهران) بازیگر، فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان بود.
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| نام(های): | کامبوزیا پرتوی |
| تاریخ تولد: | ۱۸ اسفند ۱۳۳۴ |
| محل تولد: | رستم‌آباد، گیلان |
| تاریخ فوت: | ۴ آذر ۱۳۹۹ (۶۴ سال) |
| علت مرگ: | بیماری کووید-۱۹ |
| محل دفن: | قطعه هنرمندان بهشت زهرا |
| پیشه: | فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان، بازیگر |
| شروع فعالیت: | 1366 |
| پایان فعالیت: | 1399 |
| همسر(ها): | فرشته صدرعرفایی (جدا شده)، نسرین مرادی |
| فرزندان: | کاوه، کسری |
کامبوزیا پرتوی با ۴ بار دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه برای من ترانه ۱۵ سال دارم، کافه ترانزیت، فراری و کامیون از جشنواره فیلم فجر رکورددار است.
کامبوزیا پرتوی کار هنری خود را با ساخت فیلم‌های کوتاه در سینمای آزاد دماوند آغاز نمود. پس از مدتی نخستین فیلم بلند داستانی خود را با نام عینک برای شبکه دوم تلویزیون ساخت و کارگردانی در سینمای حرفه‌ای را با فیلم ماهی تجربه کرد. از آثار مطرح او در زمینه کارگردانی می‌توان به فیلم‌های ماهی، گلنار، بازی بزرگان، کافه ترانزیت، پرده و کامیون اشاره کرد.
کامبوزیا پرتوی در فیلم‌هایی مانند آدم (عبدالرضا کاهانی)، شبانه‌روز و پنج ستاره مشاور کارگردان و در فیلم‌هایی مانند شب یلدا (کیومرث پوراحمد)، یک شب، سه زن (منیژه حکمت) و سوت پایان (نیکی کریمی) مشاور فیلمنامه بود. وی همچنین نویسندگی فیلمنامه فیلم‌های دیگری همچون شیرک (داریوش مهرجویی)، دایره (جعفر پناهی)، شب و خیابان‌های آرام را بر عهده داشت. پرتوی در ساخت خانه دوست کجاست؟ با عباس کیارستمی همکاری داشت و فیلمنامه ایستگاه متروک را بر پایه طرحی از او نوشت.
درگذشت
کامبوزیا پرتوی در ۴ آذر ۱۳۹۹ در بیمارستان دی تهران درگذشت. او از دو هفته پیش از مرگ برای انجام عمل قلب در بیمارستان بستری شده بود. خبر ابتلای وی به ویروس کرونا از یک هفته پیش از درگذشت او اعلام شده بود و علت اصلی مرگ، سکته مغزی و عدم تاب‌آوری اندام‌ها در اثر عمل جراحی و ابتلای همزمان به ویروس کرونا اعلام شد. پیکر کامبوزیا پرتوی ۵ آذر ۱۳۹۹ در قطعهٔ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
فیلم‌شناسی
| نام فیلم | سال ساخت | فیلمنامه | کارگردان |
|---|---|---|---|
| کامیون | ۱۳۹۶ | کامبوزیا پرتوی | کامبوزیا پرتوی |
| فراری | ۱۳۹۵ | کامبوزیا پرتوی | علیرضا داوودنژاد |
| محمد رسول‌الله | ۱۳۹۴ | مجید مجیدی، کامبوزیا پرتوی، حمید امجد | مجید مجیدی |
| پرده | ۱۳۹۱ | کامبوزیا پرتوی، جعفر پناهی | کامبوزیا پرتوی، جعفر پناهی |
| بچه طهران | ۱۳۸۹ | کامبوزیا پرتوی | کامبوزیا پرتوی |
| خیابان‌های آرام | ۱۳۸۹ | کامبوزیا پرتوی | کمال تبریزی |
| شب | ۱۳۸۶ | کامبوزیا پرتوی، رسول صدر عاملی | رسول صدر عاملی |
| هر شب تنهایی | کامبوزیا پرتوی، رسول صدر عاملی | ||
| دیشب باباتو دیدم آیدا | ۱۳۸۳ | کامبوزیا پرتوی، رسول صدر عاملی | |
| کافه ترانزیت | کامبوزیا پرتوی | کامبوزیا پرتوی | |
| ایستگاه متروک | ۱۳۸۰ | عباس کیارستمی، کامبوزیا پرتوی | علیرضا رئیسیان |
| من ترانه ۱۵ سال دارم | کامبوزیا پرتوی | رسول صدر عاملی | |
| علی و دنی | ۱۳۷۹ | وحید نیکخواه آزاد | |
| قطعه ناتمام | مازیار میری | ||
| دایره | ۱۳۷۸ | کامبوزیا پرتوی، جعفر پناهی | جعفر پناهی |
| ننه لالا و فرزندانش | ۱۳۷۵ | کامبوزیا پرتوی | کامبوزیا پرتوی |
| افسانه دو خواهر | ۱۳۷۳ | ||
| برخورد | ۱۳۷۰ | کامبوزیا پرتوی، علیرضا آقابالایی | سیروس الوند |
| بازی بزرگان | ۱۳۶۹ | کامبوزیا پرتوی | کامبوزیا پرتوی |
| گربه آوازخوان | |||
| گلنار | ۱۳۶۷ | ||
| خانه در انتظار | ۱۳۶۶ | منوچهر عسگری‌نسب | |
| شیرک | کامبوزیا پرتوی (بر اساس طرحی از مهرجویی) | داریوش مهرجویی | |
| ماهی | کامبوزیا پرتوی | کامبوزیا پرتوی |
کتاب
- پرتوی، کامبوزیا؛ اسدی، بهزاد (۱۴۰۲). دربارهٔ سینما با کامبوزیا پرتوی. تهران: نشر ثالث.
جایزه‌ها
کامبوزیا پرتوی برای ساخت فیلم ماهی جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا و جایزه یونیسف از جشنواره فیلم برلین و جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم آدلاید استرالیا را به دست آورد.
پرتوی برای کارگردانی کافه ترانزیت جایزه جشنواره بین‌المللی فیلم مار دل پلاتا و جایزه فیپرشی جشنواره بین‌المللی فیلم داکا و همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از جشنواره فیلم فجر و تندیس زرین جشن خانه سینما را کسب کرد و نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، نامزد جایزه بالن طلایی جشنواره سه قاره در سال ۲۰۰۵ شد. وی همچنین برای کارگردانی این فیلم در بخش بهترین کارگردان کاندیدا شد.
او پیشتر جایزه بهترین فیلمنامه را برای فیلم من، ترانه ۱۵ سال دارم (رسول صدر عاملی) در سال ۱۳۸۰ از بیستمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر دریافت کرد. پرتوی برای سومین و چهارمین بار هم این جایزه را برای فیلمنامه فیلم‌های فراری (علیرضا داوودنژاد) و کامیون دریافت کرد.
او همچنین دو جایزه بهترین فیلمنامه از جشن خانه سینما را برای فیلم‌های قطعه ناتمام (مازیار میری) و کافه ترانزیت از آن خود کرد. او نویسنده سریال گل پامچال و نویسنده طرح اولیه فیلم گروهبان بوده‌است.
فیلم پرده در سال ۱۳۹۱ با کارگردانی مشترک او و جعفر پناهی ساخته شد. فیلمی متفاوت که خود او نقش اول آن را بازی کرد. پرتوی و پناهی به صورت مشترک برای این فیلم نامزد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک، نامزد جایزه بهترین فیلم به انتخاب مخاطبان جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، نامزد جایزه چشم‌انداز تازه جشنواره فیلم سیتخس و برنده جایزه خرس نقره‌ای در شصت و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین شدند و جایزه ویژه بهترین بازخورد جامعه منتقدان فیلم آنلاین را از آن خود کردند.
داوری جشنواره
- جشن سینمای ایران ـ دوره پانزدهم (۱۳۹۰)
- جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان ـ دوره نوزدهم (۱۳۸۳)
- جشنواره فیلم فجر ـ دوره بیست و یکم (۱۳۸۱)
- جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان ـ دوره چهاردهم (۱۳۷۸)