داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی کارگردان، نویسنده و مترجم ایرانی است که در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد.
او در 20 سالگی برای تحصیل به آمریکا سفر کرد. ابتدا در رشته سینما تحصیل می‌کرد و سپس به فلسفه روی آورد. مهرجویی همزمان با تحصیل نقاشی و موسیقی را نیز فراگرفت و در سال 1344 در رشته فلسفه از دانشگاه یوال‌سی آمریکا فارغ‌التحصیل شد و پس از فارغ‌التحصیلی سردبیری نشریه پارس ریویو را برعهده گرفت.
وی در سال 1345 به ایران بازگشت و فعالیت هنری خود را از سال 1346 آغاز کرد.
او فیلم الماس 33 را با هزینه بسیار بالا و با شرکت چند بازیگر مطرح آمریکایی ساخت و در کشورهای مختلف به نمایش درآورد. اما این فیلم با شکست تجاری روبرو شد.
او با ساخت فیلم گاو در سال 1348 شهرت فراوانی به دست آورد. فیلم گاو یکی از شاخص‌ترین آثار سینمای ایران است که براساس داستانی از کتاب عزاداران بیل نوشته غلامحسین ساعدی ساخته شد.
مهرجویی درطول سال‌ها فعالیت، آثار معروفی را در سینمای ایران نویسندگی و کارگردانی کرد. برخی از آثار او همانند هامون، لیلا و... به شدت معروف شدند. او برای فیلم‌های خود از جشنواره‌ها و رویدادهای هنری مختلف، جوایز متعددی دریافت کرده‌است.
ازدواج و خانواده
داریوش مهرجویی برای اولین بار فریار جواهریان ازدواج کرد و صاحب دو فرزند به نام‌های مریم و صفا شد. ازدواج مهرجویی و جواهریان به طلاق انجامید و سپس مهرجویی با وحیده محمدی‌فر ازدواج نمود. وی از این ازدواج نیز صاحب یک فرزند دختر به نام مونا شد.
مرگ
در اولین ساعات بامداد یک‌شنبه 23 مهر 1402 خبری مبنی بر مرگ داریوش مهرجویی و همسرش در ویلای شخصی‌شان در شهرک زیبادشت کرج منتشر شد.
کمی بعد خبرگزاری‌ها خبر از قتل داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر توسط شخص یا اشخاص ناشناس دادند.
طبق این اخبار مونا، دختر داریوش مهرجویی با پلیس تماس گرفته و خبر قتل پدر و مادرش را داده‌است. طبق توضیحات پلیس، این حادثه در ساعات پایانی شنبه 22 مهر رخ داده و پلیس بلافاصه پس از تماس دختر ایشان در محل حاضر شده و تحقیقات خود را آغاز کرد.
علت مرگ طبق بررسی‌های اولیه، مرگ بر اثر شدت جراحات وارده توسط چاقو به ناحیه گردن و نقاط دیگر بدن اعلام شده‌است.
جوایز و افتخارات
فهرست برخی از شاخص‌ترین جوایز داریوش مهرجویی در رویدادهای مختلف ملی و بین‌المللی در ادامه آمده‌است به دلیل بالا بودن تعداد جوایز بین‌المللی، تاریخ‌ها به صورت میلادی آمده‌اند:
- برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه از دومین جشنواره سینمایی سپاس در سال 1970 برای فیلم گاو.
- برنده جایزه دوم بهترین فیلم در جشنواره جهانی فیلم تهران در سال 1970 برای فیلم گاو.
- برنده جایزه فیپرشی سی و دومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز در سال 1971 برای فیلم گاو.
- برنده جایزه بخش نگاه نو جشنواره فیلم برلین در سال 1972 برای فیلم گاو.
- برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم لاروشل در سال 1971 برای فیلم گاو.
- عنوان بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران، در رای‌گیری منتقدان سینمایی ایران در سال‌های ۱۳۵۱، ۱۳۶۷، ۱۳۷۸ برای فیلم گاو.
- برنده جایزه بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه و جایزه اول به عنوان بهترین فیلم، جشنواره فیلم سپاس در سال 1971 برای فیلم آقای هالو.
- برنده بخش نگاه نو جشنواره فیلم برلین در سال 1972 برای فیلم پستچی.
- برنده جایزه ویژه هیت داوران بخش بین‌الملل جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام در سال 1975 برای فیلم پستچی.
- برنده جایزه بزرگ آنتن دو از جشنواره فیلم پاریس در سال 1977 برای فیلم دایره مینا
- برنده جایزه ویژه بین‌المللی کاتولیک‌ها از جشنواره فیلم برلین در سال 1978 برای فیلم دایره مینا.
- برنده جایزه فیپرشی سینمای نو از جشنواره فیلم برلین در سال 1978 برای فیلم دایره مینا.
- برنده جایزه بهترین فیلم از جشنواره فیلم پراد در سال 1980 برای فیلم دایره مینا.
- برنده جایزه ویژه هیئت داوران و نمایش در بخش خارج از مسابقه در جشنواره سه قاره در فرانسه در سال 1984 برای فیلم مدرسه‌ای که می‌رفتیم.
- برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه از جشنواره فیلم فجر در سال 1990 برای فیلم هامون.
- برنده نشان برنز بهترین فیلم در بیست و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم هیستون در سال 1991 برای فیلم هامون.
- برنده جایزه ذکر ویژه و جایزه دان کیشوت از جشنواره فیلم برلین در سال 1999 برای فیلم بانو.
- برنده جایزه صدف طلایی بهترین فیلم در چهل و یکمین جشنواره فیلم سن‌سباستین در سال ۱۹۹۳ برای فیلم سارا.
- برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه از جشنواره فیلم فجر در سال ۱۹۹۳ برای فیلم سارا.
- برنده جایزه بالن نقره‌ای بهترین فیلم از جشنواره سه قاره در فرانسه در سال ۱۹۹۳ برای فیلم سارا.
- برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در جشنواره سه قاره در فرانسه در سال ۱۹۹۳ برای فیلم سارا.
- برنده جایزه هنری‌ترین فیلم از دوازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم حراره در سال ۱۹۹5 برای فیلم سارا.
- برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم فجر در سال 1995 برای فیلم پری.
- برنده جایزه بهترین کارگردانی اولین جشن بزرگ سینمای ایران در سال 1995 برای فیلم لیلا.
- برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه اولین جشن بزرگ سینمای ایران در سال 1995 برای فیلم لیلا.
- برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم زنگبار در سال 1997 برای فیلم درخت گلابی.
- برنده هوگو نقره‌ای از سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو در سال 1998 برای فیلم درخت گلابی.
- برنده جایزه ویژه جشنواره فیلم بروکسل در سال 2003 برای فیلم بمانی.
- برنده جایزه بهترین فیلم از بیست و دومین جشنواره فیلم فجر در سال 2004 برای فیلم مهمان مامان.
- برنده لوح زرین بهترین فیلم از دیدگاه منتقدان در بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر در سال 2004 برای فیلم مهمان مامان.
- برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران از بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر در سال 2007 برای فیلم سنتوری.
- برنده جایزه ویژه هیئت داوران از سی‌امین دوره جشنواره فیلم فجر در سال 2012 برای فیلم نارنجی پوش.
آثار
جدول آثار داریوش مهرجویی در ادامه آمده‌است:
| فیلم | مستند و فیلم کوتاه | نویسندگی | |||
|---|---|---|---|---|---|
| عنوان | سال | عنوان | سال | فیلم‌نامه | |
| الماس ۳۳ | ۱۳۴۶ | ایثار | 1355 | اجاره‌نشین‌ها | |
| گاو | ۱۳۴۸ | الموت | 1355 | هامون | |
| آقای هالو | ۱۳۴۹ | انفاق | 1356 | پری | |
| پستچی | ۱۳۵۱ | بخشش | 1356 | سارا | |
| دایره مینا | ۱۳۵۳ | پیوند کلیه | 1357 | رمان | |
| مدرسه‌ای که می‌رفتیم | ۱۳۵۹ | سفر به سرزمین رمبو | 1362 | به خاطر یک فیلم بلند لعنتی | ۱۳۸۸ |
| اجاره‌نشین‌ها | ۱۳۶۵ | داستان‌های جزیره | 1377 | در خرابات مغان | ۱۳۹۱ |
| شیرک | ۱۳۶۶ | فرش و فرشته | 1385 | آن رسید لعنتی | ۱۳۹۵ |
| هامون | ۱۳۶۸ | طهران | 1387 | سفر به سرزمین فرشتگان | ۱۳۹۵ |
| بانو | ۱۳۷۰ | سفرنامه پاریس | ۱۳۹۵ | ||
| سارا | ۱۳۷۱ | برزخ ژوری | - | ||
| پری | ۱۳۷۳ | ترجمه | |||
| لیلا | ۱۳۷۵ | عنوان | نویسنده | ||
| درخت گلابی | ۱۳۷۶ | بعد زیبایی شناختی و زیباشناختی واقعیت | هربرت مارکوزه | ||
| میکس | ۱۳۷۸ | جهان هولوگرافیک | مایکل تالبوت | ||
| بمانی | ۱۳۸۰ | یونگ، خدایان و انسان مدرن | آنتونیو مورنو | ||
| مهمان مامان | ۱۳۸۲ | نمایشنامه‌های غرب واقعی و طفل مدفون | سام شپارد | ||
| سنتوری | ۱۳۸۵ | آوازه‌خوان طاس و درس | اوژن یونسکو | ||
| طهران تهران | 1387 | ||||
| آسمان محبوب | ۱۳۸۸ | ||||
| نارنجی‌پوش | ۱۳۹۰ | ||||
| چه خوبه که برگشتی | ۱۳۹۱ | ||||
| اشباح | ۱۳۹۲ | ||||
| لامینور | ۱۳۹۸ | ||||